Бұдан былайғы жерде еліміздегі жоғары оқу орындары оқулық тапшылығын сезінбеуі тиіс. Кеше осы мәселеге орай Алматыдағы Қазақ ұлттық аграрлық университетінде Қазақстан жоғары оқу орындарын кітаптармен қамтамасыз ету ісіне байланысты VI республикалық конференция өтіп, мемлекеттік тілде шыққан 72 оқулықтың тұсауы кесілді.
Бұл кітаптардың барлығы республикалық бюджеттің қаражатына басылған. Осы мәжіліске қатысқан Білім және ғылым министрі Бақытжан Жұмағұлов республикалық бюджеттен алғаш рет жоо-ларға арналған 130 оқулықты басып шығару үшін 137,7 миллион теңге көлемінде қаражат бөлінгенін айта келіп, біз алдағы 3 жыл бойы бұл жұмыстарды жалғастыра беретін боламыз. Республикалық бюджеттік комиссия қазірдің өзінде 200,0 миллион теңге болатын жылдық бюджеттік өтінімдерді бекітті. Осы қаражат есебінен жаңа оқулықтар шығарыла береді, – деді.
Мәжілісте атап айтылғандай, студенттерді мемлекеттік тілдегі оқулықтармен қамтамасыз ету күткен дәрежеде емес.
Осыған қарамастан, Қазақстандағы жоо-лар қомақты кітап қорына ие. Бүгінде мемлекеттік тілде 320 мың студент білім алуда. Бұл барша студенттердің – 52 пайызы.
Иә, бүгінгі таңда Қазақстандағы жоо кітапханаларындағы кітап қоры 50 миллионды құрайтын болса, оның тек 8 миллионы ғана қазақ тілінде, яғни мемлекеттік тілдегі оқулықтар 16 пайыз ғана. Ал мамандықтар бойынша базалық оқулықтармен қамтамасыз ету 70 пайызды құраса, оның ішінде мемлекеттік тілдегі кітаптар 30 пайыз ғана екенін айта кеткен жөн.
Ал республикалық конференция аясында тұсауы кесілген мемлекеттік тілдегі 72 кітапқа келсек, оларды техникалық, жаратылыстану ғылымдары және экономикалық мамандықтар бойынша ҚР жоғары оқу орындары ассоциациясы мен жоғары оқу орындарының өздері шығарған. Оқулықтардың жалпы тиражы 96 мың дананы құрайды.
ҚР жоғары оқу орындары ассоциациясының президенті Рахман Алшановтың айтуынша, бұл оқулықтарды шығаруға 23 жоғары оқу орнының ұжымы қатысып, олардың арасында ұлттық университеттер барынша белсенділік танытқан. Оқулықтарды жазуға 157 ғалым мен қазақстандық жоо-лардың ең үздік оқытушылары тартылған.
Конференция көтерген маңызды мәселелер қатарында отандық авторлық мектептерді жасақтау, шет тіліндегі мықты оқулықтарды қазақ тіліне аудару, «Оқулық» орталығында оқулықтарды сараптамадан өткізу арқылы олардың сапасын көтеру және жоо-ларды электрондық оқулықтармен қамтамасыз ету талқыланды.
Айнаш ЕСАЛИ,
Алматы.