– Әңгімені облыс орталығындағы екі үлкен клиниканың біріктірілу жайынан бастасаңыз? Мұның себебі қандай?
– Иә, Қарағанды облысының әкімі Ерлан Қошановтың қаулысына сәйкес, «Х.Мақажанов атындағы Облыстық травматология және ортопедия орталығы» КМК мен «Облыстық медициналық орталық» КМК-ні біріктіру жұмыстары жүргізілді. Денсаулық сақтау мекемелерін біріктіріп, тұтас көп салалы стационарға айналдыру әлемдік тәжірибеде бар үрдіс. Бұл, әлбетте, халыққа көрсетілетін медициналық қызметтің сапасын арттыру үшін және мейлінше ыңғайлы ету, пациентті бағдарлау үшін жасалады. Басқаша айтқанда, пациент медициналық қызметтің барлық түрлерін, түрлі мамандардың кеңестерін бір ғана емдеу мекемесінен ала алады. Заманауи медицинаға жаңа ғимарат қажет. Біздің қазіргі ғимараттар өткен ғасырдың 1940-1960 жылдары салынған, ешқандай талаптарға жауап бере алмайды. Оларды қанша жамап-жасқап, күрделі жөндеу жасағанмен, қазіргі қажеттіліктерге икемдеу мүмкін емес. Тіпті 90-жылдары салынған ауруханалардың өзі медицина саласының бүгінгі талаптарына лайық деп айту қиын. Енді біз екі клиниканы бір жаңа кешенді ғимаратта біріктіріп, айталық, Мәскеудегі Склифосовский атындағы институт тәрізді кез келген науқасты қабылдап, емдей алатын үлкен орталық құруға кірісіп жатырмыз. Әмбебап орталықтың әлеуеті де мықты болады. Келесі жылы жаңа орталық ғимаратының жобалық-сметалық құжаттамасын жасап, 2020 жылы қаланың Оңтүстік-Шығыс тұрғын ауданындағы облыстық медициналық орталықтың аумағынан құрылысын бастау жоспарланған. Екі мекемені біріктіру әкімшілік-басқару шығындарын да азайтары сөзсіз. Осылайша үнемделген қаражат жас мамандардың еңбекақысын көтеруге жұмсалады. Яғни, медициналық қызмет көрсетумен қатар қаржы-шаруашылық қызметі де оңтайлана түспек.
– Біз білетін Хафиз Мақажанов атындағы аурухананың атағы алысқа кеткен. Әйгілі клиниканың осы атаумен бүгінге дейін атқарып келген қызметіне тоқтала кетсеңіз.
– Хафиз Мақажанов атындағы облыстық травматология және ортопедия орталығы халыққа қалтқысыз қызмет көрсетіп, қазіргі уақытта да игі жетістіктерімен танымал. Орталық травматология мен ортопедия салалары бойынша ересектерге де, балаларға да диагностика жасап, емдейтін бірегей медициналық мекеме. Клиникада 14 ота залы жұмыс істейді. Сырқаттарға арналған 248 орын бар. Тәулік бойы жұмыс істейтін стационар бір жыл ішінде 9 мыңнан астам адамға жоғары деңгейде мамандандырылған медициналық жәрдем көрсетеді. Күндіз-түні жұмыс істейтін жарақат бекеті жыл ішінде орта есеппен 18 мыңдай пациент қабылдайды.
Қазіргі клиника заманауи технологиялармен толық жабдықталған, халыққа көрсетілетін медициналық қызметтің деңгейі аса жоғары. Айта кету керек, Қарағанды облысында егде жастағы адамдарға жоғары мамандандырылған медициналық көмек көрсетуді орталықтандыру бағдарламасы қолға алынған. Біздің клиникаға жеткізілген егде жандардың жамбас буынын эндопротездеу, бұғаттайтын интомедулярлық остеосинтездеу оталары шұғыл түрде жасалады.
Клиника құрамында, сонымен қатар күндізгі стационар жұмыс істейді. Мұнда дәрігердің тәулік бойы қадағалауын қажет етпейтін, алайда, тағайындалған ем шараларын үйде жасата алмайтын пациенттер емделеді. Олар ауруханаға күндізгі уақытта келіп, қажетті емін алған соң үйлеріне қайтып отырады.
Мамандандырылған, жоғары технологиялы медициналық көмектің қолжетімділігін арттыра түсу мақсатында 2016 жылдың көктемінде Теміртау қаласының орталық ауруханасынан біздің орталық травматология өз бөлімшесін ашты. Ал биылғы наурыз айында осы бөлімшенің базасында нейрохирургиялық көмекке басымдық берілген политравма бөлімшесі жұмыс істей бастады.
Қарағанды облысында қазіргі уақытта жарақаттану, суицид және улану кездерінде медициналық көмек көрсетудің біріктірілген үлгісін енгізу бойынша Жол картасы жүзеге асырылуда. Осы бағдарламаның үйлестірушісі біздің Х.Мақажанов атындағы клиника болып отыр. Облыста травматологиялық көмек көрсетілуінің барысына бақылау жасап, мониторинг жүргізу үшін Қарағанды облыстық денсаулық сақтау басқармасының бастамасымен, облыстық травматология және ортопедия орталығының базасында 2017 жылдың 1 қыркүйегінен бастап Ахуалдық орталық жұмыс істей бастады. Біздің клиника өңір халқына травматологиялық және ортопедиялық көмек көрсету бойынша монополист болып табылады. Аурухана жергілікті халыққа ғана емес, еліміздің басқа өңірлерінен келетін жандарға да қызмет көрсетеді.
– Клиникадағы жұмыстар барысының келешегі қандай? Екі емдеу мекемесінің қосылуы медициналық қызметті дамытуға қаншалықты тиімді?
– Клиникаларды біріктіру өңірімізде нейрохирургия, неврология, офтальмология және тағы да басқа салаларды дамытуға мүмкіндік береді. Қазіргі уақытта жас мамандарды тартуды көздейтін кадрлық саясатты жүзеге асыру жұмыстары жүзеге асырылуда.
Бір ғана мысал, былтыр Х.Мақажанов атындағы клиникаға бұған дейін елордадағы жетекші клиникада еңбек еткен гинеколог дәрігер жұмысқа тұрды. Бүгінде ол гинекологиялық патология кезінде қолданылатын аз инвазивтік операция әдістерін белсенді түрде енгізе бастады.
Клиниканы медициналық құрал-жабдықтармен қамтамасыз ету жұмыстары да толастаған емес. Эпилепсия және паркинсон ауруларына ота жасауға қажетті жабдықтарды жеткізуге келісімшарт жасасып қойдық.
Алыс-жақын шетелдерден шақырылған мамандар облыстағы дәрігерлер үшін пациенттерді тасымалдау, бір мезетте көп адамға медициналық жәрдем көрсету, қабылдау бөлімінің жұмысын «Триаж» халықаралық стандартына сәйкес ұйымдастыру жолдары бойынша шеберлік дәрістерін өткізеді. Сонымен қатар клиниканың құрылымдық бөлімшелерінің басшылары үшін сапа менеджменті жүйесін жақсарту бағытындағы семинарлар ұйымдастырылады. Бұл шаралардың бәрі, әлбетте, халыққа көрсетілетін медициналық қызметтердің сапасын арттыруға септігін тигізері сөзсіз.
– Заман талабына сай клиникадағы мамандардың біліктілігін арттыруға көңіл бөлініп отыратын болар?
– Әрине. Қызметкерлердің кәсіби деңгейін жоғарылатып отыру – клиниканың негізгі мақсаттарының бірі. Біздегі әр маманның өз еліміздің ғана емес, шет мемлекеттердің де үздік клиникаларында біліктілігін арттыру мүмкіндігі бар. Қызметкерлеріміз халықаралық конференцияларға белсенді атсалысады. Клиникамыздың өзінде де семинар, тренинг, шеберлік дәрістерін ұйымдастырып, еліміз бен шет мемлекеттерден маңдайалды мамандарды шақырамыз. Мұның бәрі ғылыми-тәжірибелік тұрғыдан өсуіне оң ықпалын тигізіп келеді. Клиника Қарағанды мемлекеттік медицина университетімен тығыз қарым-қатынас орнатқан. Аурухана базасында жалпы хирургия және травматология кафедралары жұмыс істейді. Оларда студенттер, интерндер мен резиденттер дәріс алады. Қазіргі уақытта, үшжақты келісім негізінде, травматология-ортопедия, реаниматология-анестезиология, сәулелі диагностика, хирургия мамандықтары бойынша резидентурада 16 адам оқып жүр. Орталық, сонымен қатар Қарағанды облыстық жоғары медбикелік колледжінің базасы болғандықтан, ортаңғы медициналық қызметкерлерді, әсіресе травматологиялық бейімдегі медбикелерді даярлау ісіне үлес қосып отыр.
Қарағанды облысы бойынша травматология мәселелерінде әдістемелік орталық болып табылатын біздің клиника облыстың басқа клиникаларына жаңа технологиялар енгізу шараларымен де шұғылданады. Бұл іске жұмылдырылған жоғары білікті мамандардың екеуі медицина ғылымдарының докторы болса, сегізі – медицина ғылымдарының кандидаты.
– Медицина саласындағы басшы, білікті маман ретінде мемлекеттік цифрландыру бағдарламасына деген көзқарасыңыз қандай?
– Қарағанды облысының денсаулық сақтау басқармасы, «Цифрлы Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасының шеңберінде, елімізде алғаш болып емдеу мекемелерінде Кешенді медициналық ақпараттық жүйені қолға алды.
Облыстағы стационарлар аурулар тарихы мен амбулаториялық карталарды электронды форматта толтыра бастады. Осы бағдарлама арқылы медициналық қызметкерлер қағазбастылықтан құтыла бастады. Бұл қыруар уақытты үнемдейді. Пациенттердің ауру тарихын жүргізу көп жеңілдеп, оларды керек кезінде жедел тауып алуға болады. Дәрігерлер пациент туралы мәліметті электронды денсаулық паспорты арқылы біле алады. Пациенттер де дәрігердің қабылдауына электронды сервис арқылы өз бетінше жазылып, алдын ала белгіленген уақытта келіп, кезексіз кіре алады.
Цифрландыру бағдарламасының аясында «ДамуМед» мобильдік қосымшасы, яғни, пациенттің жеке кабинеті жасалған. Сол арқылы қабылдауға алдын ала жазылуға, дәрігерді үйге шақыртуға, лабораториялық зерттеу нәтижелерін, рецептер, еңбекке жарамсыздық парағын алуға болады. Ақпараттық жүйе медициналық көмек сапасын арттырып, медициналық қызметкерлердің жұмыс тиімділігін арттыруға едәуір ықпал етті.
– Хафиз Мақажанов атындағы орталықтың арнайы сайтында осы клиникада емделген жандардың ризашылығын білдіріп жазған хаттары мыңдап саналады екен. Халықтың ықыласы мен батасынан үлкен баға болмас. Әрдайым осы биіктен түспей, жұмыстарыңыз жемісті бола берсін!
Әңгімелескен Қайрат ӘБІЛДА,
«Egemen Qazaqstan»
ҚАРАҒАНДЫ