Таным • 22 Наурыз, 2024
Күнтізбелік есеп бойынша Ұлу жылы күллі ғаламның қақпасын ашып кірді. Бұл жыл туралы халқымыздың ауызекі фольклорында: «Аяңдап бесінші жыл ұлу келер, Сыпайы көңіліңе жылу келер, Маусымда берекесін мол ғып беріп, Көңілді жабырқатпай түзу келер» дейтін бір шумақ бар. Осыған қарағанда, жаңа жыл – жарқын күндердің бастауы, жақсылық пен жайлылықтың бекем тұрағы, береке мен бірліктің тұнық бұлағы болар деген үміт мол.
Жәдігер • 14 Наурыз, 2024
Күйік хан (Гүюг хан) – Шыңғыс қаған негізін қалаған көшпелі Моңғол империясының үшінші ұлы ханы һәм Өгедейдің тұңғыш ұлы. 1246–1248 жылдары тақ иесі атанған. Бұл тұлға туралы атақты саяхатшы, моңғол үстіртіне тұңғыш табаны тиген еуропалық әрі ханды көзімен көрген италиялық діндар Плано Карпини «Liber Tatarorum, Liber Tatarorum» («Татарлар туралы жазба») атты естелігінде: «Күйік орта бойлы, қулық-сұмдыққа жетілген, ақылы ұшқыр, тәкаппар адам» деп жазыпты.
Зерде • 15 Ақпан, 2024
Моңғолдардың 1219–1224 жылдардағы Хорезм жорығының нәтижесінде Ертістен Жетісудың батысы, Сыр бойы, Үстірт, Әзербайжан, Грузия, бүкіл Қапқаз, қазақтың Сарыарқасы, Еділ, Дон, Дунай, Азаулы бойы, кейін, 1238–1240 жылдары бүкіл Русь жері Киевпен қоса, Болгарияға дейінгі алып аймақ Жошы ханның иелігіне өтіп, әлемде «Жошы ұлысы» дейтін үлкен империя пайда болды.
Пікір • 14 Ақпан, 2024
Ұлы ойшыл, ғұлама әл-Фараби бабамыз «Тәрбиесіз берілген білім – адамзаттың қас жауы деген» екен. Осыған қарағанда, білімнің өзегі – тәрбие екені анық. Яғни күллі адам баласына ортақ жақсы қасиеттерді жас буынның толық бойына сіңірмей тұрып, берген білім қураған ағаш сияқты ешқашан жеміс бермейді.
Жәдігер • 08 Ақпан, 2024
Ақын Мағжан Жұмабаев «Ерте күнде отты күннен ғұн туған, Отты ғұннан от боп ойнап мен туғам» дегендей, біздің ежелгі ата-бабамыздан қалған мұра көп. Күллі Еуразия даласында ғұндарға тән 13 қорған-кешен болса, осылардың 9-ы моңғол даласында екен. Ішіндегі ең көлемдісі әрі өте құнды жәдігерлер табылған нысан – Ноин Ула кешені. Бұл жерден табылған тарихи жәдігерлер дүниежүзілік археологияға зор төңкеріс әкелді. Биыл осы жаңалықтың ашылғанына 100 жыл толып отыр.
Мереке • 07 Ақпан, 2024
Мемлекет басшысы «Egemen Qazaqstan» газетіндегі сұхбатында: «Наурыз – жаңару мен жаңғырудың символы. Сондықтан төл мерекеміздің мазмұнын байытып, оны барынша ерекшелеп, жаңаша атап өтуіміз керек», деп айтқан еді.
Жәдігер • 24 Қаңтар, 2024
1973 жылдың 18 сәуірінде жазушы, қоғам қайраткері, академик Сәбит Мұқанов 73 жасында Алматы қаласында дүниеден өтті.
Оқиға • 22 Қаңтар, 2024
Цеденбалдың сапары һәм Димекеңнің сыйы
70-жылдар тарихына көз салсақ, Кеңес одағы мен Моңғол Халық Республикасы арасында сол кезеңге сай мәдени-экономикалық қарым-қатынас орнады. Соның бір дәлелі – мына сурет. Кеңестік дәуірде елімізді ұзақ жыл басқарған Д.Қонаев ақсақал Моңғолия елінің басшысы Ю.Цеденбалға қазақы дәстүрмен шапан жауап, басына тақия кигізіп, қошемет көрсетіп тұр.
Мирас • 21 Қаңтар, 2024
«Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атаулардың дәстүрлі жүйесі» атты бес томдық энциклопедияның бірінші томында қазақ әйелдерінің ұлттық дәстүрлі бас киімі кимешекке: «Көшпелі ортада қалыптасқан, экологиялық талаптарға толықтай жауап беретін қазақ әйелдерінің бас киімі» деген анықтама беріліпті.
Қоғам • 15 Қаңтар, 2024
Жошы ұлысы – мемлекеттілігіміздің негізі
Өткен апта соңында елорда төрінде Ғылым және жоғары білім министрлігі Ғылым комитетіне қарасты Жошы ұлысын зерттеу ғылыми институтының ұйытқы болуымен «Жошы ұлысы тарихын зерттеудің өзекті мәселелері» атты дөңгелек үстел өтті. Бұл Жошы ұлысының 800 жылдығы іс-шараларын талдап-таразылауға арналып отыр. Оған танымал тарихшы, шығыстанушы, археолог, қоғамтанушы ғалымдар мен сарапшылар қатысты.
