Ел ежелден біледі: Алатаудың бауырында Талғар деген аудан бар. “Талғар қала, арман қала” деп жырлайды жергілікті ақындар. Тұрар Рысқұловтың кіндік қаны тамған, Бауыржан Момышұлының мәңгілік даңққа сапарын бастаған қасиетті өңір де осы. Шырайлы Шымкентін шырылдап қорғайтын, ал кемшілігі болса шымбайына батырып, мақтамен бауыздап айта да білетін Мархабат Байғұтшыласақ, осы Талғарыңызда бүгінгі күннің де тағылымдары жетерлік.
Атын аудан десек те, мұндағы жарқын өнегелер Талғардың затын республикалық жоғары деңгейден көрсетуде. Республиканы қойып, халықаралық, әлемдік биіктерге шығып кеткен. Осындағы “Ақбұлақ” спорттық-сауықтыру кешенінде биыл жазда дүние жүзінің 56 елінің сыртқы істер министрлері бас қосқан алқалы жиын өткені белгілі. Сөйтіп, алда болар Астана Саммиті туралы түйінді шешім Талғарда қабылданған еді. Бұл аз десек, VІІ Қысқы Азия ойындарының шаңғы мен биатлоннан, фристайлдан жарыстары да осы аудан аумағында өткелі жатыр.
Жалғыз бұл ғана емес, Елбасы қойған міндеттерге сәйкес, республика бойынша кең қанат жайған үдемелі индустриялық-инновациялық даму Талғар ауданын айналып өтпеді. Айталық, сыртқы инвестиция көмегімен Қайнар ауылдық округіндегі Дәулет ауылының дәл жанында аса қуатты “Юско” логистикалық орталығы салынып бітуге жақын. Жобалық құны 4 млрд. 800 млн. теңге, бірінші кезегі осы желтоқсанда, бүтіндей кешені келер жылдың көктемінде қатарға қосылатын осынау нысан тұрғылықты халықты 400 адамға дейін жұмыспен қамтып қана қоймай, азық-түлік, химиялық заттар болсын, кез келген саланың өнімдерін сақтауға және тасымалдауға зор мүмкіндік бермек. Ал Шымбұлақ ауылында Қазақ тағамтану академиясының балалар тамағын өндіретін “Амиран” атты зауыты жыл аяғына дейін қатарға қосылмақшы. Мұндағы негізінен әрлеуі мен сәндеуі қалған құрылыста бүгінге дейін 654 миллионға жуық қаржы игерілген. Зауыттың іске қосылуы жалпы еліміздің жас бөбектеріне үлкен шарапатын тигізеді деп күтілуде. Сол шарапат Талғардан қанат қаққалы тұр.
Бұған қоса, қазір аудан аумағында Бесқайнар ауылы тұсындағы таулы жотаның қойнаулы кеудесінде Кадет корпусының құрылысы аяқталуға жақын. Республикалық бюджеттен қаржыландырылған осынау ғимаратжайлар кешенінде болашақ Отан қорғаушыларды заманауи талаптарға сай баулып даярлау үшін не қажеттің бәрі ойластырылған. Бұдан біршама жоғарыдағы “Табаган” спорттық-сауықтыру кешенінде фристайл мен сноуборд сияқты Азиада бағдарламасындағы спорт түрлерінен жарыс өткізу алаңдары, сырғанау жолдары да негізінен дайын. “Ақбұлақ” спорттық-сауықтыру кешені қасындағы жалпы алаңы 24,5 гектарды алып жатқан шаңғы- биатлон стадиондары да бұл күндерде жоғары деңгейлі әзірлік межесіне жеткен. Қазір кейбір инфрақұрылымдық жайлар ретке келтірілуде.
Міне, осы ғажаптардың бәрі Талғарда. Талғардың елі мен жеріне тамырланған. Өркендеу сипатын анық танытатын, халық үшін игілігі мол осынау оң нышандар, жақсылық жағдайлар Талғар аудандық әкімдігі мен аудандық мәслихатының күнделікті назарында болуы да заңды. Осы жобалардың іске асуына олар да мүдделі болып, үлес қосып, атсалысып келеді. Әкімдік пен мәслихат анау сенің жұмысың, мынау менің міндетім деп ала қойды бөле қырықпай-ақ, ортақ мүдде жолында қашанда бір жеңнен қол, бір жағадан бас шығаратын ұйымшылдық танытуда. Әр жағдайда Алматы облысының әкімі Серік Үмбетовтің талабы да осы үдеден табылатынын аңғарғанбыз. Қалай десек те, ауданның тыныс-тіршілігімен көптен бері біте қайнасып келе жатқан Талғардың әкімі Талғат Өмірәлиев пен мәслихатының хатшысы Рая Ыдыралиева өңір өмірін өркендету жолында аянып жүрген жоқ.
Жақында Талғар аудандық мәслихатының Рая Мұсақызы Ыдыралиева бастаған бір топ депутаты аудан аумағындағы жоғарыда аталған нысандарды аралап көріп, олардағы құрылыс жұмыстарының жай-жапсарымен танысты, пайдалануға берілу мерзімдерін қадағалады. Өйткені, әсіресе алдағы Азиада нысандарының әзірлік дәрежесі аудандағы халық қалаулыларын да толғандыратыны анық. Сонымен бірге, мәслихат хатшысы айтқандай, мемлекеттік тұрғыдағы маңызды нысандарға ел бюджетінен бөлінген қаржының ұқсату тиімділігін бақылау жөнінде халық берген депутаттық өкілеттікті орнымен пайдалану мақсаты да нақ осы сапарда орайымен іске асты.
Рая Мұсақызының қолқалауымен осы игі мақсат көздеген сапарға біз де ілескенбіз. Күні бойы ауданның әр жерінде орналасқан нысандарды аралап, жан жадыратар жақсы істердің куәсі болдық. Депутаттар Кадет корпусын аралап көргеннен кейін Бесқайнар аулындағы “Ғайникамал” мешітіне атбасын бұрып, құран оқытуды да ұмытпады. Азиада нысаны – “Табаган” кешенінде осы бір ғажаптың құрылтайшысы Қайрат Берікбаевтың әңгімесінен біраз ғанибет жайларға қанықтық. Сырттай қарағанда ауданға қатысы жоқ сияқты көрінетін бұл спорттық-сауықтыру кешенінің Талғарға жақсылығы мол екен. Мұнда жұмыс істейтін 400 адамның 80 пайызы талғарлық ауылдардың тұрғындары көрінеді. Мекеме аудан бюджетіне ай сайын 7-10 миллион теңге көлемінде салық қаржысын құйып тұрады. Емен-жарқын әңгіме барысында Талғар мен Табаган арасындағы байланысты өрістету келісілді.
Логистикалық орталық салынып жатқан Қайнар ауылдық округінің жұртшылығымен кездесу де жемісті болғандай. Мұнда ауыл әкімі К.Әуелбаев, ардагерлер Тұрсынғали Саудабаев пен Бәйдібек Әмірбеков ауыл ахуалынан әңгіме шертті. Осындай тікелей байланыстар халықтың мұң-мұқтажын тереңірек білуге көмектеседі емес пе.
Олай болса, осы сапарда ғана бес маңызды нысанды, бірнеше ауылды аралап, мән-жайға қаныққан, ізденімпаздық танытқан аудандық мәслихат халықтың тыныс-тіршілігімен бірге тыныстауды өз жұмысының өзегіне айналдырған. Депутаттар өз сессияларында әлеуметтік маңызды мәселелерді қарайды, өркендеудің өрелі міндеттерін алға тартады, сайлаушылардан түсетін арыз-шағымдарды аяқсыз қалдырмайды. Атап айтар болсақ, тариф пен баға, ауызсу құбырын тарту, сөйлесу пунктін ашу, жол жөндеу, жарықтандыру, тағы басқа түйткілді жәйттер білікті басшы Р.Ыдыралиева басқарып отырған аудандық мәслихаттың күн тәртібінен түскен емес. Қарауға ұсынылатынның барлығы дерлік ел Президентінің Жолдауынан туындаған, ауданның әлеуметтік-экономикалық даму бағдарламасы аясындағы өзекті мәселелер. Депутаттармен бір күн бірге болған мәністі сапарда бұған көзіміз жетті. Осы сапарда белсенділігімен танылған Азат Уәли, Сәниям Әшімова, Амангелді Мақатов, Матан Бекбосынов, Қаробай Махатов, Багадыр Бадалов сияқты халық қалаулыларын атай кетсек артық болмас. Себебі, олардың да Талғар тағылымдарын еселеп жүргендеріне сөз жоқ. Айталық, Азат Уәли ауданның сәулет шаруашылығын басқарса, Амангелді Мақатов бірінші лигада өнер көрсетіп жүрген ауданның “Талғар-Ақбұлақ” футбол командасының тізгінін ұстап отыр.
Арнайы келген соң аудандағы “Егемен Қазақстан” газетінің таралу жайын да сұрап-білуді жөн санағанбыз. Биыл бас газетті 1510 адам жаздыртып алады екен. Аудан үшін жаман көрсеткіш емес. Ал келер жылға оқырман саны арта түспесе, кемімейді деп межеленген көрінеді. Бұл жайды да біз Талғар тағылымдарының біріне баладық.
Қорғанбек АМАНЖОЛ, Алматы облысы.
Суретті түсірген Фатима ЕРЖАНОВА.
Жалғыз бұл ғана емес, Елбасы қойған міндеттерге сәйкес, республика бойынша кең қанат жайған үдемелі индустриялық-инновациялық даму Талғар ауданын айналып өтпеді. Айталық, сыртқы инвестиция көмегімен Қайнар ауылдық округіндегі Дәулет ауылының дәл жанында аса қуатты “Юско” логистикалық орталығы салынып бітуге жақын. Жобалық құны 4 млрд. 800 млн. теңге, бірінші кезегі осы желтоқсанда, бүтіндей кешені келер жылдың көктемінде қатарға қосылатын осынау нысан тұрғылықты халықты 400 адамға дейін жұмыспен қамтып қана қоймай, азық-түлік, химиялық заттар болсын, кез келген саланың өнімдерін сақтауға және тасымалдауға зор мүмкіндік бермек. Ал Шымбұлақ ауылында Қазақ тағамтану академиясының балалар тамағын өндіретін “Амиран” атты зауыты жыл аяғына дейін қатарға қосылмақшы. Мұндағы негізінен әрлеуі мен сәндеуі қалған құрылыста бүгінге дейін 654 миллионға жуық қаржы игерілген. Зауыттың іске қосылуы жалпы еліміздің жас бөбектеріне үлкен шарапатын тигізеді деп күтілуде. Сол шарапат Талғардан қанат қаққалы тұр.
Бұған қоса, қазір аудан аумағында Бесқайнар ауылы тұсындағы таулы жотаның қойнаулы кеудесінде Кадет корпусының құрылысы аяқталуға жақын. Республикалық бюджеттен қаржыландырылған осынау ғимаратжайлар кешенінде болашақ Отан қорғаушыларды заманауи талаптарға сай баулып даярлау үшін не қажеттің бәрі ойластырылған. Бұдан біршама жоғарыдағы “Табаган” спорттық-сауықтыру кешенінде фристайл мен сноуборд сияқты Азиада бағдарламасындағы спорт түрлерінен жарыс өткізу алаңдары, сырғанау жолдары да негізінен дайын. “Ақбұлақ” спорттық-сауықтыру кешені қасындағы жалпы алаңы 24,5 гектарды алып жатқан шаңғы- биатлон стадиондары да бұл күндерде жоғары деңгейлі әзірлік межесіне жеткен. Қазір кейбір инфрақұрылымдық жайлар ретке келтірілуде.
Міне, осы ғажаптардың бәрі Талғарда. Талғардың елі мен жеріне тамырланған. Өркендеу сипатын анық танытатын, халық үшін игілігі мол осынау оң нышандар, жақсылық жағдайлар Талғар аудандық әкімдігі мен аудандық мәслихатының күнделікті назарында болуы да заңды. Осы жобалардың іске асуына олар да мүдделі болып, үлес қосып, атсалысып келеді. Әкімдік пен мәслихат анау сенің жұмысың, мынау менің міндетім деп ала қойды бөле қырықпай-ақ, ортақ мүдде жолында қашанда бір жеңнен қол, бір жағадан бас шығаратын ұйымшылдық танытуда. Әр жағдайда Алматы облысының әкімі Серік Үмбетовтің талабы да осы үдеден табылатынын аңғарғанбыз. Қалай десек те, ауданның тыныс-тіршілігімен көптен бері біте қайнасып келе жатқан Талғардың әкімі Талғат Өмірәлиев пен мәслихатының хатшысы Рая Ыдыралиева өңір өмірін өркендету жолында аянып жүрген жоқ.
Жақында Талғар аудандық мәслихатының Рая Мұсақызы Ыдыралиева бастаған бір топ депутаты аудан аумағындағы жоғарыда аталған нысандарды аралап көріп, олардағы құрылыс жұмыстарының жай-жапсарымен танысты, пайдалануға берілу мерзімдерін қадағалады. Өйткені, әсіресе алдағы Азиада нысандарының әзірлік дәрежесі аудандағы халық қалаулыларын да толғандыратыны анық. Сонымен бірге, мәслихат хатшысы айтқандай, мемлекеттік тұрғыдағы маңызды нысандарға ел бюджетінен бөлінген қаржының ұқсату тиімділігін бақылау жөнінде халық берген депутаттық өкілеттікті орнымен пайдалану мақсаты да нақ осы сапарда орайымен іске асты.
Рая Мұсақызының қолқалауымен осы игі мақсат көздеген сапарға біз де ілескенбіз. Күні бойы ауданның әр жерінде орналасқан нысандарды аралап, жан жадыратар жақсы істердің куәсі болдық. Депутаттар Кадет корпусын аралап көргеннен кейін Бесқайнар аулындағы “Ғайникамал” мешітіне атбасын бұрып, құран оқытуды да ұмытпады. Азиада нысаны – “Табаган” кешенінде осы бір ғажаптың құрылтайшысы Қайрат Берікбаевтың әңгімесінен біраз ғанибет жайларға қанықтық. Сырттай қарағанда ауданға қатысы жоқ сияқты көрінетін бұл спорттық-сауықтыру кешенінің Талғарға жақсылығы мол екен. Мұнда жұмыс істейтін 400 адамның 80 пайызы талғарлық ауылдардың тұрғындары көрінеді. Мекеме аудан бюджетіне ай сайын 7-10 миллион теңге көлемінде салық қаржысын құйып тұрады. Емен-жарқын әңгіме барысында Талғар мен Табаган арасындағы байланысты өрістету келісілді.
Логистикалық орталық салынып жатқан Қайнар ауылдық округінің жұртшылығымен кездесу де жемісті болғандай. Мұнда ауыл әкімі К.Әуелбаев, ардагерлер Тұрсынғали Саудабаев пен Бәйдібек Әмірбеков ауыл ахуалынан әңгіме шертті. Осындай тікелей байланыстар халықтың мұң-мұқтажын тереңірек білуге көмектеседі емес пе.
Олай болса, осы сапарда ғана бес маңызды нысанды, бірнеше ауылды аралап, мән-жайға қаныққан, ізденімпаздық танытқан аудандық мәслихат халықтың тыныс-тіршілігімен бірге тыныстауды өз жұмысының өзегіне айналдырған. Депутаттар өз сессияларында әлеуметтік маңызды мәселелерді қарайды, өркендеудің өрелі міндеттерін алға тартады, сайлаушылардан түсетін арыз-шағымдарды аяқсыз қалдырмайды. Атап айтар болсақ, тариф пен баға, ауызсу құбырын тарту, сөйлесу пунктін ашу, жол жөндеу, жарықтандыру, тағы басқа түйткілді жәйттер білікті басшы Р.Ыдыралиева басқарып отырған аудандық мәслихаттың күн тәртібінен түскен емес. Қарауға ұсынылатынның барлығы дерлік ел Президентінің Жолдауынан туындаған, ауданның әлеуметтік-экономикалық даму бағдарламасы аясындағы өзекті мәселелер. Депутаттармен бір күн бірге болған мәністі сапарда бұған көзіміз жетті. Осы сапарда белсенділігімен танылған Азат Уәли, Сәниям Әшімова, Амангелді Мақатов, Матан Бекбосынов, Қаробай Махатов, Багадыр Бадалов сияқты халық қалаулыларын атай кетсек артық болмас. Себебі, олардың да Талғар тағылымдарын еселеп жүргендеріне сөз жоқ. Айталық, Азат Уәли ауданның сәулет шаруашылығын басқарса, Амангелді Мақатов бірінші лигада өнер көрсетіп жүрген ауданның “Талғар-Ақбұлақ” футбол командасының тізгінін ұстап отыр.
Арнайы келген соң аудандағы “Егемен Қазақстан” газетінің таралу жайын да сұрап-білуді жөн санағанбыз. Биыл бас газетті 1510 адам жаздыртып алады екен. Аудан үшін жаман көрсеткіш емес. Ал келер жылға оқырман саны арта түспесе, кемімейді деп межеленген көрінеді. Бұл жайды да біз Талғар тағылымдарының біріне баладық.
Қорғанбек АМАНЖОЛ, Алматы облысы.
Суретті түсірген Фатима ЕРЖАНОВА.
