Суретпен қатар қойылған төлқұжат та – түпнұсқа. НКВД-да сақталып, 80-жылдардан кейін Ішкі істер департаментіне өткізілген паспорттың мұқабасында Кеңес өкіметінің елтаңбасы және алты тілде жазылған паспорт деген жазу бар. Келесі бетінде паспорттың 1941 жылдың 11 шілдесіне дейін жарамды екені, ақынның аты-жөні (Джансугуров Ильяс), туған жылы (1894), туған жері (аул №4, Ақсу ауданы, Алматы облысы), ұлты (қазақ), әлеуметтік жағдайы (қызметкер), тұрғылықты жері (Алма-Ата) жайлы орысша мағлұмат берілген. Әскерге міндетті емес екені жайлы да жазылған. АЕ№503124 нөмірлі төлқұжат.
Бір қызығы, паспорттың 3-ші бетінде паспорт иесінің отбасы туралы да мәлімет берілген. Үлкен ұлы Азат, қыздары Үміт пен Ильфа туған жылдарымен жазылған. Ақынның жұбайы және ұлы Саят туралы мәлімет жоқ. Музей қызметкерлерінің айтуынша, себебі, әлі анықталмаған. Ең соңғы бетте Ілиястың тұрғылықты жері туралы толық мәлімет берілген.
Төлқұжат 31 беттен тұрады. 1936 жылы 11 шілде күні берілген. Ол кездің заңы бойынша бес жылда бір ауыстырып тұратын құжатын жаңалауға үлгермепті. Үлгертпепті. Ақынның соңғы ұстаған құжаты ретінде бұл паспорттың маңызы зор. Ілиястың қолының табы қалған, жан қалтасынан тастамай жүрген жеке басын куәландыратын құжат арпалысты ғұмырдың соңғы ышқынысы сияқты әсер етеді.
Құжаттың қапталында ат арып – тулақ, ер арып – аруақ болған сұрқай жылдардың бір естелігіндей болып қатты азапталған ақынның ақтық суреті қарап тұр...
Алмас НҮСІП,
«Егемен Қазақстан»
Алматы облысы
