Мирас • 25 Маусым, 2024
Мұндай концертті көрген де, көрмеген де арманда. Көктемде Астанаға жер жәннаты Жетісу көшіп келгендей, сол өңірдің ән-күй өнері қалықтаған. Осы жолы Р.Бағланова атындағы «Қазақконцерт» мемлекеттік академиялық концерттік ұйымының ұйымдастыруымен «Арқаның ән-күй мұрасы» атты дәстүрлі өнер кеші аталған ұйым ғимаратында аспандады. Ән-күйі мен әңгімесі қоса есілген кеш Біржан салдың 190 жылдығына орайластырылғаны және бар.
Таным • 24 Маусым, 2024
«Аспанда ай болмаса адасады» деген сияқты халық әндері жетерлік қазақта. Басқа елдерде де аз болмауға тиіс. Ал музыкалық шығармалар толып жатыр әлемде. Біз бәрін шегере тұрып, адам өміріне айдың қатысын айтқымыз келеді. Ғылым жіліктеп берген ғажайыптардың барлығы дәстүрлі қазақ өміріндегі нанымдар мен тыйымдардан алшақ еместігі көп жайдан хабар береді.
Әдебиет • 24 Маусым, 2024
«Кейде...» деп басталады ғой көңіл күй ауандарының көбі. Осы кей-кейде болмаса, дүние жаңармайтындай, жаңа бір нәрсе табылмайтындай көрінеді кейде, әрине. Әне көрдіңіз бе, тіл ұшына өзі-ақ оралып тұрады. Неге оралатыны да белгілі, себебі кез келген сөзді өмірдің өзі тудырып алады.
Әдебиет • 20 Маусым, 2024
Ол уақта ел еңсесі көтеріңкілеу, рухы биіктеу болған шығар деп ойлаймыз. Қайткен күнде қазақ бұрынғы салтанатты шағынан ұзай қоймаған, өріс тарыла бастаса да, рух тапталмаған соң, ұлт сана-сезімінің көрсеткіші ән де, күй де аспанға шапшып тұрғандай сезіледі. Мүмкін өнер тудырушының (орындаушы емес) ішкі «менінің», шығармашылық түйсігінің шектен тыс жоғарыға көтерілуінен бе екен, әйтеуір әні аспандап, сезімі тасып, сөзі түйдек түсіп жатқанға ұқсайды. Ұқсайды емес, нақты солай.
Талбесік • 14 Маусым, 2024
Екі-үш күннен бері еліміздегі ақпарат көздері Қорғалжынға қоқиқаздар қонғанын жарыса жазып жатыр. Айдынға аққу-қаз қонғаны бір жаңалық болса, Астананың қапталындағы Қорғалжынға қоқиқаздың келгені одан кем түспейді. Біріншіден, қоқиқаз – өте сирек кездесетін өзгеше тұрпатты құс, әлем бойынша атаулы қанатты. Екіншіден, екі судың біріне қона бермейді. Үшіншіден, ерекше қорғауға алынған құстың қанатын талдырып, қазақ көлдерін сағалайтыны – айтарлықтай құбылыс, айрықша мәні бар оқиға.
Ұлттық спорт • 14 Маусым, 2024
Егемен елімізде ғана емес, әлемде теңдесі жоқ саналатын ең ұзақ қашықтағы «Ұлы дала жорығы» республикалық марафон-бәйгесінің үшінші маусымы ел жадында өшпестей сақталды десе болғандай. Алаш жұрты арғымақты алғаш ерттегенін шартарапқа және бір әйгіледі. Бірегей жобаның басы-қасында жүрген жанашыр азаматтар жарысты жоғары деңгейде ұйымдастырғаны содан білінеді. 500 шақырым бойы қатысушылардың жағдайын бақылауда ұстап, қауіпсіздігін қамтамасыз етті. Бұған жорықшылардың көтеріңкі көңіл күйі мен ұйымдастырушыларға деген ыстық ықыласы айғақ.
Әдебиет • 13 Маусым, 2024
Қаламгер мен билеушінің даңқын салыстыруға келмейтін шығар. Әртүрлі пікір айтуға, қисын табуға болады, бірақ екеуі дүниенің ағы мен қарасындай екі бөлек нәрсе. Соған қарамастан, сонау ХІV ғасырдан бері Әмір Темір мен ақын Қожа Хафиз есімі ел жадында бірге жасап келеді. Хафиз таратқан ізгілік пен рух жасау керек еді де, Темір ұмытылу керек еді деп ойлайсыз... Кімнен үлгі аламыз, кімді үлгі тұтамыз?
Руханият • 30 Мамыр, 2024
Ғибратты ғұрыптарды мансұқтамайық
Жаһандық даму жылдамдап, бірегей мәдениеттердің басына су құюға айналғанда, өркениетті елдің дені етек-жеңін қымтап жатқаны белгілі. Салт-дәстүрі мен ұлттық ерекшеліктерін сақтап, гүлдендіруді көздейді. Мәселен, корейлер ұлттық мәдениетін қаз-қалпында сақтау үшін байырғы ауылдарын сол қалпы ұстап отыр. Төбесі шөппен басылған қос секілді ескі үйлер әлі күнге тұр. Бізде бәрі құрып жатыр деуден аулақпыз, алайда айдың, күннің аманында ғұрыптық құндылықтарымызды бұрмалап, келемеждегендей жағдайлар әлеуметтік желілерді аралап жүргені белгілі. Бір бейнеде орта жастан асқан адамды бесікке құндақтап, астына «күйеуіңіз үй көрмесе, бөлеп қоятын бесік сатамын» деп жазыпты. Миллиондаған қаралым жинаған жария мазақты шығарушылардың ойында не барын білмедік. «Ел болам десең, бесігіңді түзе» деген қазақтың жанды жері бесік екенін біле ме екен? Осы орайда мән-жайды айтып, ел таныған азаматтардың пікірін біліп көрген едік.
Таным • 24 Мамыр, 2024
«Кереге қанат дала бүркіті көз ұшында қалықтап жүр» деп басталатын мәтінді ұмыта қойған жоқ шығар бүгінгі орта жастан асқандар? Жазушы Ілияс Есенберлиннің Алтын Орда трилогиясының бірінші томындағы бірінші сөйлем және бастапқы тарау осы қыран мен Бату ханның айқасының негізінде тартысты өрбиді. Қанаты керегедей бүркіт. Сонда киіз үйдің сұлбасы ұшқалы қомданған бүркіт пе деп қаласыз. Жиылып тұрған керегені жайып жіберсеңіз қанат болып шыға келеді. Десек те айтпағымыз басқа.
Қоғам • 24 Мамыр, 2024
Қазақ музыкасына, әсіресе күй өнеріне Сәкен Сейфуллиннің қосқан үлесі аз емес. Жалғыз-ақ Әбікен Хасенұлы екеуінің дос-жар болғанын, ашаршылық жылдары Арқадан Алматыға жетіп жаны қалған күйшіні қамқорлығына алып, бағыт көрсеткенін, Затаевичтің «Қазақтың 1000 әні» жинағына бірнеше ән-күй жаздырғанын атаса да жеткілікті шығар. Қателеспесек, соның бірі – «Абылай хан атты әскерінің маршы» деп аталады. Музыкалық мұрамызға осыншама жанашырлықпен қараған, өзі де сазгер Сәкеннің 130 жылдығына орайластырылған «Күй құдіреті» атты жас күйшілердің қалалық байқауы Астанадағы С.Сейфуллин мұражайында өтті.
