Редакция таңдауы
«КезБидегі» кикілжің: тараптар әділ шешімді күтуде
Бірден ашып айтсақ, мұнай саласына сервистік қызмет көрсететін «КезБи» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі – Маңғыстаудағы мақтаулы компаниялардың бірі. Аталған компанияға жұмыс істеуге табанын бір іліктіруді армандап жүрген жан қаншама?! Өйткені серіктестік жұмысшыларының шұрайлы тұрмысы, уақытымен алатын жарытымды жалақысы қызықтырмай қойсын ба! Сөйткен үлгілі «КезБи» мекемесінде дау туды. Компанияның бір топ жұмысшысы мекеме алдында ереуілдетіп тұрған видео ел аралап кетті. Қолдарына ашулы сөздер жазылған плакаттар ұстаған жігіттердің алдына шыққан белсенді Мемлекет басшысына үндеу жолдайды.
02 Маусым, 2020
Платон үңгірі Кейде самаладай жарқыраған сансыз жұлдыздарға таңдана қарап қаламыз. Алғаш рет аспанға қарағандай. Осынша сұлулықты тұңғыш көргендей. Кейде су бетінде жылт-жылт етіп ойнаған сәулелерге тамсана көз саламыз. Жел бесігінде тербеліп, құлпыра ойнаған қызыл гүлдердің көздің жауын алған әсемдігіне, ақ көбелектердің мерекесіне мейірің қанбай қарап тұрасың. Бұрын осының бәрін неге көрмегенмін, жарық дүниенің сонша ғаламатын қалай сезінбегенмін дегендей боласың. Әр көрген сайын алғаш көргендей іңкәр болу, ынтығу қандай ғажап! Осының бәрі – жаңа әрі көне дүние. Әр қараған сайын жаңалығын көреміз бе, ескілігін ғана аңғарамыз ба?
02 Маусым, 2020
Қазақ оқырманы Әуезовтің атын естігенде ең алдымен «Абай жолы» романын еске алады. Ұлы ақын мен даңқты жазушының есімдері бір ғасырдың бедерінде біте қайнасып үлгерді. «Абай жолын» ешқашан оқымаған, оқымайтын оқырман да Абай өмірінің әр кезеңін Әуезовке «сүйеніп» айтып бере алатын жағдайға келсек, бұл қос алыптың халық жадында әлі талай ғасырлар бойы бірге сақталатынының кепілі. Бірақ өз басыма қазақтың классик жазушысының «Абай жолына» дейін жазған шығармалары жақын. Жиырманың о жақ, бұ жағында не ой баққызған отызында жазған әңгіме, повестерін соншалықты тұщынып оқимын. Оның ішінде «Қаралы сұлу» мен «Қорғансыздың күні», «Көксерек» пен «Қараш-Қараш оқиғасы» қатарлы мәңгілік өлмейтін шығармаларының жөні бөлек. Қаралы сұлудың құмарлық билеген жаны мен Ғазизаның тапталған ары, Құрмаштың жазықсыз өлімі мен Бақтығұлдың қайтпаған кегі әдебиет дейтін сиқырлы әлемге емес, өмір атты тылсымның нақ өзіне жетелейді. Жазушы өзі өмір сүрген дәуірдің шындығын, адамдардың болмысын, мінез-құлықтары мен әдеттерін, тұрмысын хас суреткерге тән реалистік әдіспен жасаған. Ол бергі дәуірдің данышпандары сияқты «цитаталарды сапырып» отырмайды. Өз дәуіріне өз көзімен қарайды. Буырқанған мың бояулы тіршіліктің ішінен өзіне керек бояуларды таңдап алып сөзбен сурет салады. Сол үшін оның кейіпкерлері тірі сияқты. Шынында да «Кінәмшіл бойжеткен» бір қалада жалдап алған пәтерінде әлі де өмір сүріп жатқандай. «Сөніп-жанудағы» әйелін өзіне тең көрмей тастап кеткен тәкаппар Сыздық қалада жеңілтек бикелермен ойнап-күліп өмір сүріп жүр ме екен! Солардың ішінде бізге кейіпкерлері дәуірмен бірге жасаса беретін сияқты көрінетін бір әңгіме – «Оқыған азамат».
02 Маусым, 2020
Кешегі кеңестің қанқұйлы заманындағы тарихтың қатпарына үңілсек, мынадай жантүршігерлік деректер алдымыздан шығады: 1921-1954 жылдар аралығында КСРО-да «контрреволюциялық» немесе «антисоветтік» деген жаламен 3 млн 777 мың адам сотталып, олардың 642 мыңы ату жазасына кесілген екен. Ал Қазақстанды жеке алып қарасақ, қуғын-сүргінге 103 мыңға жуық адам ұшырап, оның 25 мыңнан астамы ату жазасына кесіліпті. Олардың басым бөлігі ғалымдар, мәдениет, саясат және қоғам қайраткерлері сынды зиялы қауым өкілдері еді. Яғни жаппай саяси қуғын-сүргін жылдары қазақ зиялылары мен мемлекет қайраткерлерінің «қаймағы» сылып алынып, жазықсыз жазаға ұшырады. Олардың ішінде Қарағанды облысынан шыққан Әлихан Бөкейхан, Сәкен Сейфуллин, Нығмет Нұрмақов, Жанайдар Сәдуақасов, Абдолла Асылбеков сынды қазақ халқының аяулы ұлдары да бар еді...
02 Маусым, 2020
АҚШ президенті Дональд Трамп Вашингтон қаласындағы шеруге шыққандардың ықпалынан қашып, Ақ үйдің арнайы жерасты бункеріне тығылды. Оқиға туралы алғаш ақпарат таратқан The New York Times газетінің хабарлауынша, Құрама Штаттарының басшысы бір сағатқа жуық бункерде болған.
02 Маусым, 2020
Теміртауда қазақ баспасөзі жоқ
Тұңғыш Президентімізді түбіт мұрты тебіндеген бозбала шағынан еңбекке баулып, құрыштай етіп тұлғасын түлеткен Теміртау қаласында статистикалық мәліметтерге сүйенсек, 180 мыңға жуық халық тұрады екен. Сол халықтың отыз төрт пайызға жуығын жергілікті ұлт өкілдері құрап отыр.
02 Маусым, 2020
Қазақстандық теннисші үшін жарыс сәтсіз басталды
Коронавирус пандемиясына байланысты уақытша тоқтатылған спорттық жарыстар қайта өткізіле бастады. Солардың ішінде теннис додалары да бар. Үзілістен кейінгі алғашқы турнир АҚШ-та ұйымдастырылды.
02 Маусым, 2020
Роберт Киндлер: Ашаршылықтан қазақтар өте көп зардап шеккен
Неміс тарихшысы Роберт Киндлер – Қазақстандағы ашаршылық тақырыбын зерттеп жүрген шетелдік санаулы маманның бірі. Осыдан 6 жыл бұрын Германияда оның Stalins Nomaden. Herrschaft und Hunger in Kasachstan («Сталиннің көшпенділері: Қазақстанды басқару және ашаршылық») кітабы шыққан болатын. Аталған еңбекте 1930 жылдардағы нәубет туралы кеңінен жазылған. Таяуда Роберт Киндлермен әңгімелесудің сәті түскен еді.
01 Маусым, 2020
Ақтаңдақ жылдардың ақиқаты қашан ашылады?
Уақыт пойызы қазақты алдымен феодализм бекетінен бір, кейін социализм перронынан екі түсіріп, енді келіп капитализм стансасында аялдап тұр. Осы кезеңдердің қай-қайсысы болсын халқымыз үшін оңайға соққан жоқ. Үмітті күдік, қуанышты қорқыныш жеңген сәттер аз емес. Сондықтан болар, кей отандасымыз отырып алып, «егемендік елімізге не берді?» деп ойға батады. Берді. Әлі де беріп келеді. Ең алдымен өткенге үңіліп, тарихымызды таразылап алдық. Жаңаша көзқарас пайда болды. Зерделеген сайын қанды қасап жылдары саяси қуғын-сүргінге ұшырағандардың санын толықтырып, ақталмаған тұлғаларды ақтап алып жатырмыз. Олардың тізімі де жыл өткен сайын арта түсуде...
01 Маусым, 2020
АҚШ-тың бірқатар қаласында қара нәсілді Джордж Флойдтың полиция қолынан қаза табуына байланысты шеруге шыққандардың полициямен қақтығысып, бірнеше адам жарақаттанды.
01 Маусым, 2020
1 маусым: Бүгін еліміздің басым бөлігінде жел соғып, жаңбыр жауады
«Қазгидромет» РМК 1 маусымға арналған ауа райы болжамын жариялады.
01 Маусым, 2020
Нұр-Сұлтанда блок-бекеттер алынды (видео)
Нұр-Сұлтан қаласында бақылау бекеттері алынды. Бұл туралы қала әкімдігінің баспасөз қызметі Instagram парақшасына жариялады.
01 Маусым, 2020
Домбыра Дойыр қамшысымен домбыраны қағып жіберді. Қасиетті тоғыз перненің үкілі басына жуан өрім сарт ете түсті... Аққудың қанатына сабақталған салтанатты ән сап тыйылды. Әбес қылыққа пұшайман қошеметшіл алқа сілтідей тынған. Ұзаққа созылған ұғынықсыз үнсіздікпен бірге асқақтаған дауыс аулаққа сіңіп жоқ болды.
01 Маусым, 2020
Қазақ әдебиеттану, әдеби сын саласында өзіндік стильдік өрнек қалыптастырған ұлы тұлғалардың бірі – ҚР ҰҒА академигі, Абай атындағы мемлекеттік сыйлықтардың лауреаты, Қазақстанның ғылымы мен техникасына еңбегі сіңген қайраткер Рымғали Нұрғали еді. Тұңғыш кітабы «Трагедия табиғатынан» көзі тірісінде соңғы шыққан кітабы «Толғауы тоқсан қызыл тілге» дейін жарияланған сын, зерттеу, монографиялардан тұратын мол мұрасының қай-қайсысын оқысаңыз да суреткерлікпен сабақтасатын, сырлы сұлу сөздермен өрнектелетін талдау үлгісіне еніп кетесіз. Әрқайсысында әдебиеттің жеке-жеке мәселелері сөз болатын жоғарыда аталған екі кітапқа қоса «Талант тағдыры», «Күретамыр», «Өнер алды – қызыл тіл», «Өнердің эстетикалық нысанасы», «Поэтика драмы», «Айдын», «Телағыс», «Қазақ революциялық поэзиясы», «Арқау», «Әуезов және алаш», т.б. еңбектерінде әмбебап дарынның көп қырлы, сан салалы шығармашылық бітімі айқын көрінеді. Талдау өнерін шығармашылық қиялмен тоғыстыра алу талантымен бірге үздіксіз іздену, өнердің, әдебиеттің күнделікті даму процесіне жіті ой, биік талап тұрғысынан қарап араласып отыру, қаламгерлік қайрат таныту Рымғали Нұрғали өнерпаздығының өнегелік сипаты десек артық айтқандық емес.
01 Маусым, 2020
Мен асыл анамды жиі есіме аламын. Анамның жылы жүзі, мейірімді бейнесі жүрегімде жатталып қалғаны соншалық, әр кез есіме түскен сайын көз алдыма қиын кезеңдерді басынан кешкен, көз жанарында қайғы мен үрейдің іздері қалған қайратты және қайсар анамның бейнесі тұра қалады. Ажарын айқыштаған терең әжімдер мен ағарған шашы көрген қасіретін дәлелдеп тұрғандай. Анамның жүрегі де тілім-тілім болған шығар, себебі өмірінің соңына дейін көрген зардабын ұмыта алмай кетті ғой.
01 Маусым, 2020
Киноның құдіреттілігі сол, сәтті сомдалған кейіпкерің экранда қаз-қалпында «стоп-кадр» сынды ұзақ жылдар сақталады. Неге екен, балалық шағын аңсаған кез келген ересек сонда – бақытты сәттерінің жарқын эмоциялары таңбаланған киноархивке жиі соғып тұруға асық. Өйткені дәл сол әлемде ол балаша қуанып, балғын шағымен жүздесе алады.
01 Маусым, 2020
Олимпиадаға іріктеу кезеңі жаңартылды
Халықаралық ауыр атлетика федерациясы Олимпия ойындарының іріктеу кезеңіне өзгерту енгізді, деп хабарлады ҰОК баспасөз қызметі.
01 Маусым, 2020
Бұл нәубет ешқашан ұмытылмайды - Бауыржан Байбек
Nur Otan партиясы Төрағасының бірінші орынбасары Бауыржан Байбек Facebook желісіндегі парақшасында Саяси қуғын-сүргін және ашаршылық құрбандарын еске алу күніне орай жариялаған жазбасында осылай деді.
31 Мамыр, 2020
31 мамыр - Саяси қуғын-сүргін және ашаршылық құрбандарын еске алу күні
Қазақстанда 1997 жылдан бері жыл сайын Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың Жарлығымен бекітілген Саяси қуғын-сүргін құрбандарын еске алу күні аталып келеді.
31 Мамыр, 2020
Академик Манаш Қозыбаевтың еңбектерінде жаппай қуғын-сүргін жылдары Қостанай облысының өзінде ғана 7 мыңға жуық адам қудаланып, олардың 2 мыңнан астамы ату жазасына кесілгені айтылады. Арада ғасырға жуық уақыт өтсе де зұлмат заман жалмаған 7 мың құрбанның бүгінге дейін жартысына жуығы ұшты-күйлі дерексіз, олардың артында қалған ұрпақтары мен туыс-туғандарының тағдыры беймәлім күйде қалып отыр. Талай әулеттің шаңырағын құлатып, ортасына түсірген қанды саясаттың құрбаны болған Тобыл өңірінің тұлғалы азаматының бірі Нұрахмет Қосаев еді.
31 Мамыр, 2020