Айдана ШОТБАЙҚЫЗЫ
Айдана ШОТБАЙҚЫЗЫ«Egemen Qazaqstan»
730 материал табылды

Білім • 31 Желтоқсан, 2020

Білім және ғылым: карантин «сабақтары» қандай?

Қос жиырманы тіркестірген тышқан жылында тосын тәуекелдерге тап келдік. Әлбетте, әуелде қалыптасқан тірлік жүрісінен жаңылмады. Бірақ араға көп ұзамай әлемді жайлаған пандемия бізге де жетті. Әйтеуір әр мәселенің адамға бір сабақ беретіні секілді, бәріміз тәжірибе жиғандай болдық. Қиындықтың көбі артта қалды десек те, алға оң қадам жасау үшін өткенге көз жүгіртіп, ең маңыздыларына мән беріп, қорытып, қателіктерді қайталамайтындай ойға түйіп алу керек. Осы ретте ең маңызды сала – білім мен ғылымдағы жылдың ең негізгі оқиғаларына тоқталуды жөн көрдік.

Ғылым • 16 Желтоқсан, 2020

Жабық жердегі жаһандық жаңалықтар

Әлемді, адамзатты ғылым құтқарады. Жер жаһанды жайлап, дүниені дүрліктірген індет бізге осыны анық ұғындырды. Қазіргі таңда әр ел өз халқын вирустан сақтап, қауіптен қорғау жолында жанталасып жатыр. Себебі індеттің алдын алатын ең сенімді қорғаныш – вакцинаны әлі нақты ешкім тауып, өндіріске енгізген жоқ және әр мемлекет шығарған екпе өз азаматтарына ғана толық жеткілікті әрі экономикалық тұрғыдан тиімді болады. Осы жағдайда біз бар екенін білдіріп, іске кіріскен ғалымдарымыздың еңбегімен таныстық. Шыны керек, сол саладағы мамандар болмаса, бізді көзге көрінбейтін қауіп-қатерден қорғап, түрлі инфекциялардан сақтаумен айналысатын жабық институттың барын, онда қаншама білікті ғалымдарымыздың еңбек ететінін білмедік. Білместіктің астарында бағасына жетпеу де бар-тын. Ал енді сол олқылықтың орнын толтыру мақсатында Отарға жол тарттық. Жабық жердегі жетістіктерді жадымызға түйіп, санамызға сіңіргенде ғылым құлдырап, ғалымдар көше кезіп кеткен тоқсаныншы жылдардағы тоқырау кезеңінен аман қалып, беделін, сапасын жоғалтпай жұмыс істеп тұрған мекеннің бары – егемендіктің ең үлкен жетістігі екен-ау деген ой түйдік.

Білім • 15 Желтоқсан, 2020

Білімдегі дағдарыс – келешекке қауіп

Қазір әлем елдерінің бәріндегі білім беру жүйесі осыған дейінгі қол жеткізген сапаны жоғалтып алмау жолында жанталасып жатыр. Себебі дүниені дүрліктірген індеттің кесірінен білім беру ошақтары жабылып, қашықтан оқыту форматына көшті. Жаңа жолда тәжірибесі жоқ жанның жұмысы жедел жемісін бермейтіні секілді, оқытудың аяқ асты енгізілген форматы да бірден жоғары сапаға сеп болмайтыны сөзсіз. Керісінше бүгінге дейін жиған жетістік жоғалып барады. Осылайша білімдегі дағдарыс басталғандай. Одан қалай шығамыз?

Оқиға • 09 Желтоқсан, 2020

Студенттердің сессиясы қалай өтеді?

Жоғары оқу орындарындағы күзгі сессия алдыңғы тәжірибеге сүйеніп қашықтан өткізілмек. Бұл туралы Орталық коммуникациялар қызметінде өткен брифингте айтылды.

Сұхбат • 04 Желтоқсан, 2020

Ғылым – тұрақты экономиканың діңгегі

Әлемдік деректер атласында (World Data Atlas) дүние жүзіндегі елдердің ғы­лымға жұмсаған қаражатының ста­тис­­тикасы жарияланыпты. Сон­да­ғы мәліметке сүйенсек, 2018 жылы Из­ра­иль ғылыми-зерттеулер мен әзір­ле­ме­­лерге ішкі жалпы өнімнің (ІЖӨ) 5,0 пайызын, екінші орындағы Оңтүстік Корея 4,8 пайызын, ал аталған көр­сет­кіш бойынша әлемдегі елдердің үздік үштігін аяқтайтын Швеция 3,3 пайызын бөлген. Қазақстан ғылыми-зерттеулер мен әзірлемелерге ІЖӨ-нің небәрі 0,1 пайызын бөлетінімен бауырлас Өзбекстан мен Әзербайжан елдерінен кейінгі 64-орынға тұрақтап тұр. «Ғылым – қаржылай қолдауға тікелей тәуелді» деп талай рет жаздық. Жоғарыдағы рейтингтен-ақ ғылымға бөлінетін қаржының теңізге тамған тамшыдай ғана екенін білуге болады. Иә, қаражат тым аз, бірақ сол бардың өзін ұқсата алып отырмыз ба? Анығын «Ғылым қоры» АҚ төрағасының орынбасары Бақытжан СӘРКЕЕВТЕН сұрадық.

Ғылым • 04 Желтоқсан, 2020

Сарсаңға салған сараптама

Ғылыми зерттеуші Алмасбек Шағырбай жас ғалымдарға арналған грантты иелену үшін конкурсқа өзінің құжаттарын тапсырды. Бірақ жобасы сараптамадан өтпей қалып, кері қайтарылыпты.

Білім • 25 Қараша, 2020

Білім сапасын қалай сақтап қаламыз?

Әлемде көптеген ел індеттен сақтану мақсатында мектеп­тер­ді қашықтан оқыту форматына көшірді, кейбірі оқу ошақтарын карантинге жапты. Соңғы уақытта PISA – Білім алушылардың жетістігін халықаралық бағалау бағ­дар­ла­ма­сының көрсеткіштері білімге айрықша көңіл бөлетін әлем елдерін алаңдатып отыр. Өйткені онда қашықтан оқытудың 3 айдағы нәтижесі бойынша дамыған елдердің өзінде білім сапасының айтарлықтай нашарлап кеткені көрсетілген.

Білім • 24 Қараша, 2020

Әр мектепте балалар өкілі болады

Еліміздегі мектептердің әрбірінде енді балалар өкілі болады. Мектеп оқушылары мен колледж студенттері арасынан сайланатын балалар өкілі әр оқу ошағындағы балалардың құқықтарын қорғау мәселелерімен айналысады. Бұл туралы 20 қараша – Дүниежүзілік балалар күні аясында өткен балалар өкілдіктерінің алғашқы республикалық слетінде айтылды.

Білім • 24 Қараша, 2020

Парақор педагог қайдан шығады?

Осыдан 2 жыл бұрын бір танысымыз мектепке ақша беріп жұмысқа тұрды. Ол осы әрекетін: «Барлық жерге түйіндемемді жібердім. Бірақ бәрінде бірдеңе дәметеді. Ал мен өз кәсібімді, мұғалімдікті шынымен жақсы көремін. Бала оқытқаннан ләззат аламын. Сүйікті ісіммен айналысу үшін осындай қадамға бардым. Өйткені басқа амалым қалмады. Таза жолмен жұмысқа жетемін деп қанша уақытымды жоғалттым. Бастысы, мен – маманмын ғой. Еден жуып жүріп, бала оқытып кеткен жоқпын», деп түсіндірді.

Білім • 24 Қараша, 2020

BALA QORǴAÝ проблеманы жедел анықтайды

Қазақстан кейінгі уақытта бала құқықтарын қорғау бойынша әлемде алдыңғы орындардың бірінен бой көрсетіп келеді екен. Бұл туралы 20 қараша – Дүниежүзілік балалар күніне орай өткізілген брифингте айтылды.