Қазақстан • 19 Маусым, 2017

Мәдени өмірге сән берген жәрмеңке

220 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін

Астанада екінші жыл қатарынан «Фолиант» бас­пасы тарапынан ұйым­дастырылған «Eurasian Book Fair – 2017» халық­аралық көр­месі кеше аяқтал­ды. Үш күн­ге со­зыл­ған көр­ме-жәрмең­кеде әлем­нің 20 шақты елінен кел­ген бас­пагер­лер­ мен поли­гра­фия сала­сының, түрлі ком­па­ниялар­дың өкілдері ең ал­дымен елорда жұрт­шылы­ғына сиясы кеппеген кітап­­тар­дың шоғырын ұсынды.

Мәдени өмірге сән берген жәрмеңке

 Көрме аясында ауқымды мәде­ни-іскерлік бағдарламалар жүзе­ге асты. Танымал мәдениет қайрат­керлерімен, ақын-жазушылармен кездесулер ұйымдастырылды. Этно­­мәдени бірлестіктердің кон­­церт­­тік бағдарламалары да көрер­­мен тарапынан ілтипатқа ие болды. 
Көрменің алғашқы күнін­де кинотанушы Нәзира Рахман­қызы­ның «Қазақ киносы: кеше және бүгін» кітабының, тарих ғылымының докторы, профессор Талас Омарбековтің «Қазақстан тарихы», Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты, жазушы Қойшығара Салғараұлының «Түріктер», Винни­пег университетінің профес­соры Франк Альбоның (Канада) «Астана: архитектура, мифы, предназначение» кітаптарының тұсаукесері өткізілсе, одан кейінгі күн­дерде де тұсаукесерлер, кезде­су­лер, форумдар мен шебер­лік сыныптары сәтімен жалғасты. 
Жұртшылықтың рухани әле­мін байытып, білімін еселеп арт­ты­ратын көрме-жәрмеңкеде әсіресе өзіміздің қазақ ақын-жазу­шы­ларымен кездесулер, олардың кітаптарының тұсаукесер шаралары «Фейсбук» әлеуметтік желісі арқылы жақсы насихатталды. Мысалы, ақын Ұлықбек Есдәу­лет­тің «Періште қыз» кітабы­ның, моңғолиялық қазақ ақыны Сұраған Рахметұлының «Оспан-Чойболсан» кітабының, ақын Дәулет­керей Кәпұлының «Теріс­бұрау» кітабының, ақын Маржан Ершудің «Дина» кітабының тұсаукесеріне оқырмандар молынан жиылды. Сондай-ақ, испан ақыны Хусто Хорхе Падронның қазақ тіліне аударылған «Тозақ шеңберлері» кітабының (аударған – ақын Танакөз Толқынқызы) таныстырылымы автордың өзінің қатысуымен ұйымдастырылды. Жалпы, ақын-жазушылармен кез­де­сулерге, олардың кітаптары­ның таныстырылымына басымдық беріп отырған себебіміз – биыл алғаш рет ақын-жазушылар қауымы Голливуд жұлдыздары сынды қызыл кілем үстімен жүріп өтті. Көрме-жәрмеңкеде қалам­гер­лерге солайша құрмет көрсетілді. 
Кітап көрме-жәрмеңкесінің аясында Түркі академиясы халық­аралық ұйымы (TWESCO) ұйым­дас­тырған «Рухани жаңғырудың өзекті мәселесі: түркі сөздіктері мен тілтанымдық зерттеулер» атты ғылыми-практикалық семи­нар­ы­ның да маңызы жоғары болды. 
Семинарда бір топ ғалымдар түркі әлеміндегі белгілі тұлға­лар­дың шығармашылығы арқау болған баяндамалар жаса­ды. Мыса­лы, түркітанушы ғалым Әжібай Керім­ұлы «Әйгілі түрколог Әмір Нәжіптің түркі сөздігін жасаудағы тұжырымдары» деген тақырыпта баяндама жасаса, А.Байтұрсынов атындағы Тіл білімі институтының директоры, профессор Ерден Қажыбек «Ортақ латын әліпбиі – рухани еркіндіктің рәмізі» атты баяндамасын көпшілікке ұсынды. Ал, белгілі филолог ғалым, про­фессор Әлімхан Жүнісбек «Ла­тын әліпбиін жаңғыртудың өзекті мәселелері» тақырыбында баян­дама жасап, латын әліпбиіне оралудың күн тәртібіндегі келелі мәселелерін қозғады. Сондай-ақ, Түркі кеңесі Ақсақалдар кеңе­сінің мүшесі, профессор Әділ Ахметовтің «Академик Әбду­әли Қайдардың тілтанымдық зерттеулерінің құндылығы» атты баяндамасы академик мұрасының түркология ғылымындағы маңы­зын көрсетті.
Жиын барысында TWESCO тарапынан әзірленген жаңа ғылыми еңбектер таныстырылды. Атап айтқанда, әйгілі түрколог Әмір Нәжіптің «ХІV ғасыр түркі тілдерінің тарихи-салыстырмалы сөздігі. Құтыптың Құсрау-Шы­рын еңбегі негізінде» атты төрт томдығының, академик Әбду­әли Қайдардың «Ұйғыр тілі лексикасының дамуы» атты екі томдық ғылыми еңбегінің, көрнекті мемлекет және қоғам қайраткері Мырзатай Жолдасбековтің «Көне Түрк жазба ескерткіштері» кітабының, Әлімхан Жүнісбектің «Түркі ортақ латын әліпбиі» монографиясының, сондай-ақ, моңғол тілінде жарияланған «Махамбеттің жырлары» (моңғол тіліне аударған – ақын Жүкел Хамай) кітабының тұсауы кесілді. 
Жалпы алғанда ақын-жазу­шы­лардың, тарихшылар мен түркологтардың кітап­тары­нан бөлек, белгілі саясаттанушы­лар­­дың, қоғамтанушылардың, жара­­ты­лыстану ғылымдары сала­сындағы ғалымдардың кітап­тары­ның таныстырылымдары сәтті ұйымдастырылды. 
Айта кетейік, Мәдениет және спорт министрлігінің қолдауымен «Фолиант» баспасы биыл екінші рет ұйымдастырған «Eurasian Book Fair – 2017» кітап көрме-жәр­меңкесінде түрлі саладағы кітап­тарға байқау жарияланған болатын. «Үздік оқу кітабы» аталымы бо­йынша жоғарыда аталған, Түр­кі академиясы шығарған Әмір Нә­жіптің төрт томдық сөздігі көрме-жәрмеңкенің бас жүлдесіне, яғни, Гран-при дипломына ие болды.  

Айгүл СЕЙІЛОВА,
«Егемен Қазақстан»