Ғалым • 31 Қазан, 2023

Англиядан – Арқаға

Ғылым және жоғары білім министр­лі­гінің осы ака­де­миялық жыл басында таратқан ақпаратына сүйен­сек, елімізде 22 мың­нан аса ғылыми қызметкер бар. Соның 46 пайы­зы – 40 жас­қа дейінгі жас ғалымдар. Елімізде ғы­лым­ға жастарды тарту мақ­са­тында «Жас ғалым» жо­басы іске қосылған. Атал­ған жоба бойынша жас зерттеушілерге жыл сайын 1000 грант бөлінеді. Грант иеленгендердің бірі – «Болашақ» стипендиа­ты, «Теориялық физика» бойынша PhD Ұлсерік Молданазар.

Ғалым • 01 Маусым, 2023

АҚШ сыйлығын иеленген

Бұл кейіпкерімнің есімімен ертеден таныс едім. Оның мұхиттың арғы жағындағы алып Америкада ұзақ жылдан бері ғылыммен айналысып, өз саласында көптеген жетістікке жеткені туралы сүйінші хабарлар ауық-ауық естіліп тұратын. «Шіркін, қазақ баласы сондай болса» деген ізгі тілектердің оған көп айтылғаны белгілі. Ол – «нені ексең, соны орасың» деген ескі сөздің астарында бір шындықтың жатқанын күшімен де, ісімен де дәлелдеген арда азамат. Оның есімі – Нұршат Нұражы.

Ғалым • 29 Мамыр, 2023

Миллиондаған қазақтың жоқтаушысы

ҚР ҰҒА құрметті мүшесі, тарих ғылымдарының докторы, профессор, білікті ұстаз, Ашаршылық тақырыбының көрнекті зерттеушісі, марқұм Талас Омарбеков туралы өткен шақпен естелік мақала жазуға тура келіп тұр.

Ғалым • 10 Сәуір, 2023

Ядролық физика мектебі

Ғылымдағы негізгі айналысатын салам – ядролық физикадағы заманауи материалтанудың жаңа бағыттарының дамуы. Кейбір адамдар ғылымның төркінін түсіне бермейді. Ал ядролық физика тіпті таңсық. 10-сыныпта оқып жүргенімде-ақ өзімнің кәсіби қызметімді физикамен, дәлірек айтсақ, ядролық физикамен байланыстырамын деп шешкен едім.

Ғалым • 05 Сәуір, 2023

Отандық астрофизиктер ашқан жаңалық

Еліміздің астрофизиктері NASA спутниктерін басып озып, әлемде бірінші болып гамма-сәуленің жарылуын тіркеді. Бұл отандық ғылым үшін үлкен жетістік. Бұған әлем елдері де таңдай қағып отыр.

Ғалым • 05 Сәуір, 2023

Теңіздегі тіршіліктің тамыршысы

Біздің бүгінгі кейіпкеріміз, жас ғалым Алтынай Қайдарова – электроника және компьютерлік инженерия бойынша PhD, Каспий итбалығын зерттеу және оңалту орталығының аға ғылыми қызметкері. Ол қазір әріптестерімен бірге теңіз жануарларын бақылауға арналған арнайы көпфункциялы сенсорлар әзірлеумен айналысады. Құрылғы жануарлардың дене температурасын, тіпті олардың қоршаған ортадағы күйзеліс деңгейі мен жылдамдығын қадағалауға мүмкіндік береді. Сонымен қатар аталған әзірлеменің көмегімен сирек кездесетін сүтқоректілердің қоныс аударуы туралы мәліметтер жиналады.

Ғалым • 02 Сәуір, 2023

Ғажайып көзілдірік

Сенесіз бе, әлемде 40 миллионға тарта көру қабілеті нашар адам өмір сүреді. Ал елімізде 160 мыңға жуық жанары қараңғы жан бар. Олардың бәрі қоғамның көмегіне зәру. Бүгінде ғалымдар бұл мәселені шешу үшін технологияға жүгінуге мәжбүр. Бұл ретте біздің өнертапқыштар да қарап отырған жоқ. Мәселен, жетісулық жас ғалымдар автономды көзілдірік ойлап тапты.

Ғалым • 28 Ақпан, 2023

Жас ғалымның жаһандық жобасы

Кез келген экологиялық мәселе дер кезінде шешімін таппаса, ертең-ақ халықты әлеуметтік-экономикалық тұр­ғыдан тығырыққа тірейтіні даусыз. Оған жер-жаһанда да, өз елімізде де мысалдар жетерлік. Мәселен, қал­дық су проблемасы оңтүс­тік өңір тұрғындарын ұдайы толғандырады. Оны жам­был­дық әлеумет те талай рет көтерген болатын. Аталған мәселені ғылыми тұрғыдан шешуге қадам жасалғанын естіп қуандық. Жамбылдық ғалымның жаһандық жобасынан біршама ел үміт күтіп отыр.