Жаңа формат деуіміздің себебі бұған дейін мұндай партиялық іріктеу елімізде болмаған еді. Осылайша халықаралық тәжірибеде кеңінен қолданылатын партия белсенділерін ашық таңдаудың бұл тәсілі еліміздің бастауыш партиясына тың серпін береді деген сенім пайда болды. Қарапайым тілмен айтатын болсақ, праймериз дегеніміз – партияның әр өңірде өткізетін ішкі сайлауы дегенге саяды. Оның негізгі мақсаты – алдағы Мәжіліс пен барлық деңгейдегі мәслихаттар сайлауына партиялық тізімдерге енгізу үшін қоғамның сенімі мен қолдауына ие болған беделді көшбасшыларды анықтау. Яғни праймериз арқылы партияның бел шеше іске кірісетін белсенді мүшелері мен көшбасшылары айқындалатын болады. Нәтижесінде, мұндай тиімді тетік, қарымды қадам арқылы партияның ел алдындағы пәрмені артып, халықтың сенімі нығая түседі деген сөз.
Түйткілді мәселелердің түйінін тарқатып, ел дамуына елеулі үлес қосқысы келетін азаматтарды халық қашан да қолдайды. Айтқан әр сөзін іспен дәлелдейтін ондай отандастарымызды бастауыш партия да қолдауға әзір. Себебі сайлау кезінде ғана сахнадан көрініп, соңында сайлаушылары атын да, затын да ұмытып қалатын кей депутаттарды ел сенімін ақтады деп айта алмаймыз. Барлық депутатқа топырақ шашудан аулақпыз. Алайда сайлаудан соң көрнекі қызметімен, белсенді іс-әрекетімен көзге түсе қоймайтын депутаттар әлі де бар. Енді халық депутатты емес, депутат өз сайлаушыларын іздейтін кез келді.
Nur Otan партиясының мәліметі бойынша, тіркеу басталған алғашқы бірнеше сағаттың ішінде 500-ге жуық отандасымыз праймеризге қатысуға ниет білдіріпті. Соның ішінде, айрықша белсенділік танытқан – Қостанай облысындағы партия мүшелері. Аталған аймақтан 157 өтініш келіп түсіпті. Ал Ақмола облысындағы партия мүшелерінен келіп түскен өтініш саны – 110. Осылайша бастауыш партия ұйымдары 129 адамды ұсынса, қалған 342 адам (72,6%) – өзін-өзі ұсынған кандидаттар.
Айта кетейік, праймеризге қатысу үшін өтінішті ресми https://primaries.kz/ сайтында «Праймериз» ақпараттық жүйесі арқылы онлайн жолдауға болады. Сондай-ақ аумақтық ұйымдастыру комитеттеріне жеке өтініш беру тәсілі де қарастырылғанын айта кеткен жөн. Кандидаттарды ұсыну мен тіркеу барысы 28 тамызға (қоса есептегенде) дейін жалғасады.
Кандидаттар праймеризге Nur Otan партиясы ұйымының атынан немесе өзін-өзі ұсыну жолымен де қатысуы мүмкін. Партияның құндылықтарын ұстанатын және сайлау құқығы бар кез келген азамат праймеризге үміткер бола алады. Ол үшін ниет білдірген белсенді азамат праймеризге қатысушыларды тіркеу мерзімі аяқталғанға дейін бастауыш партияның қатарына қосылу керек.
Сонымен кандидаттарды ұсыну және тіркеу 17 тамыздан басталып, 28 тамызға (қоса есептегенде) дейін жалғасады. Үміткерлерге үгіт-насихат жұмыстарына дайындалу үшін 31 тамыздан 6 қыркүйекке дейін 7 күн беріледі. 7 қыркүйектен 3 қазанға дейінгі аралықта кандидаттардың үгіт-насихат жұмыстары, соның ішінде 14-30 қыркүйек аралығында жария пікірсайыстар өтеді. Пікірсайыстар «Праймериз» арнайы ақпараттық жүйесі арқылы өтіп, партияның ресми аккаунттарында таратылады.
Тағы бір айта кетерлігі, партия Төрағасының тапсырмасы бойынша үміткерлерге онлайн-форматта дауыс беру үшін арнайы платформа да әзірленді. Осылайша «Праймериз» жүйесі тұрғындармен кері байланысты барынша күшейтуді, жалпы жұртшылықтың пікірлерін ескере отырып, түрлі бастамалар мен заң жобаларын онлайн-талқылау мүмкіндігін көздейді.
Ал 1-3 қазан аралығында мобильді қосымша және арнайы веб-портал арқылы электронды дауыс беруді өткізу жоспарланып отыр. Дауыс берудің соңғы күні (3 қазан) бастауыш партия ұйымдарының базасында сайлау учаскелері ашылады. Интернет желісі жоқ елді мекен тұрғындары сайлау учаскелеріне келіп, қағаз бюллетеньдер арқылы дауыс беруіне болады. Үміткерлердің рейтингі көрсетілген праймериз нәтижелері 5 қазанда жарияланады.
Айта кетейік, бұған дейін Nur Otan партиясы праймериз өткізу, сондай-ақ кандидаттарға ұйымдастырушылық және құқықтық қолдау көрсету мәселелері бойынша 8 (800) 080 4441 арнайы желіні іске қосқан болатын. Соңғы 2 айдың өзінде аталған желіге 15 мыңға жуық қоңырау түсіпті. Соның ішінде, праймеризге қатысуға өтініш білдіргендердің жартысынан көбі 30 бен 44 жас аралығындағы азаматтар.
