Жерорта теңізіндегі шиеленіс артқан сайын әскердің араласуы да үдеді. Грекия тарапы түрік кемелерін бақылау үшін фрегат жіберді. Бірақ былтыр тамызда бірін-бірі бақылап жүрген екі кеме соқтығысып, дау өрши түскен болатын.
Сәуір айында екі жақтың сыртқы істер министрлері кездесті. Дегенмен, кездесудің өзі шешімге келудің орнына, таласқа толы болды. Анкарада өткен жиында министрлер бірқатар мәселенің басын ашты. Одан кейін Түркия Сыртқы істер министрі Афиныға сапарлап барды. Мұны Грекия тарапы кішігірім жеңіс санады.
Түркия Сыртқы істер министрі Мевлют Чавушоғлыны қарсы алған грекиялық министр Никос Дендиас «Бұл кездесудің негізгі мақсаты – ортақ жерді анықтап, егер мүмкіндік болса жағдайды ретке келтіру, ең болмағанда ұзақ уақытқа тыныштық орнату», деді.
Нәтижесінде екі ел өкілдері келісіп, ортақ қарар алды. Бұл жердегі негізгі мақсат – Кипр мысалындағыдай теңіз шекарасына қатысты жағдайды болдырмау. Екі мемлекет те шиеленісті болдырмауға ниетті екенін білдірді.
Грекия былтыр бұл мәселеге қатысты Еуроодаққа шағым айтқан-ды. Жағдайды назарға алып, Түркияға қатысты санкция қарастыруды да ұсынды. Анкарамен талқыға түскен барлық мәселе Еуропа одағына толық қатысты деген уәж айтты. Дегенмен, кездесу соңында Грекия Сыртқы істер министрі «Мевлют Чавушоғлы досыммен екіжақты қарым-қатынас мәселелерінде келісімге келе алдық. Сонымен бірге Түркия мен Еуроодақ байланысы да талқыланды», деді.
Грекияның талабын Еуропа одағы орындағысы келмеді. Әсіресе Германия санкция салуға қарағанда, келешекте шиеленіс бәсеңдеп, жағдай түзелгенде серіктестікті арттыруды көздеп отырғанын жасырмады.
Грекия Еуропаның көмегіне жүгінуіне жауап ретінде Еуропа Кеңесінің президенті Шарль Мишель «Еуропа одағы мен Түркияның серіктестігі барлық мәселе өз шешімін тапқанда ғана алға жылжиды. Әсіресе Грекия – Түркия мәселесіне назар аудару керек», деді.
Түркия бұл талаппен келісуге мәжбүр сияқты. Өйткені Анкара Еуропа одағымен кеден келісіміне қол қоюды көздеп жүр. Бұған дейін Түркия Одақтан өз азаматтары үшін виза саясатын жеңілдетуді сұраған болатын.
Оған қоса, Түркия – Еуроодақтың сауда серіктесі. 2020 жылы екі тарап арасындағы тауар айналымы 132,4 млрд еуроға жетіп, Түркия Одақтың сауда серіктестері тізімінде алтыншы орынға жайғасты.
Оның үстіне Түркия Еуроодаққа кіруге мүдделі екенін естен шығармаған жөн. Дегенмен, бұл мәселенің шешімі әзір табыла қоймасы анық. Өйткені арадағы жағдайларға байланысты бұл мәселе кейінге қалдырыла беруде. Мәселен, мамыр айының басында Еуропа Парламенті Түркиядағы адам құқықтары мен демократия жағдайына қанағаттанбайтынын білдіріп, Түркияның өтінішінен бас тартуды ұсынды. Бұған Сыртқы істер министрлігі Грекияны кінәлап, мұндай шешімде олардың үлесі бар деп айыптады.
Ал Грекия түрік министрінің сапарын Еуропа одағымен жағдайдың нашар екенін мойындау және оны түзетуге қадам деп қабылдайды. Сондықтан мұны кішігірім жеңіс ретінде қабылдап отыр. Афины «бұл іссапар Еуропамен байланысқа ниет» деген пікір білдірді.
Алайда келіссөз жақсы нәтиже бере қоймады. Қайта екі тарап бір-біріне деген сенімін жоғалтқандай көрінді. Жақында Грекия үкіметінің басшысы Константинос Мицотакис Түркия президенті Режеп Тайып Ердоғанмен кездесуі керек. Алайда сарапшылар күн тәртібінде шиеленіске нүкте қою жоспары көрінбейді деген пікірде.
