Жасыл желеңді жалпы аумағы 552 гектар аумаққа отырғызу көзделген. Жабық тамырлы жүйе әдісімен қарағай көшеттерін өсіру заманауи стансаның тың технологиялары арқылы жүзеге асады. Өрт ошақтары Бесқарағай ауданының 6 ірі филиалында болғандықтан, кешен осы аудан аумағында салынған. Мұның тиімді тұсы – жұмысшылар көшетті алысқа тасымалдап, тамырын бүлдірмейді.
Тарыдай тұқым алып қарағайға айналғанша орманшылардың қадағалауында, күтімінде болады. Мұндағы бағбандар көшет тұқымын залалсыздандырып барып автоматтандырылған түрде арнайы ыдыстарға себеді. Жылыжайдағы көшеттер 10-12 апта ерекше күтімде тұрып тамырланады. Жұмысшылар ауа температурасын, ылғалдылықты үнемі назарда ұстап отырады. Олар қылтиған көшеттерді суарып қана қоймай, минералды тыңайтқыштар да қолданады. Тамырланды-ау дегенде барып, қарағай өскіндерін арнайы ашық алаңға шығарады. Жасыл желектер ашық жерде, желдің өтінде, жауын-шашында жергілікті табиғатқа бейімделеді. Содан кейін барып қана белгіленген жерлерге отырғызылады.
Жабық тамырлы жүйе әдісімен өсірілген көшеттердің сапасы дәстүрлі тәсілмен өсірілген екпе көшеттерінен едәуір жоғары екен. Себебі отырғызу кезінде тамыр жүйесі бұзылмайды. Тамыр жүйесі бұзылмаған соң далалы жерге тез бейімделіп кетеді. «Семей орманшылығында» бұл тәсіл 2016 жылдан бері қолданылып келеді. Жабық тамырлы жүйемен алынған көшеттер 18,7 гектар өртелген алқаптарға отырғызылды. Бұл көшеттердің 76%-ы жерге бейімделіп, тамыр жайып кеткен.
Мамандардың пікірінше, өртенген жерді қалпына келтірудің бірден-бір тиімді тәсілі осы – жасанды жолмен қарағай көшеттерін егіп шығу. Есеп-қисап бойынша, 1 гектарға мөлшермен 3700-4200 дана көшет отырғызылады. Мұндай игі жұмыс жыл сайын жалғасын таба бермек.
Шығыс Қазақстан облысы
