Коронавирус • 14 Маусым, 2021

Артықшылыққа кімдер ие болады?

360 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін

Қазір екінің бірін мазалайтын мәселе – Covid-19 екпесін ектіру, яки ектірмеу. Мұның себебі де жоқ емес. Өзін өзі оқшаулау, уақытша тыйым әрі міндетті бетперде тағудан қажыған жұртқа бүгінде екпе пайдалы болып тұр десек те, 2020 жылғы тәжді індеттің алғашқы толқыны елді жан-жақтан қап сыра қысқан тұста, дәрі-дәрмектер мен ауруханалар да бос орындардың тапшы болуы, бұл ғасырда болмаған мелгілсіз қазалар дүдәмалды ойлардың қалың іргетасын қалайды.

Артықшылыққа кімдер ие болады?

Сонымен еліміздің мем­ле­кет­­тік бас санитар дәрі­гері­­нің қау­лыларымен егілгендерге б­е­рі­летін, көрсетілетін артық­шы­­лықтар ұлғайып келеді. Цифр­лық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсіп ми­нис­трі Бағдат Мусин осы апта­ның ішінде COVID-19 екпе­сі­нің толық курсынан өткен Қазақстан азаматтары қоғамдық орындардың дерлігіне еркін кіріп-шығуға мүмкіндік беретін Ashyq қолданбасында «жасыл» ахуалға ие болады дегенді хабарлады. Жасыл ахуалдың мерзімі жарты жылға жарамды, алайда, бұл ахуалдың мерзімі әлі де реттелетін болады.

Екпе алғандар басқа­лар­ға қарағанда қандай мүм­кін­дік­терге ие? COVID-19-ға қар­сы екпенің толық курсын қабыл­да­ғанды растайтын құжат ұсы­ныл­ған жағдайда Қазақстан Рес­публикасына әуе жолдары арқылы шет елден келген тұлғаларға (дене қызуы қалыпты жағдайда болу шартымен) ПТР әдісімен COVID-19 тестісінен өту талабы қойылмайды. Сол сияқты елдегі темір жол, теңіз, өзен транспорты мен автокөлік арқылы мемлекеттік шекара­ны қиып өтетін тұлғаларға (дене қызуы қалыпты жағдайда болу шартымен) ПТР әдісімен COVID-19 тестісінен өту талабы қойылмайды.

«Бұдан бөлек, COVID-19-ға қарсы екпенің толық курсын қабылдағанды растайтын құ­жат ұсынылса серіктестік бо­са­нуларға қатысқанда, нау­қас­тар­ды, оның ішінде жүктілерді, жас босанғандарды және балаларды стационарға (соның ішінде күндізгі стационарға) жоспарлы түрде ауруханаға жатқызғанда ПТР анықтамасы талап етілмейді. Екпе алған­дар­ға сәбилер және балалар үй­ле­ріне барғанда, әлеуетті ата-аналардың әріден ұл асырап алу/қыз асырап алу, қамқоршы тағайындау, қорғаншылық үшін жетім балалармен кездесу үшін тест тапсырудың қажеті жоқ. Әлеуметтік-медициналық нысандарға қайта түскен нау­қас­тарға (қарттар үйлері, мү­ге­дектер және басқалары, нау­­қас баланың күтімімен меди­ци­налық ұйымдарға жататын тұлғаларға, ұзақ және қысқа мерзімді кездесуге рұқсат алу үшін пенитенциарлық (қыл­мыс­тық атқару жүйесі) мекемелермен қамтылған тұлғалардың туыстарына да шектеулер қойыл­ма­ған. Бұл тек бүгінгі күнге, келешек күндерде өзгеруі мүм­кін», дейді Алматы қаласы №11 емханасының дәрігер-эпи­демиологы Қарлығаш Ораз­баева.

COVID-19 екпесімен егіл­мегендер мен COVID-19 ін­де­тіне шалдықпағандар соң­ғы 6 ай ішінде қашықтан жұмыс істеуге көшеді. Бұлар – өнер­кә­сіп мекемелері мен өндіріс нысандарының жұмысшылары, оның ішінде жұмысшының өн­діріс­тік нысанда болуын қажет етпейтін жұмыстар, вахта­лық әдіспен жұмыс істейтіндер. Со­нымен қатар бұл талаптар шипажай, демалыс орындары, қонақ үй, мейрамхана, мәдениет, мемлекеттік органдар, бизнес орталықтар, мектепке дейін­гі балалар мекемелерінің қыз­мет­керлері, яғни қашықтан мін­деттерін атқару мүмкін емес жұ­­мысшылардан басқасына қа­тысты.

«Қан тазарту есебіндегі нау­қас­тар алдын алу мақса­тымен айына 1 рет ПТР әдісімен COVID-19 тестілеуінен өтуі тиіс. Егер, мұндай науқас екпенің толық курсын қабылдаған болса, онда ай сайынғы ПТР әдісімен COVID-19 тестісін тапсырудан босатылады. Студенттік жатақ­ха­наға қатысты тағы бір норма. Шектеу шараларын енгізу кезеңінде студенттік жатақ­ханаларда бөлмеге қоныстануды 50%-ға дейін толтыруға болады, бөлмеге 2 адам ғана тұруына рұқсат. Алайда студенттердің 80%-ы екпенің толық курсынан өтетін болса, онда бөлмені 100%-ға дейін толтыруға болады, тиісінше, орын саны кө­бе­йе­ді», деді Қ.Қуандыққызы.