Еліміздің Ауыл шаруашылығы министрлігінің шақыртуымен Астанаға Қытай Халық Республикасының Ауыл шаруашылығы министрі ресми жұмыс сапарымен келді. Ол аграрлық саладағы іскерлер тобын бастап келді. Сапар барысында Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары – Ауыл шаруашылығы министрі Асқар Мырзахметов пен Қытай Халық Республикасы Ауыл шаруашылығы министрі Хань Чанфудың екіжақты кездесуі және қазақ-қытай аграрлық инвестициялық форумы болып өтті.
Екіжақты кездесу барысында Қазақстан мен Қытайдың ауыл шаруашылығы саласы бойынша әріптестігі, әсіресе, ветеринария және органикалық өнімдер жөніндегі өзекті мәселелер, бірлескен инвестициялық жобаларды ұйымдастыру және жүзеге асыру жайы талқыланды.
Инвестициялық форумды екі елдің ауыл шаруашылығы министрлері ашты. Аталған форумның жұмысына екі жақтан 100-ден аса бизнес, білім және ғылым өкілдері қатысты.
А.Мырзахметов форумдағы сөзінде Қытай Халық Республикасы Қазақстанның жалпы экономикалық, оның ішінде агроөнеркәсіптік сала бойынша маңызды стратегиялық әріптесі екендігін атап көрсетті. Бұл салада екіжақты қатынас жыл өткен сайын өріс ала түсуде. Осы жолы бірнеше құжатқа қол қойылмақ. Олар екі ел арасындағы салалық ынтымақтастықты жаңа деңгейге шығарады деп күтілуде. Соның ішінде Қытай тарапының Қазақстаннан осы елге шығарылатын тауарларға қойылатын бірқатар фитосанитарлық шектеулерді алып тастауға ниет танытып отырғандығын айтуға болады.
Қытай Халық Республикасы Ауыл шаруашылығы министрі Хань Чанфу өз сөзінде Қытай мен Қазақстан арасындағы экономикалық ынтымақтастықтың көнеден келе жатқан тарихи сипаты барлығын, соның куәсі ретінде Қытайдан басталып, Қазақстан аумағын басып өтетін көне керуен жолының бірнеше ғасырлар бойы жұмыс істеп, шәй мен жібек маталар, кілемдер, басқа да өнімдерді жеткізіп тұрғандығын алға тарты. Енді Қытайдың «Бір белдеу – бір жол», Қазақстанның «Нұрлы жол» бағдарламалары қосыла келіп, көне Жібек жолының бойына қайтадан жан бітіріп отыр. Бұл жағдай екі елдің экономикалық ынтымақтастығын, соның ішінде агроөнеркәсіп саласындағы қарым-қатынасын жаңа сапалық деңгейде дамытуға жол ашады.
Осыған орай еске ала кететін бір жағдай, ағымдағы жылдың маусым айында Астана қаласында өткен екі мемлекеттің басшылары Нұрсұлтан Назарбаев пен Си Цзиньпиннің кездесуі кезінде де Қазақстан мен Қытай арасында ауыл шаруашылығы тауарларын өңдеу және инвестиция тартудың маңыздылығы бірнеше рет айрықша аталып өткен болатын.
Осы жылдың ақпан айында қабылданған еліміздің Агроөнеркәсіптік кешенін дамытудың 2017-2021 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын жүзеге асыру барысында ауыл шаруашылығы тауарларын өңдеу бойынша екіжақты ынтымақтастық жұмыстарын жүргізу жалғасын табуда.
Форум өз жемісін берді деп айтуға болады. Оның барысында еліміздің агроөнеркәсіп саласына 160 млн доллар көлемінде инвес-
тиция тарту және сауда бойынша ынтымақтастық жөніндегі 7 құжатқа қол қойылды. ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігі мен ҚХР Ауыл шаруашылығы министрлігі аграрлық ынтымақтастық аясында «Үлгілік аймақ» құру бойынша өзара түсіністік туралы меморандум жасасты.
«Аграрлық ынтымақтастық бойынша «Үлгілік аймақ» кәсіпорындарға ауыл шаруашылығы саласында жаңа инновацияны енгізетін болады. Аталған жоба «Ұлттық аграрлық ғылыми білім беру орталығы» коммерциялық емес акционерлік қоғамы базасында жүзеге асырылады», – деп атап өтті А.Мырзахметов.
Сондай-ақ, форум аясында Қытай еліне қазақстандық ауыл шаруашылығы өнімдерін жеткізу бойынша «Азық түлік корпорациясы» АҚ ұлттық компаниясы қытай компанияларымен бірнеше келісімдерге қол қойылды. Олардың қатарында «Xi’an Aijugrain & Oil Industry Group Co Ltd компаниясымен дәнді дақылдар мен майлы дақылдар саудасы бойынша өзара ынтымақтастық» туралы келісім, «Zhongxinjian LLC компаниясымен сауда-саттық бойынша» меморандумы және «Xinjiang Zhaofenghe Bio-technology Co компаниясымен дәнді дақылдар саудасы бойынша өзара ынтымақтастық туралы» келісім бар. Бұл келісімдер Қытайға 200 мың тонна дәнді-дақыл және 100 мың тонна майлы дақылдарды экспорттауға сонымен қоса, аталған дәнді-дақыл түрлерін шекаралық аймақта сақтайтын терминал құруға мүмкіндік береді.
Форумда тағы бір қол қойылған меморандум «Жаннұр-Астана Групп» ЖШС мен Қытайдың Хэнань провинциясындағы «Тиньян Иньхай» тұқым өндіру компаниясы арасында ауыл шаруашылығы саласында ынтымақтастық жөнінде болды. Аталған келісім Қазақстан аумағында дәнді-дақылдарды өңдеудің, оның ішінде тұқым шаруашылығында технологияны трансферттеудің толық циклын жасайды.
«Қазіргі таңда бұрын қол қойылған келісімдер бойынша рапс майын, сүт, ет, қызанақ және басқа да ауыл шаруашылығы өнімдерін өңдеу бойынша біріккен инвестициялық жобалар жүзеге асырылуда. Бұдан бөлек, Citic Group компаниясымен жүргізген ынтымақтастық барысында бидай және бидайдың сабанын өңдеу бойынша екі үлкен жоба іске асырылу үстінде», – деді форум жұмысын жүргізген Ауыл шаруашылығы вице-министрі Гүлмира Исаева.
Сонымен қатар, С.Сейфуллин атындағы қазақ аграрлық-техникалық университеті Қытайдың XISEN компаниясымен елімізде картоп өсіретін тәжірибелік демонстративті стационар құру жөніндегі келісім және Қытайдың Солтүстік-батыс ауыл және орман шаруашылығы университетімен бірлескен агротехнопарк құру жөнінде келісім жасасты.
Сұңғат ӘЛІПБАЙ,
«Егемен Қазақстан»
