Саясат • 24 Қыркүйек, 2024
Бауырлас бесеудің бекем бірлігі
Бір кездері «Түркістан» деп аталған Орталық Азияның қашанда өркениеттер тоғысқан тұтас аймақ болғаны белгілі. Оның адамзат тарихында алар орны, әлемдік өркениетке қосқан үлесі мен атқаратын рөлі де зор. Бүгінде тарихы мен тағдыры ортақ, тілі мен діні ұқсас, әдебиеті мен мәдениеті жақын Орталық Азияның мол мүмкіндіктер мекені ретінде жаңа келбеті қалыптасып келеді.
Тарих • 17 Маусым, 2021
Түркологияға түрен салған тарланбоз – Ғұбайдолла Айдаровтың туғанына 100 жыл
Түркітану ғылымы табиғи арнаға түсіп, шынайы қанат жайып дамуы үшін қилы заман, қиын кезеңді бастан кешкені – кешегі күннің шындығы. Дауылға қарсы тұрған арыстар атылып-айдалып, әсіресе Баку конгресіне қатысқан күллі түркологтер жаппай қуғын-сүргінге ұшырағаннан кейін бұл саланың беломыртқасы үзіліп қалғандай болғаны ақиқат. Бүгіндері белгілі ғалымдар В.М.Алпатов, Ф.Д.Ашнин, Д.М.Насиловтар «Репрессированная тюркология» деген арнайы еңбек жазып, түркологиямен шұғылданудың кеңестік дәуірде қандай қатерлі де қауіпті болғанын ашынып айтуы көп шындықты аңғартады.
Тарих • 22 Мамыр, 2020
Теңіздің тамшыдан құралатыны сияқты, кез-келген қауым да, халық та жеке тұлғалардың жиынтығынан тұрады. Тұлғалардың мінезі, қасиеті, ар-намысы мен ұяты – бәрі-бәрі жыйылып келіп ұлттың рухын құрайды. Сондықтан, ұлт ретінде ұйысқан, халық ретінде қалыптасқан елдердің көзге көрінбейтін өзіндік «рухы» болады. Рухы биік тұлғалар тұрғанда халықтың жасампаздығы да арта бермек.
Аймақтар • 27 Тамыз, 2019
Екі айда еңсе тіктеген Арыс елдік пен ерліктің еңселі ескерткішіне айналды
Біз мінген жеңіл көлік Күнгейдің күн сүйген даласын таспадай тілген Батыс Еуропа – Батыс Қытай дәлізімен зулап келеді. Түркістанға қарай тиегі ағытылған жолдан жырыла шығып, Арыс өзенін кесіп өтіп, тоғыз жолдың торабындағы Арыс шаһарына арнайы ат басын бұрдық. Санада сан түрлі сұрақ. Соның бірінің жауабын айдың аманында апатқа тап болған Арыстан іздеп барамыз.
Руханият • 19 Тамыз, 2019
Түркістанның ең ұлық ақыны – Абай
Тағдыр айдап шетел асқан Мұстафа Шоқайдың қажырлы қайраты мен мұқалмас мұраты арқылы Берлин қаласында шығып тұрған «Яш Түркістан» жорналы тұтас Түркістанға – түгел түркі әлемі мен Орталық Азияға қатысты көптеген құнды мұраны қойнауына бүгіп жатыр. Олай дейтініміз, біріншіден, «Яш Түркістан» жорналы қазіргі қазақ тіліне түгелдей аударылып, ғылыми, әдеби айналымға толық түсе қойған жоқ. Екіншіден, тұтас Түркістанның тәуелсіздігі мен тұтастығын мұрат тұтқан бұл жорналдың негізгі бағыты саяси сипатта болғанымен, басылым бетінде мәдени, рухани, тарихи, әдеби туындылар мен мақалалар жиі жарық көріп тұрған. Мәселен, шетел оқырмандары Мағжан мен Шолпанның жырларын алғаш рет «Яш Түркістан» арқылы оқыған. Мұстафа Шоқай бастаған азаттық ерлері кеңестік Түркістанда болып жатқан оқиғаларға наразылық білдірумен ғана шектелмеген, олар ұлттық тұрғыдан өзіндік ұстанымдарын да айқын аңғартып отырған.
Тарих • 03 Шілде, 2019
(Соңы. Басы 124-нөмірде) Бұл кездері Түркістанның азаттығы үшін эмиграцияда жүрген Мұстафа Шоқай, Тұрар Рысқұловтың жасаған батыл іс-әрекетіне жоғары баға берді. Ол 1923 жылы жарияланған «Түркістанда ұлттық қозғалыс» атты мақаласында Тұрар Рысқұловтың бастамасын «өзбек, қазақ, қырғыз, башқұрт және татарларды біріктіретін тәуелсіз Түркістан мемлекетін құру жолында жасалған әрекет» деп бағалап, бұл әрекеттің шығыс халықтары арасында үлкен серпіліс туғызатынын қуана хабарлады.
Тарих • 02 Шілде, 2019
Биыл ұлтымызға қызмет етудің ұлық үлгісін көрсеткен, сонысы үшін қызыл империяның қасап қырғынына ұшыраған Алаштың ардақты ұлдарының бірі, мемлекет қайраткері Тұрар Рысқұловтың туғанына 125 жыл толып отыр. Әрине, Тұрар туралы, оның бүгінгі «Егемен» – кешегі «Еңбекші қазақ» газетіне басшылық жасағаны және басқа да қайраткерлік қызметі туралы көп жазуға болады. Біз бүгінгі мақаламызда оның бұрын аса айтылмаған қыры – жасырын ұлттық ұйымдармен байланысы туралы әңгімелеуді мақсат еттік.
Президент • 29 Мамыр, 2019
Тарихи таңдаудың табалдырығында тұрған елімізде жұрт назары президенттікке үміткер тұлғаларға ауғаны анық. Бұл орайда сайлауалды бағдарламалары ғана емес, олардың биографиялары мен болмыс-бітімі де қоғамның қызығушылығын тудырып отыр. Халықаралық қауымдастық та зер сала зерделеп отырған сондай тұлғаның бірегейі – Қазақстан Президенттігіне «Nur Otan» партиясы атынан үміткер ретінде қатысып отырған, жаңа Қазақстанның жасампаз жылнамасында жарқырай көрінген қайраткер Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев екені ақиқат.
Руханият • 21 Мамыр, 2019
Ататүріктің Анадолыдағы азаттық күресіне 100 жыл толды.
Руханият • 30 Сәуір, 2019
Жаратқан Иеге шексіз құштарлықты жырлап, адам баласының рухани кемелденуіне, ізгілік пен мейірбандылықтың салтанат құруына әлем әдебиетінде сопылық бағытты ұстанған шайырлардың қосқан үлесі зор. Жаратылыстың түпкі мәнін жүрек көзімен танып, ақиқатпен тұтасып, сырдың шәрбатына қанып, тұңғиық танымдарды халыққа түсінікті тілмен жеткізе жырлаған шерлі шайырлардың орны түркі елдері арасында ғасырлар керуенінде қашанда жоғары болған.
