Айдана ШОТБАЙҚЫЗЫ
Айдана ШОТБАЙҚЫЗЫ«Egemen Qazaqstan»
835 материал табылды

Ғылым • 11 Ақпан, 2025

Қос бағыттағы ізденіс

Генетика – біздің қоғам үшін әрі қызық, әрі жұмбақ әлем. Өйткені ғылымның бұл бағытында әлі де «ашылмаған аралдар» көп. Сол сырдың бірнешеуін ашуға күш салған жан отандық ғылымның екі бірдей, атап айтқанда, тұқымқуалау мен денсаулық бағыты бойынша дамытуға айтарлықтай үлес қосып келеді. Шетелдерден қаншама ұсыныс түссе де, елде қалуды жөн көрген кейіпкеріміз – базасында бірнеше зертханасы, ғылыми орталығы, 150-дей қызметкері бар үлкен институтты басқаратын ең жас басшылардың бірі.

Ғылым • 11 Ақпан, 2025

Биологиядағы елеулі табыс

Әлемде кейінгі 20 жыл бойы зерттеліп келе жатса да, айтарлықтай нәтижесі болмаған бағытта жаңалық ашып, бүтін бір салада бетбұрыс жасаған ғалым біздің елде тұрады. Оның елеулі еңбегінен кейін алдағы уақытта қазір оқытылып жүрген дүниежүзіндегі биология оқулықтары қайта жазылуы бек мүмкін. Сондай-ақ қатерлі ісік, бүгінде әлі емі табылмаған паркинсон, альцгеймер секілді аурулардың алдын алар, шипа болар дәрілер жасалуы тіпті де ғажап емес.

Қоғам • 11 Ақпан, 2025

Алты Нобель лауреатынан хат алған қыз

10 жасар оқушы Асылжан Бақытжанқызы 6 бірдей Нобель лауреа­тынан хат алыпты. Таңғалдырған жайт туралы кейіпкерімізің әкесі өзінің әлеуметтік желідегі парақшасында жариялады. Оның айтуынша, баласы 1-сыныпқа бармай тұрып «Ғалым болғым келеді» депті.

Пікір • 05 Ақпан, 2025

Қорқынышты қуаныш

Еліміздің солтүстік пен орталық өңір­лерінде аяздың себебінен сабақ бол­май­тынын біле қалса, оқушылар қос қо­лын көтеріп қуа­на­тынын көз көрді. Мұға­лім­дердің ішінде де (таныс педа­гог­тер­ден, әре­кетінен) ар­қа­ны кеңге сала­тын­дардың барын білеміз. Ата-аналар арасында да таңмен таласып, қар­­латып, борандатып баласын мектепке та­сығысы келмейтіндіктен, білім бас­қар­ма­­сынан «сабақ бүгін де болмайды» де­ген­ді­ ­күтіп отыратындар жетерлік.

Заң мен Тәртіп • 04 Ақпан, 2025

Заңға қандай өзгеріс керек?

Былтыр 1 шілдеде «Ғылым және технологиялық саясат туралы» заң қабылданды. Құжатқа қол қойылғанға дейін жобаға ғалымдар тарапынан отандық ғылымды дамытуға, саладағы біраз кедергіні жоюға, ғылыми ұйымдардың жұмысын жетілдіруге байланысты өте көп ұсыныс айтылды. Алайда түрлі себеппен қосылмай қалды. Олқылықтың орнын толтыру мақсатында заңға өзгерістер енгізілмек. Осыған орай өткен аптада Ұлттық ғылым академиясы ашық талқылау ұйымдастырды, пікірталасқа сол кездегі Ғылым және жоғары білім вице-министрі Дархан АХМЕД-ЗАКИ (материал даярланып жатқан кезде ректорлық қызметке ауыс­ты – ред.), Мәжіліс депутаты Елнұр БЕЙСЕНБАЕВ, ғалымдар қатысты. Отырыстағы орынды ойлар мен лайықты уәждердің жазбаша нұсқасын оқырмандарға ұсынамыз.

Білім • 30 Қаңтар, 2025

Инженер мамандарды даярлау түйткілі

Мемлекет басшысы былтырғы 12 сәуірдегі Ғылым және тех­­но­­­ло­гиялар жөніндегі ұлттық кеңестің отырысында ха­лық­­ара­лық стандарттар мен тәжірибені ескере отырып, инже­­нерлік кадр­ларды даярлаудың ұлттық моделін әзірлеуді тап­сырды. Тап­сыр­маны іске асырудың барысы қандай? Бұл туралы Орталық ком­му­ни­кациялар қызметінде өткен брифингте баяндалды.

Білім • 29 Қаңтар, 2025

Пенсильвания университеті грант ұсынды

Оқу-ағарту министрлігі­нің тарат­қан ақпаратына сүйенсек, шетелдік белді жоғары оқу орнының грантын ол­жалаған оқушы бүгінде Назарбаев зияткерлік мектебінде білім алып жүр. Енді мектептегі оқуын бітір­ген соң, өзін шақырған Пенсильва­ния университетінде грантта оқи алады. Аталған университет Айви Лигасына (Ivy League – Американың және әлемнің ең үздік жоғары оқу орындар қауымдастығы) кіреді. Қауымдастық құрамындағы білім ордалары ондағы оқыту сапасы­ның жоғарылығымен ерекшеленеді, қауымдастықтың құрамында Гар­вард уни­верситеті секілді беделді оқу ордалары бар.

Білім • 28 Қаңтар, 2025

111 адамның нәтижесі жойылды

Қаңтардағы Ұлттық бірыңғай тестілеу (ҰБТ) өтіп жатыр. 13 қаңтарда басталған тестілеуді 2 аптада 79 мыңнан аса адам, оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар 203 талапкер (оларға қосымша 40 минут беріледі) тапсырған. Тестіленушілердің 30 пайызы шекті балл жинай алмаса, 111 адамның нәтижесі жойылған.

Білім • 25 Қаңтар, 2025

«Болашақ» стипендиясының талабы өзгерді

«Болашақ» стипендиясын тағайындау үшін үміткерлерді ірік­теу қағи­даларына өзгерістер енгізілді. Бұл туралы Ғылым және жоғары білім министрлігі хабарлады. Жаңа талап­тар­дың тізбегіне көз салсақ, үміткерлерге үміт сыйлайтыны да, дайын­дығын пысықтауға итермелейтіні, бұрын болмаған кате­го­рияның түрі де бар.

Білім • 25 Қаңтар, 2025

Жеке мектеп: мүмкіндігі мен мәселесі

Білімге ден қойған мемлекетте мектептер бір ауысым­да ғана жұмыс істейді. Ал біздің елде әлі күнге дейін үшауысымды оқу ошақтары бар. Бұған апатты жағдайдағы білім ұяларын қосыңыз. Мұның бәрі оқушы орнының тапшылығын тудырады, соған қоса білім сапасын төмендетеді. Бұл мәселені шешудің жолы – мемлекет пен жекеменшік әріптестігі аясында жеке мектептер желісін көбейту. Аталған жүйе осыған дейін 3–6 жастағы балаларды балабақшалармен қамтуды ілгерілеткен еді.