Коллажды жасаған Зәуреш Смағұл, «ЕQ»
Еліміз тәуелсіздігін жариялаған күннен бастап ел болып бұл күнде ортақ Отанымыздың қадір-қасиетін айқындап, әлемге паш етіп, мерейлі мереке ретінде атап өтетін. Кейінгі ұрпақ біле бермейтін бұл даталы күн егемендігін жариялаған дархан елде 2009 жылға дейін 25 қазанда тойланып келген еді. Шындығында 25 қазанның Республика күні болып аталып өтілуі маңызды әрі мұнда елдің бір тұтастығы үшін киелі тарихи мәлімет жатыр.
1990 жылғы 25 қазанда Қазақ КСР Жоғарғы кеңесінің шешімімен «ҚазКСР-нің мемлекеттік егемендігі туралы» қабылданған декларация – Қазақстанның болашақ тәуелсіздігінің іргетасы саналды. Бұл декларацияның қабылдануымен егемендігін мәлім ететін жеке территориясы, азаматтығы, мемлекеттік бюджеті, халықаралық қатынастардағы дербестігі, мемлекеттік рәміздері бекітілді. Қазақстанның егемендігі және территориясының тұтастығы саяси, құқықтық және экономикалық тұрғыдан дәйектелді. Осы кезден бастап демократиялық қоғам құру мақсатында ел ішіндегі қоғамдық-саяси құрылымға біраз өзгерістер енгізіле бастады. Бұл құжат арқылы әлем картасындағы жаңа мемлекет – Қазақстан Республикасының негізі қаланды.
1992 жылдан бері тойланған Республика күні мемлекеттік мерекелер тізіміне тек 2001 жылы ғана ресми түрде енген еді. 2001 жылғы 13 желтоқсанда қабылданған «Қазақстан Республикасындағы мерекелер туралы» №267 заңмен бұл күн мемлекеттік мерекелер қатарына қосылды. Бірақ 2009 жылы аталған заңға өзгерістер енгізіліп, 30 тамыз – Қазақстан Республикасының Конституциясы күні ұлттық мереке болып өзгергендіктен, Республика күні мемлекеттік мерекелер тізімінен алынып тасталды.
Ел Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев мерекенің тарихи маңызын алға тартып, қайта жаңғырту керек екенін мәлімдеген соң, 29 қыркүйекте ұлттық мереке ретінде қайта бекіту туралы заңға қол қойды.
– Ұлттық мерекелер мен атаулы күндер тізбесіне бірқатар өзгеріс енгізген жөн. Мен Республика күніне ұлттық мереке мәртебесін қайтаруды ұсынамын. Республика күні елдің мемлекет құру жолындағы тарихи қадамының символы болуы керек. Әрине, Тәуелсіздік күнінің бастапқы мәні сақталады. Бұл күн мемлекеттік мереке болып қала береді. Бірақ тәуелсіздік алуға зор үлес қосқан ұлттық батырларымызға тағзым күні ретінде атап өтілуі керек, – деді Мемлекет басшысы Ұлытауда өткен Ұлттық құрылтайдың бірінші отырысында сөйлеген сөзінде.
Осы уақытқа дейін ұлттық мереке ретінде тойланып келген Тәуелсіздік күні мемлекеттік мерекеге айналды. Мемлекет басшысының пайымдауынша, бұл күн күнтізбеде мереке емес, еске алу күні сипатында аталып өтіледі. Дегенмен мемлекеттік мереке деген мәртебесі жойылмайды.
Осы жылдан бастап 25 қазан Республика күні ретінде атаулы даталардың біріне айналып, мемлекеттік мереке мәртебесіне ие болмақ. Еліміз үшін маңызды қадам жасалған сәт тарих қойнауында қалып қоймай, қазақстандықтар үшін құрмет тұтатын мемлекеттік тұрғыда маңызы бар мерекеге айналады.
Талапкер ӘМІРЕЕВ,
генерал-майор,
Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы «Оңтүстік» өңірлік қолбасшылығының қолбасшысы
АЛМАТЫ
