Қоғам • 21 Маусым, 2024

Танымды кеңейтетін комикс

80 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін

Комикс – суретпен сипатталатын оқиға, ой. Мұның түр-түсі көп. Осы бір ерекше тәсіл Жапониядағы суицидті азайтты деген дерек бар. Жастар аузынан тастамай айтып жүретін кейіпкерлерді де әлемге танытқан – осы. Демек бұл – оқушылар санасына бір ойды сіңірудің таптырмас құралы. Біздің жасампаз жастар мұны әлдеқашан ұққан. Тек ұғып қана қоймай, іске кірісіп кеткен көрінеді.

Танымды кеңейтетін комикс

Коллажды жасаған – Зәуреш СМАҒҰЛ ,«EQ»

Қажырлы Қажымұқан

Ақтау қаласындағы №13 мек­­­теп-гимназиясында оқитын Рамазан Сүгірбай бірегей күш иесі Қажымұқан Мұңайтпасұлы туралы комикс шығарған. Осы­лайша, еліміздің ерекше тұл­ғаларын дәріптегісі келеді. Әсі­р­есе аты аңызға айналған батыр­лардың бейнесі мен ерлігін жас­тар көкейіне құйып, үлгі қылуды мақсат тұтып отыр. Рамазанға балуан туралы ко­микс әзірлеуге бір ай уақыт жеткі­лікті болған.

– Комиксте оқиға желісі сурет арқылы бейнеленеді әрі өте қысқа мәтін жазылады. Жалпы, адамға том-том кітаптарды оқып шығуға бірнеше ай уақыт қажет. Ал комикс арқылы қысқа уақыт­та қажетті, мол мәліметтерді білу­ге болады. Уақытты үнемдеуге көмектеседі. Көлемі өте үлкен, деректері, көп ақпаратты жас­тарға осындай форматта жеткіз­ген тиімді, – дейді озық ойлы оқушы.

Сурет салу – Рамазанның хоб­биі. Ал комикс жасау әкесінің бірауыз сөзінен басталған-тұ­ғын. Бір күні әкесі кішкентай бала­ларға арналған комикс жа­сау­ды ұсынған екен. Жас сурет­шінің сөзінше, бұл ойды іске асыру басында «мүмкін емес нәрсе» сияқты болып көрін­ген. Содан қызығушылығы артып, қазақ ертегілерінің бірі «Көл­тауысарды» салып көрген. Сурет­­ті бір емес, бірнеше рет сал­­ғанда кейіпкердің бейнесі анық шыға бастаған. Кейін бар қажырын жинап Қажымұқан Мұңайтпасұлының комиксін құрастырып шығыпты.

– Комикс кітап құрастырар алдында Қажымұқан атамыз ту­ралы оқып, фильмін көріп шық­тым. Бұл комикс арқылы ба­ла­ларды спортқа, оның ішінде кү­реске шақырғым келді. Тағы бір мақсатым – біздің 4-5 жастағы кішкентай оқырмандарымыз орасан күштің иесі, бозкілемде талай балуанды жеңген қазақтың ба­луаны туралы білсе деген ой бол­ды. Алдағы уақытты халық ерте­гісі «Толағайдың» комикс нұсқа­сын әзірлеп, оқырмандарға ұсыну­ды жоспарлап отырмын, – дейді Р.Сүгірбай.

 

Тарихты тірілту

Комикс арқылы болашаққа көз салып, өткенге де үңілуге болады. Әсіресе тарихты тірілту – комикс жасаушылардың сүйік­ті ісі. Осы бағытты бетке алған Ілияс Юсупжановтың бір қор­қынышы бар. Ол отандастарымыз қазақ тарихына мән бермей, естен шығарады деп үрейле­не­ді. Себебі жүргізген зерттеуі­нің нәтижесі бойынша, көпшілік мектепте оқыған қазақ тари­хына қатыс­ты деректерді бүгін­де ұмытып қалған. Сондықтан да олардың жадында тарихи деректерді жаң­ғырту үшін «Отандық 100 комикс» жобасын қолға алған.

– Алматыда комиксімді оқып үлгерген мектеп оқушылары бар. Алғаш­қы тұсаукесері де сол жақта өтті. Оқушыларға Қазақ хандығы­ның тарихына қатысты сауал қой­ғанымда көпшілігі жауап беруге дайын болды. Меніңше, бұл «Керей мен Жәнібек» комиксінің нәтижесі, – деді жас талап.

Бір қызығы, Қарағандыда мек­­теп оқушылары Қазақстан тари­хын комикс арқылы оқи­ды. Дарынды балаларға арналған Н.Нұрмақов атындағы мектепте тәжірибе жүзінде қолға алынған тәсіл балаларды қызықтыра түс­кен. Саят Дәулетжанұлы жаса­ған алғашқы анимация журналы қазақ хандығы тақырыбы­на арнал­ған. Оқушылар 20 бет­тік басы­лымды жарыққа шығару үшін екі ай еңбектенген. Түр­лі әдебиетті пайдаланып, мақа­лаларға шолу жасаған. Бұл туралы оқушы Фатима Әмірзада «Біз қазақша комикс жасап, өз ойы­мызды жеткізгіміз келді. Себебі қазақ тіліндегі контент өте аз. Біз соған қынжыламыз. Осыны түзеткіміз келді», деді. Мектеп мұғалімдерінің ойынша, қазіргі балалар аниме мен манга жанрына қатты қызыға­ды. Осы қызығушылықты жақсы дүниеге бұрып, ұтымды пайдалану керек. Ескерте кетейік, бұл мектепте тарих пәні тек сурет салумен, оқумен өтпейді. Бұл тәсіл мемлекеттік оқу бағ­дар­ла­масынан тыс уақытта қол­да­ны­лады.