YouTube – шексіз видеолар желісі. Мамандардың айтуынша, оның көрермендерінің көп бөлігін балдырғандар құрайды. Айтса айтқандай-ақ бүгінде ол кез келген балалы үйдің қызығына айналған. Кішкентай нәрестеден бастап, ойын баласына дейін оның шырмауынан шыға алмайды. Өкініштісі сол, бұл видео желісінде балаға керегі де, қажетсізі де жетіп-артылады. Мұны ескерген мамандар ютубтың балаларға арналған қосымшасын жасады. Біз ол жайында не білеміз?
YouTube Kids – арнайы балдырғандар үшін жасалған YouTube қосымшасы. Мұнда көруге рұқсат етілген видеоларды балалар тек межелі уақытта ғана көре алады. Қуаныштысы, шекті уақытты ата-ана өзі қояды. Яғни белгілі бір уақыттан соң қосымша бұғатталады. Бұл – баласын смартфоннан айыра алмайтын ата-аналар үшін таптырмас қосымша. Ол 2015 жылдың 23 ақпанында Android және iOS қосымшалары үшін жасалған болатын. Кейінірек LG, Samsung, Sony смартфондарының қолданушылары да бұл қосымшаны қолдана алды. Қосымшаның соңғы нұсқасы биылғы жылдың 13 қыркүйегінде әзірленді. 2019 жылдың дерегі бойынша YouTube Kids бүгінде әлемнің 60-тан астам елінде қолжетімді. Оның ішінде Аргентина, Аустралия, Аустрия, АҚШ, Бельгия, Қазақстан, Бразилия, Ресей, Канада, тағы басқа көптеген мемлекет бар.
Балалар қосымшасы әр баланы жеке индивид ретінде қарастырады. Өйткені қосымшаны қолданушы әр балаға арнайы жеке аккаунт ашады. Онда баланың жасы мен қызығушылығы есепке алынады. Сол арқылы балаға лайықты видеолар тізбегі көрсетіледі. Ал егер балаңыздың не нәрсеге қызығатынын білмесеңіз, онда оның көрген және іздеген видеолары арқылы қызығушылығын анықтай аласыз. Балаңыздың қызығушылығын анықтағаннан кейін, оны түрлі қосымша үйірмелерге берсеңіз де болады.
Қосымша балаларға арналған дүниелерді автоматты түрде сүзгіден өткізіп отырады. Алайда бұл балаңыздың психикасына кері әсер ететін негативті видеоларды мүлдем көрсетпейді деген сөз емес. Қосымша қанша сүзгіден өткізіп тұрса да ата-ана міндетті түрде аккаунтты қадағалап отыруы шарт. Өйткені кейбір ата-аналардың айтуынша, арасында агрессия туғызатын мультфильмдер де кездеседі. Мамандар мұны желіде видеоның тым көптігімен түсіндіреді. Сол себепті оның барлығын сүзгіден өткізіп отыру қиынға соғады. Қосымшаның араға жылдар салып жаңарып отыратынын ескерсек, бұл олқылықтың да орны толады. Ал әзірге ата-анаға баласының не нәрсе көретінін бақылауы аса маңызды. Бір қуантарлығы, қажет болған жағдайда ата-ана іздеу жүйесін бұғаттай алады. Яғни, бала тек ата-анасы таңдап берген кішкентай аудиторияға лайықты дүниелерді ғана көре алады. Бұл бақылау әдетте мектепке дейінгі балалар үшін тиімді.
Мамандардың балаға бақылау керек деп дабыл қағуы бекер емес. Өйткені смартфонды мөлшерден тыс қолданудың салдары түрлі зиянды жағдайға әкеледі. Ең әуелі баланың ұйқысы бұзылады. Өйткені баланы қызыққа толы мультфильм әлемінен шығару қиын. Олар смартфон немесе теледидар алдында бірнеше сағат бойы отыруы мүмкін. Сол себепті де көп жағдайда баланың ұйықтау режімі бұзылады. Ал оның арты физикалық белсенділіктің төмендеуіне апарады. Яғни, ұйқысы дұрыс емес бала ойын қумайды. Расында, бүгінде доп теуіп, асық атып, асыр салып ойнаған баланы көп көрмейсіз. Қай үйге барсаңыз да телефонға телмірген баланы кезіктіресіз. Ал ұзақ уақыт бір орында тапжылмай отыру сколиоз, миопия, семіздік сынды түрлі ауруларға әкеледі. Балалардың иммундық жүйесі ересектерге қарағанда әлсіз болуы себепті ұялы телефондардан бөлінетін радиациялық сәулеленудің де қаупі жоқ емес.
Айта берсек, бұл тізім жалғаса береді. Ең бастысы, ата-ана мен бала арасындағы байланыс бірте-бірте үзілетінін ұмытпаған жөн. Бала смартфонға тәуелді болып, айналасымен араласудан қалмаса игі. Соның алдын алу маңызды. Бұл ретте YouTube Kids қосымшасы ата-анаға үлкен көмекші болмақ.