Қазіргі уақытта Қазақстанда мүгедектігі бар 690 мың адам тұрады. Олардың ішінде еңбекке қабілетті жастағы – 424 мың адам, зейнеткерлік жастағы – 177 мың адам, 18 жасқа дейінгі балалар – 89 мың адам.
2019 жылғы 9 айда мүгедектігі бойынша мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақы төлеуге 198,1 млрд теңге бағытталды. Ағымдағы жылдың 1 қазанындағы жағдай бойынша алушылар саны 521 мың 153 адамды құрады, жәрдемақының орташа мөлшері – 42 496 теңге. Биыл бұл мақсатқа 265,3 млрд теңге қарастырылған.
Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің Әлеуметтік қызметтер департаментінің директоры Артем Әбілдиновтың айтуынша, мүгедектігі бар адамдардың құқықтарын қамтамасыз ету және өмір сүру сапасын жақсарту бойынша жұмыс кеңінен жүргізіледі.
«Ағымдағы жылғы 1 шілдеден бастап мүгедек балаларды және 18 жастан асқан бала кезінен бірінші топтағы мүгетектігі бар адамдарды күту бойынша мемлекеттік жәрдемақы көлемі артты. Оның мөлшері
41 578 теңгені құрайды. Бүгінде жәрдемақының бірінші түрін 27 млрд теңге сомасына 84,7 мың адам, екінші түрін 4,3 млрд теңге сомасына 13,5 мың адам алды», деді департамент директоры.
Жұмыс берушілер тарапынан әлеуметтік аударымдар жүзеге асырылған азаматтар еңбекке қабілетін жоғалтқан кезде де Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорынан (бұдан әрі – МӘСҚ) төлемдер алатынын айта кету керек. 2019 жылғы 9 айдың қорытындысы бойынша МӘСҚ-дан 84 мың 139 адам 10,2 млрд теңге сомасында жәрдемақы алды. Мүмкіндіктері шектеулі адамдардың әлеуметтену деңгейін арттыру мақсатында олар техникалық көмекші (орнын толтырушы) құралдармен және оңалту қызметтерімен қамтамасыз етіледі. 2019 жылы бұл мақсатқа мүгедектігі бар 125 530 адам үшін 7,5 млрд теңге қаражат қарастырылған. Жыл басынан бері осы бағыт бойынша 4,8 млрд теңге игерілді.
Мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қамсыздандыру жүйесінің бір бағыты – жартылай стационар және үй жағдайында арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету. 2019 жылы осы мақсатқа республикалық бюджеттен 1,2 млрд теңге қаражат қарастырылған. Бүгінгі таңда мұндай қызметтер жалпы сомасы 688 млн теңге көлемінде 4 мыңнан астам азаматқа көрсетілді.
2030 жылға дейінгі әлеуметтік даму тұжырымдамада 2025 жылға қарай Қазақстанда әлеуметтік қызметтер мен әлеуметтік көмек көрсетудің интеграцияланған моделін құру көзделген. Артем Әбілдиновтың айтуынша, бұл модель әлеуметтік қолайсыздықтың алдын алуға бағытталған.
«Білім беру, денсаулық сақтау, әлеуметтік қорғау және басқа да салалардың әлеуметтік қызметкерлерінің қызметін үйлестіру тетігі әзірленеді, бұл мұқтаж азаматтарға «жалғыз терезе» қағидаты бойынша әлеуметтік қызмет көрсетуге мүмкіндік береді», деді А.Әбілдинов. Сонымен қатар ол қазір интеграцияланған модельді енгізу бойынша қанатқақты жоба еліміздің 10 өңірінде (Ақмола, Алматы, Батыс Қазақстан, Жамбыл, Қарағанды, Қызылорда, Қостанай, Павлодар облыстары, Алматы, Нұр-Сұлтан қалалары) іске асырылып жатқанын айтты.
Еске сала кетейік, қазанның екінші жексенбісі елімізде мүгедектігі бар адамдар күні болып белгіленген.
