Анатолий СПИЦЫН, экономика ғылымдарының докторы, РФ Президенті жанындағы Мемлекеттік қызмет академиясының профессоры, Солтүстік Қазақстан облысының құрметті азаматы: «ШЫН МӘНІНДЕ БАҚЫТТЫ ЕЛ»
Біз мәскеулік мейман Анатолий Спицынды Петропавл қаласындағы Достық үйінде кездестірдік. Қазақстан Республикасы Президентінің кезектен тыс сайлауын қадағалауға келген шетелдіктер арасынан бұрыннан білетін танысымыздың жылы жүзі мен нар тұлғасы көзімізге оттай басылды. Ол осында орналасқан халықаралық байқаушылар мен шетелдік БАҚ өкілдерімен байланыс орталығында өтетін баспасөз мәслихатына келген екен. Аз-кем үзілісті пайдаланып, сауалдарымызды қоя бастадық.
– Анатолий Тихонович, әлем аса ықылас қойған маңызды саяси шара да аяқталды. Қазақстандықтар Мемлекет басшысы Н.Ә.Назарбаевқа тағы да зор сенім білдірді. Тарихи сайлаудан не көріп, не түйдіңіз?
– Қолдағы деректер бойынша Қызылжар өңіріне 60-қа жуық халықаралық байқаушылар келген екен. Бұдан тысқары республикалық және жергілікті қоғамдық ұйымдардың, саяси партиялардың байқаушылары мен президенттікке үміткерлердің сенімді өкілдері, журналистер болды. Бұл мәліметтер Қазақстандағы сайлауға бұрын-соңды осыншалық ерен ынта-ықыластың, қызығушылықтың болмағанын байқатады. Түмен және Қорған облыстары делегация құрамына білікті мамандарын, тәжірибелі саясаткерлерін қосқан. Соған қарағанда Қазақстаннан үйренуге, келесі жылы өтетін президенттік сайлауға іс-тәжірибе алмасуға келген сыңайлы.
Басы ашық мәселе, сайлау барынша жариялы, ашық, әділ түрде өтіп, байқаушылар көңілінде ешқандай күмән-күдік қалдырмады десе де болады. Мені ерекше тәнті еткені – сайлаушылардың саяси ерік-жігерінің жоғарылығы, саналы түрде өз таңдауларын жасауы. Сайлау учаскелеріндегі кезекке қарап-ақ солтүстікқазақстандықтарды да елдің келешегі толғандыратынын, бейжай қалдырмайтынын аңғардым. Олардың 97 пайыздан астамы өз тағдырларын қазіргі Президентпен байланыстыруының өзі 20 жыл ішінде атқарылған ұлан-ғайыр істерге берілген баға іспеттес. Әсіресе, қаржы дағдарысы кезінде де түзу жолдан адастырмай, экономикалық саладағы білгір, реформатор екенін жан-жақты көрсете білді. Мен Қазақстан Президентінің халыққа арнаған Жолдауымен де, сайлауалды бағдарламасымен де жан-жақты таныспын. Қазақстандағы саяси оқиғалар мен реформалық өзгерістерді әркез бақылап отырамын. Қазақстандықтар ұйғарымының бір арнаға тоғысуы елін әлемдік өркениетке бастап келе жатқан Көшбасшысына деген берік сенімде жатса керек.
– Сіз не себепті Солтүстік Қазақстан облысына байқаушы болып келдіңіз?
– Туып-өскен жерім Краснодар өлкесі болғанымен, саналы ғұмырымның ширек ғасырын осы өңірде өткіздім. Одессадағы инженер-құрылыс институтын бітіргеннен кейін комсомолдық жолдамамен келдім. Еңбек жолымды кәсіптік-техникалық училищеде ұстаздықтан бастап, комсомол, партия жұмыстарына араластым. Облыстық атқару комитеті төрағасының орынбасары, облыстық партия комитетінің хатшысы секілді жауапты қызметтер атқардым. Осы жерде балалы-шағалы болдым. Кейін қызмет бабымен Мәскеуге ауысып, ғылымға біржола ден қойдым. 200-ге тарта монографиялық еңбектерім жарық көрді. 15 ғылым докторын, 40 ғылым кандидатын даярладым.
– Сөзіңізге қарағанда, Қазақстан, Елбасы жөнінде көп білетініңіз аңғарылып тұр.
– Менің Нұрсұлтан Әбішұлымен қызметтес болғанымды біреу білер, біреу білмес. Біраз жыл Мемлекет басшысының көмекшісі қызметін атқардым. Ол кезең еске түссе, тіпті тебіреніп кетемін. Нұрекеңнің жанында жүріп, көп нәрсе үйрендім, тағылым алдым, шапағатын көрдім. Әріден ойлап, кеңінен толғайтын сұңғылалық, саясаткерлік, ел басқарудағы зор қарым-қабілетін терең тани түстім.
– Былтыр сізге «Солтүстік Қазақстан облысының құрметті азаматы» мәртебелі атағы берілді ғой.
– Мұның өзі мен үшін күтпеген сый болды. Азды-көпті сіңірген еңбегімді бағалағанға алғысым шексіз. Мен де осынау құрметке құр қол келмеуді ойластырып, қазақтың «сыйға – сый, сыраға – бал» деген кәде жолын жасадым. Елбасының таңдамалы шығармаларын екі томға топтастырып, Мәскеуде шығардым. Алғашқы тұсаукесерін Қазақстанда өткіздім. Ресейліктердің де Н.Назарбаевқа деген құрмет-ілтипаты ерекше. Біздің институт мәскеуліктер арасында социологиялық сауалдама жүргізгенде жауап берушілердің үштен екісі әлемдік деңгейдегі зор саяси тұлға ретінде бағалаған болатын.
– Қызылжар өңірінен қандай әсермен аттанып барасыз?
– Мен үшін Қазақ елі – екінші Отаным. Былайша айтқанда, «ауылым аралас, қойым қоралас». Ал менімен бірге келген әріптесіме солтүстікқазақстандықтардың тұрмыс-тіршілігі, өмір сүру сапасы керемет ұнады. Қашан кеткенше ауа райы қатал болса да, адамдары жылы жүзді, мейірімді, қонақжай, ақжарқын екен деген сөзді қайталаумен болды.
Қайда жүрсем де, Қазақстанды ұмытпаймын, мақтан етемін. Әлемдік картадан ойып тұрып орын алған мемлекеттің жасампаздық қуатына, жарқын болашағына бәріміз қызыға қараймыз. Осынау жарқын жетістіктерді Нұрсұлтан Әбішұлынсыз көзге елестету мүмкін емес. Осындай Көшбасшысы бар Қазақ елі шын мәнінде бақытты. Тура жолдан адаспайтындарыңызға кәміл сенімдімін.
– Әңгімеңізге рахмет.
Әңгімелескен Өмір ЕСҚАЛИ.
Солтүстік Қазақстан облысы.