Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ
Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ«Egemen Qazaqstan»
808 материал табылды

Руханият • 23 Мамыр, 2023

Бота қайырған жорға

Атам қазақтың ауызекі сөзінде «Жүйрік баптап, шайқалтып жорға мінген» деген теңеу бар. Мұндағы «жорға» ұғымы жылқының қозғалысын білдіретін жүріс түрі.

Пікір • 21 Мамыр, 2023

Шынайылығы жоқ шаңырақ

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев жуырда еліміздің әлеуметтік-эко­но­микалық даму мәселелер жөніндегі кеңей­тілген кеңесте күрделенген экономика­лық салаларға тоқтала отырып, бүгінгі қоғамдағы отбасы тәрбиесіне қатысты мынадай ой айтты:

Тарих • 11 Мамыр, 2023

Қазақ ордасындағы хан сайлау дәстүрі

Қазақ қоғамының берік ұстын­дарының бірі – хан сайлау дәстүрі. Билік алмасудың мұн­дай өзгеше үлгісі еркіндігі мол көшпелі әскери жауынгерлік ортада айрықша ұтымды болып шығады, ағайынның татулығын, елдің бірлігін қамтамасыз етеді, өлген әміршінің артында қалған балалардың немесе көлденең үміт­керлердің өзара қырқысына жол бермейді. Ең бастысы, ұлыс билігі барлық уақытта да кәме­леттен озған, біршама тәжірибе жинақтаған, беделді, жауынгер адамның қолында болады.

Руханият • 11 Мамыр, 2023

«Ақ шом» айналымы

Ресей саудасы келмей тұрғанда Шығыста Қытайдан, түстікте Бұхар өлкесінен келетін керуендер халықтың сұранысын қана­ғаттандырып тұрған. Әрі күзде солтүстіктегі қазақ малшылары өзінің жүн-жұрқасын түйеге қомдап, оңтүстікке аттанатын. Әр үйден, ауылдан белгілі азаматтар ере шығады. Осы керуенді халық арасында «Ақ шом» деп атаған.

Пікір • 20 Сәуір, 2023

Өнегелі отбасы қағидаты

Қоғамды тану сол ортада өмір сүріп жат­­қан адамдарды танудан басталады. Ал адамды танудың жолы – ол өмір сүрген отбасы, ошақ қасы оған қандай тәрбие бер­ді, соған көңіл аударамыз. Яғни ізгі адам өнегелі, ізгі отбасының – жемісі.

Тарих • 12 Сәуір, 2023

Тың игерудің тауқыметі

Мына фотодағы адамдарды ескі көздердің көбі таниды. Суретте әңгімелесіп кетіп бара жатқан төрт тұлғаның бейнесі менмұндалап тұр. Арғы жағында – темір жол. Рельс үстінде – жолаушылар пойызы. Маңында топырлаған адам. Сонымен...

Пікір • 20 Наурыз, 2023

Татулық мейрамы

«Кемді күн, қызық дәурен тату өткіз, Жетпесе, біріңдікін бірің жеткіз!» деп Абай айтқандай, дүниенің тірегі – татулық. Тату елдің берекесі артады, бірлігі бекиді. Ерте дәуірден бізге жеткен мынадай әпсана бар. Қуаты мығым, жасағы мықты бір пат­ша теңіздің арғы жағында алыста жат­қан бейтаныс елге шабуыл жасау үшін қам жасайды. Әуелі елшілерін жіберіп, аң­дысын байқайды. Жіберген елші-тың­шылары патшаға көрген-білгенін айтып келеді. «Ол елдің бірлігі бекем, ағайын ара­сындағы татулығы тас қамалдай берік екен. Ағасы үшін інісі, елі үшін ұланы жанын беруге даяр тұрған жұртты көрдік», депті тың­шылар. Барлаушылардың бая­нын тың­даған патша басын шайқап: «Тату­лығы терең елді жау алмайды, бірлігі бекем жұртқа жұт келмейді» деген оларға соқтықпайық, жеңіліп масқара болады екенбіз», депті.

Тәрбие • 23 Ақпан, 2023

Әз әже

Жуықта Павлодар өңіріне жолымыз түсті. Осы сапарымызда атамыз қазақтың «жүре берсең, көре бересің» дегеніндей, әз әже, абзал ана, қадірлі кейуананы жолықтырдық. Жарықтық Аққулы ауданы Жамбыл ауылдық округіне қарасты Жаңатаң ауылында тұрады екен. Жасы 93-те, 1930 жылы дүние есігін ашқан.

Таным • 23 Ақпан, 2023

Саба

«Саба дегеніміз – қы­мыз, шұбат ашыту, іркіт пісу үшін пайдаланылатын, мал терісінен пішіп тігілетін ыдыс. Сабаны шел майы мен көк етін қырып тазалап, ағынды суға байлап шаң-тозаңынан арылтқан және сырт­қы түгін қырып тақырл­аған жылқы немесе сиыр терісінен жасай­ды» деп жазылған екен уикипедиялық анық­тамалықта.

Әдебиет • 14 Ақпан, 2023

Тез

Қазақтың тілдік танымында «тентекті тезге салу» деген тіркес бар. Немесе аталарымыз «Қисықты тез түзейді, бүкірді көр түзейді» деп те айтады. Бұл сөз мағыналық тұрғыдан қоғамда, яғни ел ішінде болатын кейбір қыңыр-қисық, телі-тентектерді жөнге салып, оның мінезіндегі қыңырлықтары мен әреке­тіндегі оғаш қылықтарын жөнге келтіру үшін жасалған шаралар екені анық.