Мұхтар КҮМІСБЕК
Мұхтар КҮМІСБЕК«Egemen Qazaqstan»
956 материал табылды

Оқиға • 23 Қараша, 2020

Ұлы даланың мәдени жауһарлары

Бағзыдан аян, түркі даласының қойнауы құтқа толы. Қаншама ғасырды басынан өткізсе де өркениеті дамып, түрленіп отырған. Бұған Ұлттық музейдегі «Ұлы даланың ежелгі өнері және технологиялары» залының ашылуында тағы бір мәрте көзіміз жетті.

Руханият • 23 Қараша, 2020

Балалар кітапханасының базынасы

Құрметті оқырмандар, газетіміздің №214 (29943) санында ауыл кітапханасының ахуалын айта отырып, балалар кітапханасына жеке тақырып арнап, жіктеп жазамыз деп уәде еткен болатынбыз. Сол уәдемізді бүгін орындайтын сәт келген сыңайлы. Елімізде арнаулы балалар кітапханасы аз екені белгілі. Биылдың өзінде республика бойынша бар-жоғы 254 кітапхананың 7-еуі жабылған. Ол – ол ма, миллионнан астам тұрғыны бар астанамыздың сол жағалауында бүлдіршіндерге арналған рухани шаңырақты жолықтыра алмайсыз. Біз осы ретте өзекті мәселелерге кеңінен тоқталып, себебіне үңіліп көрдік.

Тарих • 18 Қараша, 2020

Ескіден қалған есті сөз

Көргенді кісінің көңілі қашанда көл. Көптің де, аздың да қадіріне бойлай алады. Бұл әдет байырғы қазақтың тамырымен тіндесіп, мәдениетін тіпті көркем көрсеткен. Ал бүгін ше? Құндылықтар өзгерген тұста ұлттық болмысымыздың уығы шежірелі шаңырағымызды нық көтеріп тұр ма? Ойланып көріңізші... Әлде ескіден қалған есті әдепті есіктен әрі аттатпай, босағадан телміртіп қоямыз ба? Заман өзгерді дегеннің өзінде, бұл қылық бізге жараса ма? Бабалар аманаты дала мінезді халықтың жүрегінен нұр шашып тұруы тиіс еді ғой...

Оқиға • 16 Қараша, 2020

Көне түркі жәдігерлері

Ғасырлар бойы ел жадында мәңгі өшпес мұраға айналған түбі бір түркі халқының мәдени жауһарлары мен тауаңды тарихы екені белгілі. Сол асыл дүниелерден бастау алған бауырластық бүгінде әлемді еріксіз таңғалдыруда. Оған тағы бір дәлел – Ұлттық музейде ашылған «Көне түркі өркениеті» залы.

Руханият • 16 Қараша, 2020

Кестелі орамал

Сұрапыл соғыстың мұң бояуы басым ең ұлы картинасы арудың көз жасы тамған хаттар мен жауынгердің әні секілді көрінеді кейде. Кейде дейміз-ау, ажалдың ауылына аттанған солдаттың сүйгенімен қоштасарда артына үздіге қарағаны қимастықтың отына өртенгені емес пе? Сонда жанына дауа болатын бойжеткеннің естелікке берген кестелі орамалы ғана. Жан қалтасында жұпар шашып, көңіліне нұр төгіп, өмірге құштарлығын арттырады. Кейін бәрі аяқталған соң сол орамал әнге ұласып, бораған оққа бөгет болған махаббаттың символына айналып кете баратыны қызық!

Ауыл • 09 Қараша, 2020

Ахуалың қалай, ауыл кітапханасы?

Идеологиясыз мемлекет – мүгедек десек, оның түп бастауында кітапхана тұрғанын байқамау мүм­кін емес. Жасырып-жа­бары жоқ, сол рухани ша­ңырағымыздың бүгінгі халі аса мәз емес. «Оңалып келеді» деп өндіршек созға­нымызбен, әлі орақпен егін орып жүргендейміз. Әуелі экономикасының әуеніне төңкеріліп, руханиятты босағадан телміртіп қойған еуропалықтар сырт көзге мықты көрінгенімен, іштей мүжілуде. Мәдени дағдарыс мұқым елдің мұңына айналды. Сіз ойлап қараңыз, былтырдың өзінде елімізде 66 ауылдық кітапхана жабылыпты. Кезекте тұр­ғаны қаншама?

Әдебиет • 06 Қараша, 2020

Өртенген өмір парақтары

Орыстың әйдік ақыны Пушкин атақты «Капитан қызы» повесінің алғашқы нұсқасын отқа тастаған деседі. Шала туған шығармасының алдынан мешел ғұмыр күтіп тұрғанын бағдарлаған Набоков пен Достоевский де соны қайталайды. Енді қараңыз, сол күлге айналған қолжазбалар оларды шығармашылықтың биік шыңына алып шығады ғой. Ал Михаил Булгаков «қолжазбалар жанбайды» деп нүктелегенімен, данышпан Гоголь бұл сөзді жоққа шығарыпты. Бұл қатарға әдебиет тазалығын ойлаған Борис Пастернактың қиқарлығын да қосып қойыңыз.

Өнер • 04 Қараша, 2020

Саф өнердің саңлағы

Кетпен тауының етегінде ауық-ауық асыршыл достарымен асық ойнап жүретін Қарадаланың қарадомалақ баласының аусары өнерге ауды. Әкесімін бірге ат ерттеп, жайлауға шыққанда қолына түскен ұзынды-қысқалы таяқты ұрғылап, даланы басына көтеріп айқайлап ән салатын. Баласының әнтек қылығына қызыққан әкесі, жақсы ырымға жорып, домбыра сатып әпереді. Қос ішекті киелі аспап қолына түскен сәттен бастап бес жасар бұзықтың бар ермегі сол болыпты. Міне, дәстүрлі өнерге деген құштарлық сол сәтте өрісін кеңге жайған еді.

Тарих • 04 Қараша, 2020

Ер үстінде еңсе биік

Дәуір алмасса да дәстүрін дәріптеуге іңкәр, бабадан қалған өсиетті, дала ділмарының тарихтан аршылған аңызын ауыздан-ауызға жеткізген халықтың даналығына дала бойлар ма? Шарайна жерді тітіреткен, семсер сілтесер қарсылас қалдырмаған түркінің ерлігін жырлар болсақ таң асыра толғанарымыз хақ. Бұл жолғы әңгіменің де әуені сол жақтан естіледі. Күміс қасты ердің үстінде батырларымыз тұлпар тізгіндеп, тебісімен жұмыр жерді теңселткен. Сондағы ер-тұрман оғланның ожданындай бағалы саналған. Алыптардың айбынды тұлғасына астар болған жауһар жәдігер-тұғын.

Руханият • 04 Қараша, 2020

Уақыт маңдайына жазылған жәдігерлер

Дөңгелеген дүниеге дүрбі салсаңыз, көшпенділердің құйқалы топырағы қашаннан құтты өлкеге айналғанына көзіңіз жетеді. Құдды әлімсақтан бері байтақ даламыздың түкпір-түкпірінде ұлылықтың дәні себілгендей. Әу бастан тектілік біздің қанымызға дарыпты. Кемелділік пен кенендік кереқарыс маңдайымызға бұйырыпты. Оның айқын көрінісі – бағзыдан бүгінге алтын жіптей арқау болған шежірелі мұрағаттар. Ал біз сол қазына артқан толағай дәуірлердің қадіріне жеттік пе? Осыған жауап іздеп көрейікші...