Қарашаш ТОҚСАНБАЙ
Қарашаш ТОҚСАНБАЙ«Egemen Qazaqstan»
91 материал табылды

Руханият • 04 Ақпан, 2021

«Сен» деп сізге не дейін...

Интернетте бір автор: «Сіз» деп сөйлеу адамдардың арасын алшақтатып, бір-біріне деген сенімін азайтады. Ондай су­бор­­динация ата-ана мен бала арасында бол­мауы керек. Бала ондай кезде бейсаналы түрде ата-анасын бөтен адам ретінде қабыл­дайды. Сондықтан бала ата-анасына «сіз» демей, «сен» деп сөйлеуі керек, «сіз» деп таны­майтын бөтен адамға немесе аса құр­метті үлкен адамдарға ғана айтылады» дейді. Мұны оқып, жыларымызды не кү­лерімізді білмедік.

Өнер • 26 Қаңтар, 2021

Бағдат Әбілханов: Адамзаттың ортақ құндылығына айналған аспап

– Страдивари мен Гвар­не­ридің ескі және қымбат музы­калық аспаптарында өнер көр­сететін музыкант Қазақ­станда саусақпен санарлық қана екен. Бұл скрипкалар несімен құнды? – Халық сеніміне ие болған сондай музыканттар қатарында әйгілі италиялық шебер Джозеф Гварнеридің қолынан 1685 жылы шыққан аспаппен өнер көр­сетіп жүргеніме қуаныштымын. Қазіргі уақытта мұндай скрипканың құны 17-18 миллион еуроға бағаланады. Оның нақ­ты құндылығы ғаламат дыбысы мен тем­брінде, ешқашан ескірмейтінінде. Тех­но­логия дамы­ған қазіргі заманның өзінде адам­зат баласы неше түрлі машинаны, ком­пьютерді ойлап тапқанымен, керемет рес­тавраторлар болғанмен, дәл мұндай аспап­тарды, сапалы дыбысты жасау әсте мүм­кін емес. Менің қолымдағы көне скрип­­ка Қазақстанға өткен ғасырдың 60-шы жыл­дары Ресейден келгені белгілі. Қа­­зіргі уақытта ол бірегей аспаптар­дың мем­­ле­кеттік коллекциясына енген және «Астана Операда» арнайы сейфте сақ­таулы.

Таным • 21 Қаңтар, 2021

Сынның пайдасы мен зияны

Тілді қарым-қатынас құралы деп қана емес, ішкі мәдениетің мен рухани бейнеңнің, тәлім-тәрбиең мен дүниетанымыңның айнасы деп бағалауға аса мән бере қоймауы­мыздан кейде опық жеп қалып жататынымыз бар. Германияда тұратын Айнұр Асқар­қызы есімді қызымыз өзінің желідегі парақшасында: «Өзінің мінін көрмей, өзгеден мін іздеу әдетке айналып бара ма, қалай өзі. Біз қытайлар секілді көп xалық емеспіз. Кең-байтақ жеріміз болғанымен, сол кең жердің әр тұсында тарыдай ша­шыл­ған аз ғана xалықпыз... Сонда да бір-бірі­мізге ауыр сөз айтып, жазықсыз айыптап, себепсіз кінәлап, жанталасып жатамыз. Соншама неге ішіміз толып кеткен? ...Бір-бірі­мізге мейірімді болайықшы!» деп ой тас­тапты.

Театр • 20 Қаңтар, 2021

Сегізінші маусымдағы тың серпін

«Астана Опера» мемлекеттік опера және балет театрының сегізінші маусымы премьералармен ғана емес, сондай-ақ айтулы халықаралық байқаулар мен фестивальдерде қол жеткізген толайым табысымен есте қалмақ. Қазірдің өзінде балет солистері, оркестр музыканттары мен концертмейстерлер елеулі нәтижелерімен қуантып, қанжығаға байланған жүлде саны 28-ге жетті.

Сұхбат • 08 Қаңтар, 2021

Анатолий Гусев: Опера ұдайы ізденісті талап етеді

Опера өнерінің хас шебері, профессор, ұстаз, халықаралық деңгейдегі коуч Анатолий Гусев Г.Доницеттидің «Махаббат сусыны» операсының премьерасы қарсаңында «Астана Опера» солистеріне кәсіби шеберлікті шыңдау мүмкіндіктері туралы дайындық сабағын өткізген болатын. Премьера қарса­ңында аталған өнер өкілімен әңгімелескен едік.

Руханият • 29 Желтоқсан, 2020

Тілектестің тілі ортақ

Еліміз тәуелсіздікке қол жеткізген отыз жылға жуық уақыт ішінде бір ауыз қазақша үй­ренуге жарамаған кей отан­дастың жан-бей­несіне үңілгенде, сонау бір жылдары Жапонияда өткен Қазақстан мәде­ниеті мен өнері күндері жобасы жадымызда еріксіз қайта жаңғырады.

10 Желтоқсан, 2020

Елордада жаңа театр ашылады

Тәуелсіздік күні қарсаңында және Абай Құнанбайұлының 175 жылдық мерейтойы аясында еліміз театрлары тағы бір өнер ошағымен толыққалы отыр. Нұр-Сұлтан қаласы әкімдігіне қарасты Жас көрермендерге арналған музыкалық театр өзінің алғашқы маусымын 14 желтоқсанда М.Әуезовтің «Абай-Тоғжан» музыкалық драмасымен ашады, деп хабарлайды Egemen.kz.

Қоғам • 30 Қараша, 2020

Ой түбінде жатқан сөз...

Адамның өміріне ойы мен пейілінің ерекше әсер ететіндігін жиі естиміз. Пси­холог маман­дардың айтуынша, адам әр сағат сайын жымиып, бақытты жанның кей­піне еніп тұруы керек екен. Көңілге осындай сезім орныққан сәтте ғана жүй­ке мен ми қалыпты ырғақта үйлесіп, жақ­сы жұмыс істей бастай­тын кө­рінеді.

Руханият • 20 Қараша, 2020

Қазақы әдеп

Платон данышпан: «Игіліктің төрт түрі бар», – деген екен. Олар: жүректілік, данышпандық, естілік және әдептілік. Осы қағиданың біз бүгін тек біреуіне ғана, яғни әдептілік жайына тоқталғымыз келіп отыр. Оған себеп, кейінгі кезде жақсы мен жаманның аражігін ажыратпай, мәселенің ақ-қарасын білмей тұрып, біреуді сырттай сыдырта сөге сөйлеу, сынап-мінеу, нәпсінің азғыруына еріп, жалған, лепірме, бос сөзге ерік беру секілді халықтық қалыбымыз бен қазақы әдебімізбен үш қайнаса сорпасы қосылмайтын жат құбылыстар тым белең алып барады.

Руханият • 20 Қараша, 2020

«Бір үйде жиюлы екен қазына мал»

Қазақ халқының музыкалық аспаптарының шығу тарихын ғалымдар сонау ықылым замандардан, ғұлама ғалым Әбу Насыр әл-Фарабидің тарихи зерттеу-жазбаларынан ­бастау алатынын алға тартады. Уақыт өте келе ұлттық қазынаның жандануына Шоқан Уәлиханов, Ахмет Жұбанов, Әлкей Марғұлан, Өзбекәлі Жәнібеков секілді тағы да басқа танымал ұлт зиялылары атсалысса, халқымыздың көне музыкалық аспаптары мен дәстүрлі қазақ музыка мәдениетінің кейінгі қайта даму кезеңі Болат Сарыбаев есімімен тығыз байланысты. Аспаптанушы ғалымдардың зерттеу еңбектеріне жүгінсек, музыкалық жауһарлар алғаш өнер туындысы ретінде емес, тұрмыстық деңгейде қолданылатын құрал, бұйым тұрпатында пайда болғаны мәлім. Үрлеп ойналатын және ұрып ойналатын аспаптар атының тіпті көне зерттеулер мен Батырлар жырында жиі ұшырасуы халық өнері қорының тамыры тереңде жатқандығын, музыкалық аспаптардың қазақ даласында сан алуан түрі болғанын айғақтай түседі. Төменде Ықылас атындағы халық музыкалық аспаптар музейінің жетекшісі Рүстем ҚАЙРАТҰЛЫ рухани байлығымызға баланған осынау құнды жәдігерлерді сақтап, зерттеудің маңызы мен болашағы туралы баяндайды.