Мирас • 24 Қыркүйек, 2024
Қазақ садағы қарапайым екі бөліктен тұрады. Біріншісі, яғни ағаш немесе сүйектен жасалатын, ататын бөлігі садақ немесе жақ деп аталады. Ал шірей тартып, садақтың оғын ұшыратын керме бауды адырна деп атайды. Ал садақтың иілмелі, серіппелі бөлігін екі иіні (жоғары және төменгі) деп атаса, адырнаның екі ұшы байланатын арнайы қаданы сұғын немесе сұқ (жоғары және төменгі) дейді.
Дәстүр • 20 Қыркүйек, 2024
Аман Ауғанбайұлы дейтін жетпісті еңсеріп қалған ағамыз бар. Өзі сонау жылдары Алтайдың арғы бетінен келген. Бұл кісінің басқа қазақтардан айырмашылығы – қып-қызыл ұлтшыл. Әмбе қазағы айлы аспанның жұлдызындай жамырап кеткен солтүстік өңірде тұрады. Қашан көрсеңіз, екі аяқты көсіліп тастап, біреулермен қызылшеке дауласып отырғаны. Сондағы айтатыны: «Сендер неге қазақша сөйлемейсіңдер?».
Аймақтар • 20 Қыркүйек, 2024
Көне тарихқа үңілсек, б.ж.с. 552 жылы көшпелі түркілер Бумын қағанның атқа қонуымен Нирун (қытай жазбаларында Жужан) ұлысын тізе бүктіріп, апайтөс Еуразияның кіндігі Өтүкен қойнауындағы Орхан дариясының сағасына орда тігіп, Түрік империясын (551-744) құрғаны белгілі. Көне қытай деректерінде түріктер темірден түйін түйгені туралы айтылады. Оның бер жағында Өтүкен даласындағы ерте ортағасырлық ескерткіш мұралардың дені осы түріктерге тән.
Таным • 19 Қыркүйек, 2024
Қазақтың мергендік өнері тарихында «Жалау ату» деген түрі болған. Бұл туралы моңғол тарихшысы Гонгоржав «Ертедегі көшпелілердің садақ ату сайысы» атты еңбегінде «Жалау ату сайысы – ежелгі ғұн, жужан, сянбилерден жалғасып келе жатқан өнер» деп жазыпты.
Әдебиет • 18 Қыркүйек, 2024
«Іздеген жетер мұратқа» дегендей, жақында көрнекті жазушы Сәбит Мұқановтың 2020 жылы «Қазығұрт» баспасынан жарық көрген таңдамалы шығармалар жинағының алғашқы томын оқып отырып, қаламгердің 13 жасында ауылдастарымен бірге Атбасарға жолаушылап барғанына куә болдық. Жазушы жолай атақты Ақан серіге кезігіп, ол кісінің өз ауызынан Киікбай сыншы айтқан Құлагер тұлпардың сынын жазып алады.
Пікір • 18 Қыркүйек, 2024
Үнді қайраткері Жавахарлал Неру: «Отар елдің тарихын отарлаушы жазады» дегендей, кезінде біртуар ақын Ғафу Қайырбеков: «Осы басқаның патшаларының бәрі жақсы , қазақтың хандары неге жаман?», деп кеңестік қоғамға сұрақ қойғаны да белгілі. Расында, отарланған елдің шынайы тарихы ешқашан жазылмайды.
Дүниежүзілік көшпенділер ойындары • 11 Қыркүйек, 2024
Азия стилі: Қазақ мергендері топ жарды
Жамбы ату сайысына әлемнің 27 мемлекетінен келген 79 спортшы Этноауыл қалашығында Мажар, Азия, Түркі және халқымыздың дәстүрлі жауынгерлік өнері Жамбы ату стилі бойынша сынға түсіп, мықтыларды анықтап жатыр.
Дүниежүзілік көшпенділер ойындары • 11 Қыркүйек, 2024
Дүниежүзілік көшпелілер ойындарының тізіміндегі маңызды сайыс түрі – көкпар. Аталған ойынның шығу төркіні туралы зерттеуші Ә.Қалиұлы: «Қазіргі көкпар тарту әуелде әлеуметтік мәні бар әскери машықтың қажетінен туған аса құнды сайыс түрі» дейді.
Дүниежүзілік көшпенділер ойындары • 11 Қыркүйек, 2024
Дәстүрлі садақ ату спорт түрі бойынша әлемнің 33 елінен келген 183 спортшы «Арғымақ» ат-спорт кешенінде сайысты бастады. Бұл жарыста отандық 10 мерген ел намысын қорғайды.
Мирас • 04 Қыркүйек, 2024
Ежелгі көшпелілердің жауынгерлік өнерін зерттеген орыс ғалымы А.И.Мазаев және моңғол оқымыстысы О.Намнандоржылардың еңбегінде ертедегі ғұн, сақ дәуірінде ел ішіндегі мергендерді сынайтын: теңге ату, жебе жарыстыру немесе оқ оздыру, керген тері ату (саранпай), жалау ату, сұр (қайыс) ату деген сайыс түрлері болған деп жазады.