Руханият • 01 Маусым, 2020
Мен асыл анамды жиі есіме аламын. Анамның жылы жүзі, мейірімді бейнесі жүрегімде жатталып қалғаны соншалық, әр кез есіме түскен сайын көз алдыма қиын кезеңдерді басынан кешкен, көз жанарында қайғы мен үрейдің іздері қалған қайратты және қайсар анамның бейнесі тұра қалады. Ажарын айқыштаған терең әжімдер мен ағарған шашы көрген қасіретін дәлелдеп тұрғандай. Анамның жүрегі де тілім-тілім болған шығар, себебі өмірінің соңына дейін көрген зардабын ұмыта алмай кетті ғой.
Таным • 01 Маусым, 2020
Замана зұлматы: Ашаршылық кезеңдері бөлек қаралуы тиіс
Ел тарихында халқымыздың басына түскен аса ауыр зұлматты кезең ашаршылық және саяси қуғын-сүргін жылдарымен байланысты екені белгілі. Кеңестік құрсаудың тұмшалауымен жабулы күйінде келген осы ақтаңдақтарды ашуға егемендіктің елең-алаңы мен Тәуелсіздіктің алғашқы жылдарында нақты қадам жасалды. Арнайы комиссия жұмыс істеп, 1993 жылы жаппай қуғын-сүргін құрбандарын ақтау туралы заң қабылданса, 1997 жылы Елбасы жарлығымен 31 мамыр Саяси қуғын-сүргін және ашаршылық құрбандарын еске алу күні ретінде белгіленді. Ал күні кеше Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев үндеу жариялап, арнайы мемлекеттік комиссия құрылатынын мәлімдеді. Осы орайда, «Egemen Qazaqstan» газеті айтулы датаның қарсаңында «Ғасыр зұлматы» тақырыбында онлайн дөңгелек үстел ұйымдастырған болатын. Іс-шараның түпкі мақсатының бірі – ашаршылық құрбандары мәселесін өз алдына бөлек қарастыру қажеттігіне жұртшылықтың назарын аудару еді. Онлайн форматта өткен дөңгелек үстел жұмысына абайтанушы, ғалым, филология ғылымдарының докторы, профессор Мекемтас Мырзахметов, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, жазушы Смағұл Елубай, жазушы, зерттеуші Бейбіт Қойшыбаев, филология ғылымдарының докторы, профессор Айгүл Ісмақова, тарих ғылымдарының докторлары, професорлар Мәмбет Қойгелді, Талас Омарбеков, Зиябек Қабылдинов, Арайлым Мұсағалиева, Данагүл Махат, тарих ғылымдарының кандидаты Сәбит Шілдебай, музей қызметкері Гүлнұр Төлепбергенова қатысып, пайымды пікірлерін ортаға салды. Келелі жиынды «Egemen Qazaqstan» республикалық газеті» акционерлік қоғамының басқарма төрағасы Дархан Қыдырәлі ашып, жүргізіп отырды.
Әдебиет • 01 Маусым, 2020
Бидәулет тумысынан кедей адам еді. Бала күнімнен көз алдымда. Шошаңдаған бес ешкісін айқайлап ары қуып, бері қуып кіжінетін де жүретін. Кейін үлкендердің әңгімесінен естуімше арғы аталары да иіні жарып тон кимеген, ауы жарып ат мінбеген адамдар болған секілді. Оны бір жылы жазғытұрым жалданып Масғұттың үш жүз қойын төлдеткенде Бидәулеттің өзі де айтыпты. Жеріген қой, жағызған қозы дегендей егіздете топырлап туып жатқан қалың төлді игере алмай кеткен Бидәкең, «Осы жүнді жауды жүзге жеткізе алмай жеті атам күйіп кетіп еді, осылар қалай мың қырылтып айдап жүреді осы? Құдай-ау, мынаның малының қысыр қалған бірі жоқ па? Енді текесі лақтап, қошқары қозылайтын шығар!» деп күйінген екен дейді. Сол Бидәкең туралы әңгіме ғой бұл.
• 31 Мамыр, 2020
Зұлматты жылдардың зардабын көрген жандарды еске алу - келер ұрпақтың міндеті. Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев 1997 жылы 5 сәуірде «31 мамыр - «Саяси қуғын-сүргін құрбандарын жалпыұлттық еске алу күні» ретінде атап өтуді бекіткен болатын. Басты мақсаты мұндай қасіреттің қайталанбасы үшін халқымыздың тарихты есте сақтап, болашақ ұрпақтың білуін қамтамасыз ету. Қатал да қасіретке толы бұл мейрам өткенді еске түсіріп, көзге жас ұялатады.
Білім • 31 Мамыр, 2020
Қазақ ұлттық университетінде түлектер күні онлайн өтті
Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ Түлектері күні – академиялық дәстүр. Журналистика факультеті Баспасөз және электронды БАҚ кафедрасының Түлектер күні биыл да осы мызғымас дәстүрді онлайн форматта жалғастырды.
Қоғам • 31 Мамыр, 2020
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың Саяси қуғын-сүргін және ашаршылық құрбандарын еске алу күніне орай жария еткен Үндеуі сан салалы қоғамның ішінде білім саласы үшін, ғылымның ішінде гуманитария мамандары үшін маңызды деп есептейміз.
Коронавирус • 31 Мамыр, 2020
Елімізде барлығы 10 858 адамнан коронавирус анықталды
Өткен тәулікте коронавирус инфекциясын жұқтырған тағы 476 адам тіркелді. Елдегі өсім қарқыны – 4,6%.
Қоғам • 31 Мамыр, 2020
Асанбай аға! Жұрт: «Асекең!» – деп құрметпен атап кеткен бұл абзал жанды оқырманға таныстырып жатудың қажеті жоқ. Аға ұрпақ өкілдерінің бірі академик Кеңес Нұрпейсов айтқандай ол «Өмірі тек өнегеден ғана тұратын адам» еді. Бітімі мен болмысынан парасаттылық лебі ескен сол Асекең, Асанбай Асқараовтың өткен ғасырдың 60-70 жылдарында Алматы облысын басқарып тұрған кезіндегі еңбегі ерекше. Әсіресе аймақтың ғылыми-техникалық, мәдени-әлеуметтік, экономикалық әлеуетіндегі қол жеткен биік деңгейді атап айтпасақ болмайды.
Тарих • 31 Мамыр, 2020
Орал губерниясындағы ашаршылық ақиқаты
Тәуелсіздік тізгінін өз қолымызға алып, егемен ел болғалы, тарихымызды жан-жақты зерттеп, белгісіз тұстарын ашу мүмкіндігі пайда болды. Кеңес өкіметі кезінде зерттеп, жариялау қиын болған, архив қорларында шаң басып жатқан құжаттарды көпшілікке таныстыруға қазір мүмкіндік мол.
Тарих • 31 Мамыр, 2020
Архив деректеріндегі ашаршылық жылдары
1932 жылғы ашаршылық қазақ халқының тарихындағы ең бір асқан зұлмат, адам жаны түршігерлік қасірет болғаны ақиқатқа айналды. Бұл зұлмат жылдарды зерттеуші Дж. Беккер «Қазақтардың бірнеше ұрпақтарының есінде жазылмайтын жара болып ұжымдастыру және оның салдарынан болған 1931-1932 жылдардағы ашаршылық туралы естелік қалды», деп жазды. Кеңес қоғамындағы өзгерістер өткен ғасырдың 20-30 жылдары қалыптасқан әкімшілдік-әміршілдік жүйенің қыспағымен, халықтың белгілі бір бөлігін құрбан ету арқылы іске асырылды.