Мирас • 19 Тамыз, 2024
Садақтың екі басын қосып байлаған жіпті адырна немесе керме жіп дейді. Ол берік жіптен немесе жібектен, тарамыстан өріледі. Міндеті – оқты нысанаға қарай ұшыру. Керме жіп садақтың бір басына мықтап бекітіліп, екінші басы садақты босатып тұру үшін алмалы тұзақ түрінде алынып салынады. Адырнасы қатты серпігенде сұғын жарылып немесе сетінеп кетпес үшін оның иінмен тұтасқан бөлігіне сүйектен қорғаныш орнатылады. Оны тобық (тобыршық) деп атайды. Адырна: күдері адырна, қайыс адырна деп бөлінеді.
Абай • 10 Тамыз, 2024
10 тамыз – Абай күні. Бұл – руханият мерекесі һәм зор тәлім тойы. Филология ғылымдарының докторы, абыз қария Мекемтас Мырзахметов: «Бұл күнді қазақ ұзақ күтті. Тірісінде ақиқатты, әділдікті жақтап, ғылымды ту көтерген, соңына жақұттай жарқыраған қазына қалдырған жанға қатысты дүниелердің ешқайсысына немқұрайды қарамауымыз керек» деген екен.
Жәдігер • 07 Тамыз, 2024
Еуразия аумағында билік жүргізген Жошы ұлысының ақша айналымы хақында айтудан бұрын сол тұста, яғни орта ғасырда дүниежүзілік сауда-саттық ісі қалай жүргізіліп келді дегенге тоқталған жөн. Бұл дәуірдің экономикасы мен ақша айналымын зерттеген америкалық тарихшы-социолог Жанет Абу - Лугодтың (Janet Abu-Lughod) тұжырымына назар аударсақ, ХІІІ ғасырдың екінші жартысында еуразиялық аумақта билік жүргізген Жошы ұлысының ықпалы нәтижесінде күллі әлемді қамтыған экономикалық саясатта бұрын-соңды болмаған бірнеше оң өзгеріс пайда болғаны туралы айтылыпты.
Футбол • 21 Маусым, 2024
Өткен аптада әлем жанкүйерлері төрт жыл күткен «EURO 2024» доп додасы басталды. Өткен тарих бедеріне үңілсек, қарт құрлық чемпионаты алғаш жалауын көтергелі биыл 84 жылдың жүзі болыпты.
Талбесік • 19 Маусым, 2024
Қазақ даласы – құсбегіліктің отаны. Егер де халқымыз әлем этнографиясына нендей үлес қосты дегенге тоқталсақ, ұлтымыздың бекзат өнері құсбегілікті айтар едік. Өйткені көк аспанда еркін самғап жүрген қыран құстарды жерге түсіріп, оны қолға үйретіп, аңшылық кәсіпке баулыған һәм оны классикалық түрде жетілдірген жұрттың бірі – біздің бабаларымыз.
Архив • 13 Маусым, 2024
Британия архиві: Шоқайға қатысты құжат
Жақында Мәдениет және ақпарат министрлігі Архив, құжаттама және кітап ісі комитетіне қарасты Қолжазбалар және сирек кітаптар ұлттық орталығының мамандары Лондон қаласында орналасқан Британия ұлттық архив қорына барып, қазақ тарихына қатысты деректер іздестірді. Нәтижесінде, еліміз тарихына қатысты 15 қолжазба мен 500-ге жуық архивтік құжат көшірмесі алынып, құнды деректер орталық қорын толықтырды. Осы орайда, қарт құрлыққа сапарлап барған ізденуші топтың мүшесі, Қолжазбалар және сирек кітаптар ұлттық орталығы Ғылыми зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру бөлімінің жетекші сарапшысы, тарих ғылымдарының кандидаты Гүлсім Бисеновамен әңгімелескен едік.
Пікір • 13 Маусым, 2024
Үлкен ойшыл, ақын Шәкәрім Құдайбердіұлы «Шыннан өзге Құдай жоқ, Анық Құдай – Шын Құдай, Ұқпай қалма алаң боп, Шын болмаса, кiм Құдай?» деген екен. Ғұламаның бұл пайымын тәпсірлер болсақ, «құдай» деп отырғаны ақиқат. Соның ішінде шынайы білімнің ақиқаты. Қазіргі таңда қазақ қоғамындағы басты мәселе – білім пен ақпараттың орны ауысып кетті. Шәкәрім бабамыз айтқан «шын білім» көмескіленіп, ақпараттық дүниелер алға шықты. Бұл өте қатерлі құбылыс. Өйткені шын білім, ақиқат, нағыз ілім салтанат құрмаған қоғамның болашағы күңгірт.
Оқиға • 16 Мамыр, 2024
Шайзада Әбдірахманқызының Қобда бетіне келін болып түскеніне 45 жылдың жүзі бопты. Уақыт-ай деші... кеше ғана желегі желбіреп 22 жасында алыс елге ұзатылған жас ару бүгінде жапырақ жайған бәйтерек сияқты үлкен әулеттің тірегіне айналды. Жақында ғана ел жаққа барған сапарымызда құлақ естіп, көз көрмеген бейтаныс өлкеге келін болып түсіп, жартығасырлық ғұмырында адамгершіліктің туын жықпай, ағайын арасында «керемет келін» атанған апамызбен тілдесіп, шүйіркелесіп қайттық.
Мирас • 04 Мамыр, 2024
Ерте кезде қазақтар тіз немесе ши оқпен құс атқан. Бұл оқтың тіз немесе ши деп аталуына себеп, оқтың тым жіңішкелігі және қатты шиден жасалуына байланысты. Кәнігі мергендер мұндай ши оқтың төрт-бесеуін адырнаға қатар орнатып, бір деммен шашырата атқан.
Мирас • 02 Мамыр, 2024
Қол күші мен ақыл тоғысса, оқ мүлт кетпейді
Ұланбатыр қаласында «Ер жігіттің үш өнері» атты жекеменшік компания бар. Бұл мекеме – ежелгі еуразиялық көшпелі ұлыс: сақ, ғұн, көк түркі дәуірі, одан кейінгі Шыңғыс қаған негізін қалаған Моңғол империясы тұсында қолданыста болған атыс қаруы – садақ түрлерін жаңғыртумен айналысады. Аталған мекеме басшысы көне қару-жарақ маманы әрі садақ атудан ұлттық дәргейлі мерген Төмөрхуу Батмунке мырза өткен Наурыз мейрамы қарсаңында халқымыздың салт-дәстүрін насихаттаумен айналысып жүрген «Qazaq-oner» ұлттық қауымдастығы, жеке кәсіпкерлер мен заңды тұлғалар бірлестігінің шақыруымен Қазақстанға келіп, Алматы мен Астанада көрме ұйымдастырды. Осы орайда моңғолиялық шеберге жолығып, көшпелілердің жауынгерлік өнерінің бір саласы – садақ қаруы хақында әңгімелестік.
