Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университетінде NIS дербес білім беру ұйымының ұйымдастыруымен өткен «Елім деп соққан жүрегі» атты кездесуді ректор Гүлмира Қанай ашып, игі істері кейінгі ұрпаққа өнеге болар тұлғаның еңбек жолы, тағылымды істері жайында айтып өтті. Әрі қарай жиынды кезінде осы университетте проректор болып істеген Ләззат Әділбекова естелігімен жалғастырып, «Тағылымды ғұмырында ұстаздық қасиетімен жастарды тәлім-тәрбие мен тәртіпке, адамгершілікке үндеп жүретін қазақтың қайраткер қызы еліне қалтқысыз қызмет атқарды» деп еске алды.
Алқалы жиында NIS Педагогикалық шеберлік орталығы дайындаған «Шамшырақтай туған елдің Шәмшасы» деректі фильмі көрсетілді.
Еңбек жолын қатардағы ауыл мұғалімінен бастап, мектеп директоры, Алматы облыстық партия комитетінің хатшысы, кейіннен Парламент Сенатының депутаты, Білім және ғылым министрі, ректор болған жылдарда ғылым, білім саласын дамытумен қатар ұлттық құндылықтарды жастар арасында дәріптеудегі, ауыл мектептерін көтерудегі қайраткер еңбегінің сәулелі сәттерін арқау еткен шағын фильмде дара мінезді іскер тұлғаның болмысы айшықталды.
Ұстаздардың қоғамдағы рөлі мен мәртебесін анықтаған «Педагог мәртебесі» туралы заңның қабылдануында қоғам қайраткері, академик Шәмша Беркімбаеваның қолтаңбасы жатыр. Осы орайда Оқу-ағарту министрі Асхат Аймағамбетов мұғалімдердің құқығын қорғайтын, мұң-мұқтажын қамтып, жан-жақты шаралар қабылдау жөніндегі заңның қабылдануы қоғам үшін аса қажет деген ұсыныс айтып, өзі министр болған жылдарда арнайы заңды іске асырып үлгермегендігін жеткізді. «Президенттің тікелей қолдауымен аталған заң қабылданып, ұстаздар қауымын толғандырған келелі мәселелердің шешімін тапқанын Шәмша Көпбайқызы үлкен қуанышпен қабылдады», деп еске алды Оқу-ағарту министрі.
Ал ректор болған жылдарда соңғы үлгідегі «Студенттер үйінің» салынуына, оқу ғимараттары, жатақханалар мен асханаларға күрделі жөндеу жұмыстарының жүргізілуіне тікелей басшылық етті. Бакалавриат мамандықтарының саны артып, магистратура ашылды. Оқу зертханалары жаңа құралдармен қамтамасыз етілді. Жастардың білімін жетілдіру мақсатында атаулы стипендиялар тағайындалды.
Ұстаз-ғалымның жас ұрпақ тәрбиесі мен туған елінің өркендеуіне арнаған ізгілікті істері осы кездесудің маңызын арттыра түсті.
«Назарбаев зияткерлік мектептері» дербес білім беру ұйымының басқарма төрағасы Күләш Шәмшидинова көпшілікке Шәмша Беркімбаеваның жуырда жарыққа шыққан «Қазақ мектебі – ұлт тірегі» еңбегін таныстырды. Бұл еңбекте ұстаздың ұзақ жылдар бойы зерттеген қазақ ұлттық мектебінің ХV-ХХ ғасырлардағы қалыптасуы және даму тарихы, қазақ даласы ойшылдарының ұлттық мектеп құру және өскелең ұрпаққа ұлттық тәрбие беру туралы тағылымдық тұжырымдары бар. Алаш қайраткерлерінің педагогикалық мұраларындағы қазақ ұлттық мектебін құру идеясы және ХІХ ғасырдың аяғы ХХ ғасырдың басындағы қазақ мектептері мен білім беру ұстанымдары берілген еңбектің лентасын саясат ғылымдарының докторы, профессор Қуаныш Сұлтанов қиып, артында қалған мұрасын жас ұрпаққа насихаттаудың маңызын атап өтті.
«Қарапайым ауыл мұғалімінен мемлекеттік дәрежеде іс атқарған қайраткерлік қадамдары, өмірге деген құштарлығы, өзінің өсуі арқылы қоғамның өсуіне ықпал еткен тұлға жайында айтылатын естелік көп. Алғашында жастығына қарамастан, өзінен кейінгілерге қамқорлығы, жанашырлығы, білім алуға, еңбек етуге баулып тұратын ізгі қасиеттерімен ерекшеленген Сейділда Көпбаев есімді ағасымен таныстым. Кейіннен осы қасиеттердің барлығы болашақ қайраткер тұлға Шәмша Көпбайқызының бойынан табылғанының куәсі болдық. Ол осы ізгілікті қасиеттерінің арқасында халқына қалтқысыз қызмет етті», деді өз сөзінде Қ.Сұлтанов.
«NIS мектебінің рухани қалыптасуында да қолтаңбасын қалдырып, идеология, мәдениет, рухани құндылықтарға байланысты мұғалімдерге дәріс оқыды. Жұмыс кездесулерінде үнемі өз тәжірибесімен, кеңестерімен бөлісіп, білім саласындағы жаңалықтарды қадағалап отырды. Шетелдер тәжірибесіне зер салды. Бүгінде «Педагог мәртебесі» туралы заңның қабылдануында да білімге жанашыр тұлғаның қолтаңбасы жатыр. Жадымызда ұстаз, үлкен азамат ретінде қалған әрі өзі «Мен қазақтың қызымын» деп жазып кеткендей артында дүйім мұра қалдырды. Тәуелсіз еліміздің іргесінің қалануына орасан зор еңбек сіңірді. «Ауыл мектебі» мемлекеттік бағдарламасының қабылдауына тікелей ұйытқы болды. Осы бағдарлама аясында республикада 25, кейіннен 80-нен астам мектеп салынды. Осы кезеңде Шәмша Көпбайқызы өзі атап өткендей, жалпы ауыл мектебіне деген мемлекеттің қамқорлығы өсті. Қоғамда үлкен бетбұрыс басталды. Ол ауыл мектептерін дамытуға және дарынды балаларды қолдауға жағдай жасауға ерекше көңіл бөлді», деді шәкірті әрі әріптесі К.Шәмшидинова.
Оңтүстік астанадағы лицейге ұстаз есімінің берілуін көпшілік үлкен қуанышпен қабылдағанын жеткізген Қазақ КСР халық ағарту ісінің үздігі, Қазақстанның Еңбек Ері Аягүл Миразова «Шәмша Көпбайқызының есімі еліміздің ғылым, білім саласымен тығыз байланысты әрі қандай құрметке болса да лайық. Ұстаз еңбегі шәкірттері арқылы еленіп жататыны хақ. Өзінің лауазымына, қоғамдағы дәрежесіне қарамастан, қатардағы ұстаздардың үніне құлақ түріп, олардың ұсыныс-тілегін тыңдай білді. Қоғамда ұстаз мәртебесінің жоғарылауына, еңбегінің еленуіне көп тер төкті», деп атап өтті.
Болмысы бөлек, бітімі ерек, дара мінезді, жүрегі қазақ деп соққан ұлтымыздың санаулы қайраткер қыздарының бірі Шəмша Беркімбаева жайында педагогика ғылымдарының докторы, Ы.Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясының бас ғылыми қызметкері Жауымбай Қараев, ұлағатты ұстаздар Роза Киікбаева және Қуанышкүл Меңдеяқова жүрекжарды естеліктерімен бөлісті.
Жиын ұлағатты ұстаз, қайраткер тұлғаға «Қыз-ғұмыр» өлеңін арнаған ақын Фариза Оңғарсынова және басқа да авторлар шығармаларының орындауындағы тағылымды кешпен жалғасты.
АЛМАТЫ
