Назерке ЖҰМАБАЙ
Назерке ЖҰМАБАЙ«Egemen Qazaqstan»
413 материал табылды

Өнер • 26 Маусым, 2023

Мерейтойлық «Опералия»

Елорда төрінде айтулы өнер оқиғасы – «Опералия» халықаралық фестивалі шымылдық түрді. «Астана Операның» 10 жылдық мерейтойына орай ұйымдастырылған ауқымды шара аясында театр сахнасында бір ай бойы әлемнің 12 елінен келген атақты әртістер өнер көрсетеді, сондай-ақ жұртшылық назарына заманауи интерпретациядағы операның премьерасы ұсынылады.

Сұхбат • 22 Маусым, 2023

Лидия Кәденова: Тағдырым театрға таңылған

Драма, комедия, трагедия. Актриса театр өнерінің аталған осы басты үш жанрын тек сахнада ғана сәтті сомдап қойған жоқ, өмір ұсынған осынау көңілдің түрлі сәттерін пешенесіне бұйыртқан тағдыр-тақтасында да теңдей көрді, қайыспай көтерді. Ол бақытты сәттерінде дандайсып, болмаса жеңілген, қайғырған кездерінде морт сынып кетпеді. Драмаға толы өмірінің әр сәтін аялай һәм бағалай білді. Өзіне бұйырған рөлдерін абыроймен алып шықты. Күні бүгінге дейін сол тұғырынан түспей келеді. Себебі ол өнерде қандай талантты актриса болса, өмірде дәл сондай парасатты, терең адам. Қазақстанның еңбек сіңірген әртісі, «Парасат» және «Құрмет» ордендерінің иегері Лидия Кәденованың көңіл пернесін басып көрдік. Сыңғырлаған сұлу үн салиқалы сырларын төге жөнелді.

Мәдениет • 13 Маусым, 2023

Тәлімі терең туынды

Отан отбасынан басталса, ал отбасы – баладан, саналы ұрпақ тәрбиеден тамыр алады. Себебі елдің ертеңі еркін ойлы, тәрбиелі жастың қолында. Дәл осы мақсатты мұрат тұтқан «Замандас» отбасылық аула клубының театр студиясындағы балалар мен оқытушылар елордалық көрермендер назарына «Алтын өлке аңызы» ертегісінің премьерасын ұсынды.

Әдебиет • 07 Маусым, 2023

«Қауіпті будан» – соңғы ескертпе

«Атау кере» жазушы Оралхан Бөкейдің ең соңғы жазған шы­ғар­масы, ұлты­на жасаған ақтық ескертпесі болуымен ғана емес, «Атау кере» әлеумет­тік-психо­ло­гиялық мәнінің жоғарылығымен де құнды туынды. Осыдан 35 жыл бұрын жазылған романда (автордың анықтамасы. – авт.) бүгінгі күннің ахуал-тынысы астарлы аллегориямен шебер шен­дестіріле суреттеледі. «Атау-кере» баяны көркем шығарма болу­мен бірге, қоғамдық-әлеу­меттік бол­мыс­ты талдау. Әлеу­меттік-психологиялық зерделеу. Шығарманың екінші аты – «Қауіпті будан».

Сұхбат • 01 Маусым, 2023

Тілектес Мейрамов: Мен өз рөлімді адал орындадым

Жарты ғасыр... Тамырын тереңнен тартатын театр тарихы үшін бәлкім көп те емес шығар. Ал елу жылдан аса ғұмырын сахнаға арнаған саңлақ үшін бұл дегеніңіз бір адамның тұтас өміріне татитын қажырлы еңбек. Төзім мен жігер. Ізденіс пен ілім. Сезім мен сергелдең. Осының барлығын бір басынан өткеріп, киелі сахнаға қалтқысыз қызмет етіп келе жатқан актер, Қазақстанның халық әртісі Тілектес Мейрамов қай кезде де шығармашылық бабын бәсеңсіткен емес. Үнемі үздіксіз ізденіс үстінде. Қашан көрсең өнер үшін өрекпиді, театр үшін толғанады. Себебі актер шын мәнінде театрдың төл баласы. Кейіпкерімізді бұл жолы да қызу қарбалас үстінде жолықтырдық. Актерлік пен ұстаздықты қатар ұштастырған өнер иесі Қазақ ұлттық өнер университетіндегі курсын бітіру емтиханына дайындап жатыр екен. Кезінде өзі де Асқар Тоқпанов, Шолпан Жандарбекова, Әзірбайжан Мәмбетов, Әнуар Молдабеков сынды сахна саңлақтарынан көрген шарапатын өскелең ұрпақ ­бо­йына сіңірсем, театрдың өткені мен бүгіні һәм болашағы арасындағы сабақтастықтың үзілмеуіне дәнекер болсам дейді. Әңгімеміздің әлқиссасын өміріне айналған өнері турасынан тарқатты.

Әдебиет • 29 Мамыр, 2023

Әкім Тарази әлемі

Биыл қазақ әдебиетінің классигі, Қазақстанның Еңбек Ері, Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты Әкім Таразидың 90 жасқа толған мерейтойы. Осыған орай бас қала төріндегі Ұлттық академиялық кітапханада «Әкім Тарази әлемі» атты рухани-әдеби кеш өтті. Атаулы шара аясында жазушының мемлекеттік тапсырыспен жарық көрген он екі томдық шығармалар жинағы мен «Мазмұндама» қоғамдық қоры шығарған «Ауыл шетіндегі үй» және «Мұстафа Шоқай» кітаптарының таныстырылымы өтті.

Әдебиет • 28 Мамыр, 2023

Сарын семантикасы

Кез келген халықтың сөз өнері ауыз әдебиетінен нәр алады. Қазақ әдебиетінде де, әлем әдебиетінде де бұл тәсілге жүгінбегендері сирек. Әсіресе классик қаламгерлер қолтаңбасына тиесілі туындылардың қай-қайсысы да түп тамырын фольклормен сабақтайды. Сондықтан болса керек, болмыс жұмбағын шешіп, әлдебір құпиялыққа деген құлшыныс қаламгер шығармаларындағы романтикалық қиял-ғажайыпты үдете түскен. Ол адамның «құдіретке деген сенімін бекітіп», сол арқылы оны әдеттегі тұрмыстық түсініктен арылтып, рухани таным деңгейіне көтереді.

Тарих • 23 Мамыр, 2023

«Дударайды» тудырған қазақ

Ел арасында кеңінен тарағаны соншалық, келе-келе авторы ұмытылып, халық әні атанып кеткен туындылар қазақта өте көп. Соның бірі – «Дударай». Бір қызығы, айтулы әнді күні бүгінге дейін Мәрия Жагорқызы Рекина жазды деп келдік. Ал шындығында солай ма? «Дударайды» Мәрия Жагорқызы жазбаса, басқа кім жазды?..

Театр • 22 Мамыр, 2023

Ақынның «Болмаған балалық шағы»

Ақын Ақберен Елгезектің «Болмаған балалық шағының» әу баста повесть болып жарық көріп, оқырман жүрегіне жеткенінен кітапсүйер көзіқарақты қауым хабардар. Көңіл пернесіне дөп түскендігінен де болар, соңғы кезде айтулы шығарманы сахнаға шығаруға ниетті режиссерлер де көп. Соның бірі – осыдан бір ай бұрын Алматыдағы Ғ.Мүсірепов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық драма театрында Фархат Молдағали қолтаңбасымен қойылған нұсқасы болса, енді міне, елордалық Ә.Мәмбетов атындағы Мемлекеттік комедия және драма театрында жас режиссер Әли Бидахметтің сахналық сараптауында тағы бір туындының тұсауы кесілді.

Поэзия • 17 Мамыр, 2023

Жазушы жанының «Жылымығы»

Қаламгердің әрбір туындысы – оның жан дүние әлемінің айнасы. Сол айнада сырға толы, жұмбаққа бай суреткер жаны бедерленеді. Мысалы, «Мен осы бір суретті көрген сайын сені есіме алатынмын немесе сені есіме алған сайын осы бір суретті көретінмін...» деп басталатын «Жылымық» әңгімесін алайықшы. Мұнда жазушы Оралхан Бөкей өлмейтін күллі адамзаттық тақырыптарды шебер суреттейді.