Қазақстан мен Польша арасындағы әріптестікті сапалы жаңа деңгейге көтеретін болады
Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаевтың Польша Республикасына мемлекеттік сапары кеше жалғасын тапты. Сапардың алғашқы күні Елбасы Польша Президенті Анджей Дудамен кездесіп келіссөздер жүргізгені, екі мемлекет басшысы бірқатар маңызды келісімдерге қол жеткізгені, Қазақстан мен Польшаның Үкімет мүшелері маңызды құжаттарға қол қойғаны туралы хабарлаған болатынбыз. Кеше Нұрсұлтан Назарбаев осы елдің Премьер-министрі Беата Шидломен кездесті.
Кездесу барысында сауда-экономикалық, саяси және мәдени-гуманитарлық және басқа да салалардағы өзара іс-қимылдың негізгі бағыттары қамтылды. Қазақстан басшысы жаһандық саясаттың күн тәртібіндегі мәселелерде екі мемлекеттің ұстанымдарының ұқсастығы Қазақстан мен Польша үнқатысуын жүйелі түрде өрбітуге қолайлы негіз болатынын атап өтті.
Өз кезегінде Беата Шидло Астанамен өзара тиімді ынтымақтастықты дамыту Польшаның Орталық Азияға қатысты сыртқы саясатындағы басымдыққа ие бағыты екенін айтты.
Одан кейін Н.Назарбаев пен А.Дуда Қазақстан-Польша бизнес-форумына қатысты. Екі елден 400-ден астам кәсіпкер келген форумда Польша тарапына еліміздің инвестициялық мүмкіндіктері, шетелдік инвесторлар үшін мемлекеттік қолдау шаралары таныстырылды.
Елбасы қатысушыларға арнаған сөзінде Қазақстанның Польшаны Еуропалық Одақтағы сенімді саяси және экономикалық серіктесі ретінде қарас-
тыратынын атап өтті. Қазақстан мен Польша арасындағы тауар айналымы 2015 жылдың қорытындысы бойынша 1,1 млрд болды, бұл қазіргі әлеуетімізді толық көрсете алмайды. Қазақстанның Польшаға экспортында энергия ресурстары, шикізат және химия, көмір өнеркәсібі, қара металлургия, астық пен мақта, басқа да ауыл шаруашылығы өнімдері басым. Польшадан Қазақстанға жеткізілетін негізгі импорт түрлері – электрлік-тұрмыстық құрылғылар мен жабдықтар, химия өнеркәсібі мен ауыл шаруашылығы өнімдері, азық-түлік тауарлары, жиһаз. Қазір Қазақстанда Польша азаматтарының қатысуымен 100-ден астам кәсіпорын жұмыс жүргізуде. Бірқатар поляк кәсіпорындары фармацевтика және құрылыс сияқты салалардағы жобаларды жүзеге асыруда. Тағы да ондаған поляк компаниялары бізбен ынтымақтастық орнатуға мүдделі екенін білемін. Бүгінде Қазақстанда поляк компанияларының қатысуымен құны 100 млн доллар болатын 3 жоба жүзеге асырылып жатыр, деді Қазақстан Президенті.
Нұрсұлтан Назарбаев сондай-ақ Қазақстанды поляктардың шағын және орта кәсіпкерлікті дамыту тәжірибесі қызықтыратынын айтты. Біз мемлекеттік саясаттың басым бағыты болып саналатын шағын және орта бизнеске жан-жақты қолдау көрсетудеміз.
Кәсіпкерлерге көмектесу үшін бизнеске қолайлы жағдайлар туғызуға бағытталған ұлттық бағдарламалар жүзеге асырылуда. Кәсіпкерлерге атаулы көмек көрсететін «Даму» атты кәсіпкерлікті дамытудың арнаулы қоры жұмыс істейді. Бізді сіздердің агроөнеркәсіп кешенін дамыту, ауыл шаруашылығы өнімдерін өңдеу, көлік және логистика, энергетика, фармацевтика салаларындағы тәжірибелеріңіз қызықтырады. Мен екі елдің бизнес өкілдерін қызықтыруы мүмкін бірнеше саланы ғана атап өттім. Бұл ретте Польша үкіметі қабылдаған Перспективалы нарықтарды игерудің 2013-2016 жылдарға арналған бағдарламасының әлеуетін белсендірек пайдалану қажет. Онда Қазақстан Бразилия, Канада, Түркия және Алжирмен бірге перспективалы бес экономикалық нарықтың бірі ретінде көрсетілген. Бұдан бөлек, Польшада біздің елмен бірқатар саладағы ынтымақтастық туралы арнаулы бағдарламалар жүзеге асырылуда, деді Қазақстан басшысы.
Қазақстан Президенті биыл жыл соңында Брюссельде өтетін ЕАЭО мен Еуропалық Одақ арасындағы конференцияны еске сала отырып, интеграциялық бірлестіктер арасындағы ынтымақтастықты жолға қою қажеттігіне назар аударды.
Нұрсұлтан Назарбаев инвестициялық тартымдылықтың жаңа деңгейіне көтерілу үшін Қазақстанда қандай жұмыстар жасалып жатқанына, оның ішінде Бес институттық реформаны іске асыру жөніндегі Ұлт Жоспары – «100 нақты қадам» және Индустриялық-инновациялық даму бағдарламасы аясындағы әкімшілік кедергілерді азайту жөніндегі шараларға тоқталды.
Елбасы екі елдің көлік-транзит әлеуетін тиімді пайдаланудың маңыздылығын атап өтті. Осыған байланысты Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстан, Польша және Ресей арасында көлік саласындағы үшжақты келісімді пысықтау және Кавказ транзиттік дәлізін пайдалану жөнінде бастама көтерді.
Сондай-ақ, Қазақстан басшысы бизнес-форум екі ел бизнесінің өзара тиімді серіктестігі үшін жаңа перспективаларға жол ашады деп үміттенетінін жеткізді және поляк іскер топтары өкілдерін еліміздегі мемлекеттік бағдарламалардың жүзеге асырылуына белсене атсалысуға шақырды.
Екі елдің экономикалық әлеуеті туралы, сондай-ақ, Қазақстанның Инвестициялар және даму министрі Жеңіс Қасымбек пен Польша Премьер-министрінің орынбасары – Экономикалық даму министрі Матеуш Моравецкий баяндап берді.
Бизнес-форумда Польша Президенті Анджей Дуда: «Бірінші кезекте мен бүгінгі бизнес-форумға Қазақстан Республикасының Президенті Н.Назарбаевтың қатысып отырғанына өте қуаныштымын! Президент мырзаның Варшаваға келуі Польша мен Қазақстанның қарым-қатынасының жаңа тарауы басталғанының белгісі деп санаймын. Саяси қатынастарда барлығы өте жақсы қалыптасуда. Ал бүгінгі форум экономикалық саладағы қатынастарға жаңаша серпін беруге, кәсіпкерлердің өзара байланысын нығайтуға ықпал етіп, екі ел үшін де жемісті болады деп сенемін. Сөз жоқ, Қазақстан Орталық Азиядағы экономикалық көшбасшы болып табылады. Ал Польша – Орталық Еуропаның экономикалық көшбасшысы. Екі елдің өз аймақтарындағы тауар айналымының ауқымына қарасақ, өзара ынтымақтастықтың әлеуеті өте зор деуге болады. Сыртқы экономикалық, саяси факторларға қарамастан, бұл әлеуетті екі елдің экономикалық ұстанымын нығайту үшін пайдалану керек», – деді осы алқалы жиында.
А.Дуда атап өткендей, польшалық кәсіпкерлердің Қазақстан аумағында түрлі жобаларды жүзеге асырып жатқанына біраз жыл өткен. Ал келесі жылы Астанада ЭКСПО-2017 халықаралық көрмесінің өтуі польшалық кәсіпкерлер үшін жаңа экономикалық қадамдар жасауға үлкен мүмкіндік туғызады. Қазақстан да Польша сияқты Дүниежүзілік сауда ұйымының мүшесі болып табылатындықтан, кәсіпкерлікке кедергі келтіретін келеңсіздіктерге жол бермейді деуге негіз бар.
Кәсіпкерлер бір-бірімен жақын таныссын, келісімшарттар жасассын. Құрылыс, машина жасау, мұнай химиясы және басқа да салаларда бірлесіп жұмыс істесін. Бүгінгі форумды кәсіпкерлер үшін экономикада, бизнесте жаңа мүмкіндіктерді бағындыру үшін жасалып отырған шара деп қабылдаңыздар. Қазақстан сияқты әлеуеті аса зор ел Польшаға осы елде ғана емес, Орталық Азияда да үлкен жобаларды қолға алуға жол ашады, деді А.Дуда.
Бүгінгі таңда Қазақстанда Польшаның капиталы бар жүзден астам кәсіпорын жұмыс істейді. Жалпы көлемі 100 миллион долларды құрайтын үш ірі жоба жүзеге асырылуда. Солардың арасында акционері «Химфарм» АҚ болып табылатын Santo Member of Polfarma Group компаниясын айрықша атап өткен жөн. Аталған компания Қазақстандағы дәрі-дәрмек өндірушілердің арасындағы ең ірісі. Қазақстанда шығарылатын әрбір дәрілік заттардың бесіншісі осы компанияға тиесілі. Польшаның ішкі жалпы өнімінің 60 пайызын құрайтын шағын және орта кәсіпкерлік тәжірибесі біздің елімізді де қызықтырады. Қазақстанда әзірге экономиканың 30 пайызы осы секторда жұмыс істейді. Елбасы атап өткендей, шағын және орта бизнесті өркендетуге мемлекет тарапынан тұрақты түрде қолдау көрсетіліп келеді.
Қазақстан басшысы өз сөзінде еліміздің транзиттік әлеуетін пайдаланудың екі ел үшін де тиімді болатынын көңілге қонымды дәйектермен жеткізді. Біздің еліміз арқылы Еуропадан Қытайға, Оңтүстік-Шығыс Азияға айтарлықтай қысқа жолдар өтеді. Тынық мұхитынан шыққан тауар Қытай жағалауларынан Еуропаға теңіз арқылы 45 тәулікте жетеді. Ал Қазақстандағы теміржолдар арқылы Еуропаға 14 күнде жеткізуге болады. Сол себепті де біз заманауи көліктік-логистикалық хаб қалыптастыруды жүзеге асырамыз, деді Н.Назарбаев.
Бизнес-форумнан кейін, Польшаға жасаған мемлекеттік сапары қорытындыланар тұста Мемлекет басшысы брифинг өткізді. Журналистер сауалына жауап берген Президент Польшаны Қазақстан үшін Еуропаға ашылған терезе деп санайтынын айтты. Елбасы атап өткендей, Еуропадағы ірі мемлекет шағын және орта бизнесті жедел түрде жолға қойғаны бұл елдің үлкен жетістіктерінің бірі деуге болады.
Н.Назарбаев отандық БАҚ өкілдеріне арналған брифинг барысында, сонымен қатар, республикамыздың Еуропалық одақтағы маңызды серіктесі болып саналатын Польшамен Қазақстанның қарым-қатынасының мәні зор екеніне тоқталды.
Нұрсұлтан Назарбаев өзара іс-қимылды дамытудың елімізді қызықтыратын бірқатар бағыттарын атап көрсетті. Мәселен, соның бірі – агроөнеркәсіп кешені.
Польша жалпы құны 25 млрд доллар болатын дайын ауыл шаруашылығы өнімдерін экспорттай отырып, жаңа технологияларды енгізу арқылы аграрлық секторда зор табыстарға жетті. Мен поляк кәсіпкерлеріне елімізге келіп, біздің фермерлермен бірге жұмыс істеу жөнінде ұсыныс жасадым, деді Қазақстан Президенті.
Сондай-ақ, Мемлекет басшысы Польшаның шағын және орта бизнесті дамытудағы тәжірибесін зерттеу керектігіне, фармацевтика өндірісі, құрылыс саласындағы өзара іс-қимылға ден қою қажеттігіне назар аударды.
Бұдан бөлек, Нұрсұлтан Назарбаев экономикалық өзара байланысты жандандыра түсу үшін Қазақстан мен Польша арасындағы сенімді көлік жолдарын қамтамасыз етудің маңыздылығын айтып, әуе қатынасы жолдарын ашу және Польша азаматтары үшін елімізде визасыз режім енгізу секілді шараларға тоқталып өтті.
Соңында Қазақстан Президенті кешегі өткен бизнес-форум екі елдің экономикалық ынтымақтастығын одан әрі нығайтуға тың серпін беретінін айтты.
Қазақстан Президенті Польшаға мемлекеттік сапарының соңында ел астанасындағы Белгісіз солдаттың бейітіне гүл шоғын қою рәсіміне қатысты. Мемориал кешенін аралап көріп, Құрметті қонақтар кітабына қолтаңба қалдырып, сапарын түйіндеді.
Арнұр АСҚАР,
«Егемен Қазақстан» –
Варшавадан
Суреттер Президенттің баспасөз қызметінен алынды