Ақтоқты апамыз қазақ қауымына жазушы Ғабит Мүсіреповтің 1941 жылы жазған «Ақан сері – Ақтоқты» драмасы арқылы таныс. Бірақ... бірақ демекші жазушы, композитор Ілья Жақанов бірнеше жыл бұрын «Қазақ әдебиеті» газетіне «Жалмұқан – Ақтоқты баяны» атты жазба жариялап, мына музейде тұрған тігін машинаның иесі Ақтоқты Бақтыбайқызы жайлы тың мәліметтер беріпті. Апамыздың келін боп түскен жері – Қарауыл ішінде Жақсылық елі екенін айта отырып: «Ақтоқты апамыздың атастырылып қосылған жары Жалмұқан – атақты Сүтемген байдың баласы. Жалмұқан мен Ақтоқтыдан – Тоқмұқамбет (Тоқан), Уәлиахмет (Уәли), Әбусапия, Мұқамбетқали, Сұлтанахмет және Майра, Қанипа атты бес ұл, екі қыз туған. Жалмұқанның қайырымды істері көп. Соның бірі – орыстар Сырымбет өңіріне дендеп кіріп, Ақтоқтының әкесі Бақтыбай байды қонысынан ығыстырғанда, Жалмұқан қайынатасын мал-жанымен бірге ырғалтып-жырғалтып өзінің ата қонысы Қызылағашқа әкеліп орнықтырды. Ақтоқты – нәзік сезімді, ән мен жырға зерделі, он саусағынан өнер тамған іскер, шаруаға тиянақты, өте сабырлы, көпшіл, дастарқаны кең әйел болған» деп жазыпты Илья ағамыз. Ал Ғабеңнің драмасына келер болсақ, оның көркемдік қоспасы көп сыңайлы...
Ал мына музейде тұрған жәдігерге келсек, мекеме алғаш құрылған 1993 жылдары музейдің сол тұстағы ғылыми қызметкері Кәрім Ілиясов Зеренді ауданы Қызылағаш ауылында тұратын Жалмұқанның ұрпақтарынан апамыздың тігін машинасын қалап алып, осында әкелген екен. Ұрпақтары «әжеміздің көзі» деп бергісі келмей біраз қиналған көрінеді. Ақыры Кәрім аға алып тынған. Егер бұл жәдігер ұрпақтарының қолында тұра бергенде біз оны көрмес те едік. Осында қойылғаны қандай дұрыс болған.
Айтпақшы, бұл машинаның маркасы – «Зингер» екен. Анығында, бұны ойлап тапқан адам – Исаак Зингер атты өнертапқыш. Музей қорындағы мәліметке қарасақ, өнертапқыш 1870 жылы АҚШ-та тігін машинасын жасайтын фирма ашып, оның бір саласын 1900 жылы Ресейдің Подольск қаласына орнатыпты. Мамандар музейдегі машинаның сыртқы дизайны мен маркасына қарап ресейлік өнім деген пайым жасапты.
