Руханият • 17 Мамыр, 2023
Тарихы тереңге бойлаған кітапхана
Елдің елдігі сынға түскен уақытта ұлттық рухани байлығымызды сақтап, келер ұрпаққа дәріптеп, бүгінде мәдени-ағарту орталығына айналып отырған жүз жылдық тарихы бар кітапхананың рөлі айрықша. Осы орайда, Қазақстан Республикасы Ұлттық кітапханасының директоры, Қазақстан Кітапханалар одағының төрағасы Бақытжамал Оспанованы әңгімеге тартқан едік.
Өндіріс • 11 Мамыр, 2023
Таяуда Алматы қаласындағы «Атакент» іскерлік ынтымақтастық орталығында Алматы қаласы әкімдігінің қолдауымен және «Даму» кәсіпкерлікті дамыту қоры» АҚ ұйымдастыруымен отандық тауар өндірушілердің «Ұлттық өнім» жетінші жыл сайынғы көрмесі ашылды. Көрмеге Премьер-министрдің орынбасары – Қаржы министрі Ерұлан Жамаубаев, Алматы қаласының әкімі Ерболат Досаев, «Бәйтерек» ұлттық басқарушы холдингі» акционерлік қоғамының басқарма төрағасы Қанат Шарлапаев, «Даму» кәсіпкерлікті дамыту қоры» акционерлік қоғамының басқарма төрайымы Гаухар Бөрібаева, Парламент депутаттары мен шағын және орта бизнес саласындағы 300-ден аса өкіл қатысты.
Энергетика • 04 Мамыр, 2023
Бүгінгі күннің басты тақырыбына айналып отырған АЭС құрылысының жобасы қоғамда қызу талқыланып, халық назарына іліккеніне де біршама уақыттың жүзі болды. Алғашқы кездегідей емес, қазір қарсылық танытушылар қарасы азайып, қолдаушылар қатары көбее бастады. Үкімет тарапынан елімізде атом энергетикасын дамытудың қажетті жағдайлары қарастырылып жатыр. Ал сала мамандары тұтынатын энергия көздерін сарқып алмас үшін дәстүрлі энергия көздерімен қоса атом энергиясын қоса-қабат дамытуымыз керек деген пікірде. Осы мәселелер жайында атом энергетикасы саласының маманы, ғалым, физика- математика ғылымдарының кандидаты, профессор Әділхан Шоқановпен болған әңгіме барысында баяндалған болатын.
Энергетика • 12 Сәуір, 2023
Әлем бойынша 27 ел атом энергетикасын дамыту мүмкіндігін қарастырып жатса, соның ішінде 17 ел бірінші АЭС-ті салу жөнінде шешім қабылдау сатысында тұр. Ал 10 мемлекет өз шешімдерін қабылдап, жақын арада бірінші атом электр стансасын салуға кіріспек. Осы ретте таяуда Үкімет өтініші бойынша Астана қаласында Атом энергетикасы жөніндегі халықаралық агенттік (АЭХА) сарапшылары бас қосып, еліміздің ядролық-энергетикалық инфрақұрылымды дамытудағы прогресін бағалады. Төрт күнге созылған басқосуда 2016 жылы өткізілген INIR миссиясының ұсыныстары мен ұсынымдарын орындаудағы еліміздің жеткен жетістіктері мен ақпараттық алмасудағы шешілмеген мәселелерді нақтылауға мүмкіндік берді.
Экспорт • 29 Наурыз, 2023
Былтырғы жыл Қазақстанның сыртқы саудасы үшін соңғы он жылдықтағы ең табысты жылдардың бірі болды. 2012 жылдан бері алғаш рет экспорт құндық мәнде 40%-ға өскен. Деректерге қарағанда өткен жылдың қаңтар-желтоқсан айларында Қазақстаннан сыртқа 84,4 млрд АҚШ долларының тауары сатылған. Бұл 2012-2013 жылдардағы көрсеткіштермен тең.
Экономика • 26 Наурыз, 2023
Ішкі нарыққа сыртқы фактордың әсері қандай?
Банк саласының сарапшылары теңге бағамына әсер ететін факторлар ретінде мұнай мен шикізат бағасын, әлемдегі экономикалық және қаржылық жағдайды, соның ішінде елдің сауда әріптестеріндегі ахуалды айтады. Ал қаржылық реттеуші өкілдері отандық тауар өндірушілердің бәсекеге қабілеттілігін қолдау арқылы нақты айырбас бағамына қол жеткізуді, ағымдағы шот бойынша теңгерімсіздіктің алдын алу және халықаралық резервтердің, соның ішінде алтын-валюта қорының төмендеуіне жол бермеу керек деген пікірде.
Саясат • 26 Наурыз, 2023
Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің мәліметінше, әлемде атом энергетикасын дамыту мүмкіндігін қарастырып жатқан 27 елдің ішінде бірінші АЭС-ті салу бойынша 17 мемлекет қатарында Қазақстан шешім қабылдау сатысында тұр. Ал өз шешімін қабылдаған 10 мемлекет инфрақұрылымын салуда келісімшартқа қол қойып, жақын арада бірінші атом электр стансасының құрылысын бастамақшы. Мамандар зерттеуінше бір АЭС жыл сайын орта есеппен 20 млн тоннаға дейін СО2 қалдықтардың алдын алса, 1 кг уран 100 тонна көмір немесе 60 тонна мұнайға тең энергия шығарады екен. Бағамдасақ, бұл электр стансасының қоршаған ортаны қорғауға қосқан үлесі айтарлықтай екендігіне көз жеткізуге болады.
Қоғам • 10 Наурыз, 2023
«7-20-25»: Тиімді ме, тиімсіз бе?
Елімізде «7-20-25» ипотекалық бағдарламасының басталғанына да бес жылға жуықтапты. Сол кезде құжаттарын өткізіп, баспанаға ие болғандар бүгінде үйлі-жайлы болса, кейбіреулер үшін бұл бағдарлама қол жетпес сағымдай мұнартып барады. Олай айтуға да негіз жоқ емес. Баспана бағасының жылдан жылға қымбаттауы, әлеуметтік жағдай мен материалдық-қаржылық ахуалдың төмендігі азаматтардың «баспанаға тезірек қол жеткізсем» деген арманын алыстатып жіберді.
Еңбек • 02 Наурыз, 2023
Жандану жолындағы жеңіл өнеркәсіп
Халықтың әл-ауқатын арттыру – мемлекеттің басым бағыттарының бірі. Осы тұрғыдан келгенде тұрғындардың әлеуметтік әлеуетін көтеру үшін бірінші кезекте азық-түлік өнімдерімен, одан кейін жеңіл өнеркәсіп тауарларымен қамтамасыз ету Үкімет назарында болуға тиіс. Қазір жеңіл өнеркәсіп саласының нарықтық бәсекелестікке қабілеттілігін таныта алмай отырған жайы бар. Осыдан отыз жылдан аса уақыт бұрын нарықтық экономикаға көшу кезеңінде, яғни тоқсаныншы жылдары тоқырауға түсіп, өндіріс көлемі мен жұмысшылар саны он есе қысқарған еді. Сол кездері әлемдік сауда сөрелерінен көрінген танымал өнімдердің орны арзан шетелдік тауарлармен толыққаны бар. Нәтижесінде, мақта өндірісі – 1,5 есе, мата – 4 есе, былғары – 6 есе, аяқкиім өндірісі 34 есе қысқарған болатын.
Өндіріс • 02 Наурыз, 2023
Цемент өндірісі стандартқа сай
Тұрғын үй, жол және әлеуметтік нысан секілді құрылыс кешенінің жедел дамуы цемент өнеркәсібінің жұмысын жандандырып жатыр. Оның үстіне халық өсімі мен адамдардың мегаполистерге қоныс аударуы цемент пен өзге де құрылыс материалдарына деген сұранысты арттырып отыр. Республика бойынша жыл сайын 17 миллион тонна цементтің 20 түрін өндіретін 15-ке тарта зауыттың жалпы қуаты мен орташа жүктемесі 60-70% болса, өткен жылдың қорытындысына сәйкес отқа төзімді цемент ерітінділері мен ұқсас қоспалар өндірісіндегі отандық зауыт үлесі 86,6%-ға (алдыңғы кезеңмен салыстырғанда 12,3 пайызға артқан) жетіп, құрылыс материалдарын өндіру көлемі 1,1 трлн теңгені құрап, соның ішінде цемент клинкерлерінің өндірісі 8 289 мың тонна болған. Еліміздегі технологиялық өндірістердің жаңғыруы арқасында цемент өндірісі 13 есе өскен.
