«Сәулең болса кеудеңде...»

Осының барлығының ыстығы­на күйіп, суығына тоң­ған, бүгінде жас­тары алпыс пен жетпістің ара­сын­дағы біздер көргеніміз, көкейге түйгеніміз бар бол­ғандықтан, өткеніміз бен бүгінімізді саралай отырып, қоғам өмірі мен ты­ныс-тіршілігіне қатысты сөз айт­сақ, көсемсігендіктен емес, сол бая­ғы «Кемедегінің жаны бір» деп ұғынғандарыңыз жөн.

ХХІ ғасырға дендей енген қантөгіс соғыстар бүгінгі таңда да жалғасып келеді. Ол аз дегендей бүкіл әлемді торлап алып, әлде­кім­нің айта салған бір ауыз сөзі от тастап, араздық өртін бұрқ еткізе салатын интернет май­­даны да өршіп тұр. Бұдан қал­са, иек астында бірі аю­ша ақы­рып, бірі айдаһарша от-жа­­лын­­мен ысқырына азуларын айға білеген алпауыттар тағы бар. Осыны ой­лағанда, өзіңе-өзің мықты бол­масаң, тәлкекке тү­сіп кетуің әб­ден мүмкін деген ой көңі­ліңе маза бермейтіні жасы­ры­н емес. Өзіңе-өзің мықты бол­ма­саң де­генім, тағы да сол баба­лар ай­тып кеткен «Алтау ала болса, ауыз­дағы кетеді» деген оймен ұштасады.

Сонымен «Әлдінің алдында әр кезде әлсіз кінәлі!» (орыс мысқалшысы И.А.Крылов) дегенді ұстанып, алпауыттардың әлегінен тынышы кетіп тұрған мына әлемнің үлкен көшінде тәуелсіздігіміздің туын түсірмей алға жылжып келе жатқан өз елі­міз­дің бүгініне кө­шейік. Бүгіні­не көшсек, әрине ежелден ханының аузына қарап, әділ шешіміне тоқтайтын халқымыздың асыл дәстүрін сақтап, Президент Қ.Тоқаевтың ел тыныштығы мен оның бейбіт өмірін сақтаудың жо­лын сілтеп, айтқан сөздері сана­мызға жетіп, көңілімізге медеу болатыны тағы шындық.

Күні кеше ғана жаңа сайланған Парламент Сенатының отырысында халыққа арнап сөйлеген сөзінде Президент: «Біз конструктивті реформа бағы­тымен алға қарай нық қадам басып, мемлекеттілігімізді нығайтып, қоғамды біріктіру үшін қолдан келгеннің бәрін жасауы­мыз керек. Саяси жауапкершіліктің биік мәдениеті мен азаматтарымыз­дың шынайы патриотизмі мұның кепілі бола алады. Әрқайсымыз өзара тілеулестік қағидатынан айнымауымыз керек. Сонда ғана тең мүмкіндіктер мен дамуды ту еткен Әділетті Қазақстанды құрамыз», деді. Мемлекет басшысы Абайша айтқанда, «Сәулең болса кеудеңде, мына сөзге көңілің бөл!» дегенді меңзеп, мынадай күрделі кезеңде өзіміздің өмір сүріп отырған қоғамымызда әуелгі кезекте алауыздық орын алмаса екен деген алаңдаушылығын білдіреді.

Билікке сын айтылғаны дұрыс. Бірақ сол айтылған әрбір сын негізсіз болмауға тиіс екенін түсі­нет­ін кез жетті. Қит етсе, «бәрі­не билік кінәлі» деп аттан сала беру – теріс пиғылдағы ради­ка­лизм мен экстремизмді көздей­тін­дерге таптырмайтын мүмкіндік екенін ескерткені. Ең алдымен өз сөзің мен ісіңе жауап беру – де­мократиялық қоғамның ең бас­ты талап-шарттарының бірі еке­нін саясаткерлерге де, жал­пы қа­рапайым бұқараға да түсі­нік­ті түрде жеткізе келіп, Мем­ле­кет басшысы: «Әлемде бұрын-соң­ды болмаған күрделі ге­о­сая­си ахуал кезінде еліміздің ты­ныш­ты­ғы мен ырыс-берекесін сақ­тау тек өзімізге, бірлігіміз бен ын­­ты­­­мағымызға байланысты. Тәуел­­­сіздігімізді сақтау және оны ны­ғай­­ту аса маңызды міндет еке­нін тағы да еске саламын. Бұл – хал­қы­мыздың басты құндылығы», дейді.

Талай жылдан бері елді тонап, мемлекет қар­жы­сын қалталарына басқан билік басында пай­да болған олигархтардың қылмыстары әшкере­леніп, қолды болған қыруар ақша ел игілігіне қайтарылып, олардың алды түрмеге қамала бастады. Мұндай батылдыққа бару бұрын мүлде мүмкін емес еді. Алшаңдағандардың аяғы аспаннан бір-ақ келді. Ат төбеліндей ғана белгілі бір топ мүше­сі­нің қатыгездікті қару еткен рейдерлік әре­кет­­тері­нен қиянат көріп келген адал еңбек иелері қарсы­лығын білдіріп, олардың озбырлығын әшкере етіп, жанайқайларын ашық айта бастады. Ашық айта бастағаны олардың мұң-зарына құлақ асып, азаматтық құқықтарын қорғайтын әділетті биліктің орнай бастағанына көздері жетіп, ақиқатқа қол жеткізетін күннің туғанына берік бір сенімнің туғанынан еді.

Президенттің тікелей қолға алуымен заңсыз шетел асқан актив­терді қайтару туралы Жар­лыққа қол қойылып, бұл бағыт­тағы жұмыс жүзеге асырыла бас­тады. Рас, «Судың да сұрауы бар». Бұл игі іске әлемдік бедел­ге ие шет мемлекеттер де қолдау көрсетіп, талан-таражға түсіп, заңсыз жолмен сыртқа шығарылған қыруар қаржы бюджетке қайтарылмақ. Елдің жоғын жоқтап, мұндай батыл қадамдарға бару, әрине, жанкештілікті қажет етеді.

Президенттің «Біз бір-біріміз­ге қамқор, жанашыр болып, жақ­сы­лыққа ұмтылуымыз керек. Қоғам­дық келісімді сақтау мем­лекеттік органдар­дың ғана міндеті емес. Бұл – еліміздің әрбір азама­тының перзенттік парызы. Біз не істесек те, ел мүд­десі үшін жасаймыз» де­ген сөздерін де еліміздің әрбір аза­маты көңіліне тоқып, ойлана қадам жасаса дей­міз. Өйткені шы­нын­да да тыныштық болмаса, бар­­лық жетістіктің бір-ақ сәтте құр­дымға кететінін қасіретті қаң­­тар кезінде көзбен көріп, бастан өткердік. Сондықтан да ын­ты­ма­ғымызды сақтау – бәрімізге ортақ парыз, болашақ ұрпаққа өнеге.

Шаяхмет ОРАЗЫМБЕКҰЛЫ,

ақын, Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі

Алматы