Әдебиет • 26 Қаңтар, 2022
Сөз өнері болған соң қатыспайтын жері бар ма әдебиеттің? «Әлем кітапқа кіруге ұмтылады» деген бір данышпанның ойына бақсақ, керісінше болып шыға келеді. Кім де болсын көркем өмірге талпынатындай, әлем әдебиетке кіруге құмартып тұрады. Ескі өмірдің жаны мен рухы, демі мен тынысы, замандардың сыры мен сымбаты, әні мен мәні әдебиетте жүреді. Ішінде толқып өмір, жортып тарих бара жатады. Халық арасында кең тараған әндер екібастан солай.
Әдебиет • 24 Қаңтар, 2022
«Бір дәуірдің мөлдіреген аспаны едік» деп басталатын «Армандастар» атты ән бар. Мақпал Жүнісованың орындауында шырқалып келеді. Бір дәуірдің аспанын ұстап тұру деген, әрине, құдіреттің ісі. Десе де, осылай да шабыттың шырқауына шығып айтуға да бойыңа бір ақындық алапат күш бітуі керек шығар. Әнде айтылғандай, замандастар бір дәуірдің мөлдіреген аспаны болар я болмас, олар туралы жырлағанда қиял биігіне көтерілген ақын бойынан сезім алапаты туғаны анық.
Руханият • 26 Желтоқсан, 2021
«Екейде елу бақсы, сексен ақын, гулейді жын соққандай кешке жақын» деді Жамбыл жырау. Аузымен құс тістеген Алатаудың Жамбылы болған соң арқасы қозып осылай демегенде ше?! Сол сексен ақыннан қара үзіп шығып, жыр алыбына айналарын сезген соң да айтты, бәлкім.
Тәуелсіздік • 14 Желтоқсан, 2021
Халқымыздың басты байлығы Тәуелсіздік екенін жиі айтады Елбасы. «Тәуелсіздікке қол жеткізу бар да, оны уыстан шығармай ұстап тұру – одан да маңызды» деуден жалықпай келеді. Әрине, бұл қанша қайталап айтса да, дәмі кетпейтін сөз. Азаттық алғанға дейін қазақ даласында ел мен жер үшін болған кез келген күрес Тәуелсіздіктің қадірін білуге жетелейді. Ұлттық намысқа жан бітіреді.
Егемен Қазақстан • 06 Желтоқсан, 2021
«Egemen Qazaqstan» газеті мен «Российская газета» өзара келісім жасасты
Республикалық «Egemen Qazaqstan» газеті мен «Российская газета» баспасы өзара іс-қимыл туралы әріптестік келісімге қол қойды, деп хабарлайды Egemen.kz.
Руханият • 01 Қараша, 2021
«Қайырлы болсын сіздерге, менен қалған мынау Еділ жұрт...» Қазтуған жыраудың «Алаң да алаң, алаң жұрт» деп басталатын осы толғауының тақырыбын «Қайран Еділ» екен деп ойлап келдік. Елдің жадында сақталып, осы заманға жеткен сөз – ХV ғасырда туған ең көне толғаулардың бірі. Әшейін толғау деуге келмейтін ұлы туынды десе жарасады. Ел айырылған алмағайып кезеңнің бейнесін кейіптеген шығарма жерін тастай көшкен жұрттың зарын да, заңғарлығын да аңғартады.
Әдебиет • 12 Қазан, 2021
Ақындар сертпен туатын сияқты. Ақынның миссиясы, азаматтық кредосы деп жатады кейде. Маралтай Райымбекұлы «Ар» өлеңінде «тұлпардың ары – озу тек» дейді. Ақындық (адамдық) серт пен ардың бітісі бір. Серт жолынан тайған күні арың азап шегеді. Ал сол арға дақ түсіру – өліммен пара-пар. Біреулері тірідей өледі, біреулері серт жолында шаһит кетеді.
Әдебиет • 27 Қыркүйек, 2021
Ақын-жазушылардың жүріс-тұрысы, өзін ұстауы, кей-кейде қайталанып тұратын тосын қылықтары деген өз алдына бөлек бір әлем. Тіпті әртүрлі қызыққа қалдырып, күлкі шақыратын әрекеттерін естігенде, «солай екен-ау» деп таңғалдыратыны тағы бар. Олар да пенде, ет пен сүйектен жаралған жан баласы, бірақ қалам ұстаған соң, бір қасиеті артық тұрғанын қалайсың. Алтайдың Кербұғысы Оралхан Бөкей айтпақшы, «Аспан болған соң, ашығы жақсы». Шығармасын оқып, әртүрлі ой мен сезімге қаныққан соң, әлгіндей артық қасиеттерді де сол автордың бойынан көргісі келмей ме адамның? Оралханның жоғарыдағы сөзіне салсақ, «жазушы болған соң, жақсы киінгені жақсы» дегендей, әңгіме әр қиырға жетелейтінін кәнігі оқырман әлден байқап та отырған шығар.
Руханият • 20 Қыркүйек, 2021
Әліппеден білдік пе, әлде әке-шеше не мұғалім жаттатқан алғашқы өлең сол ма, біздің тұңғыш танығанымыз Абайдың «Әсемпаз болма әрнеге-сі» еді. Айтылуы да, жатталуы да тез, біреу өлең сұраса тақылдатып оқып беретінбіз. Кейіннен бұған Абайдың қаншама өлеңі қосылды. Ең мықты өлеңдері осы екен деп, шіреніп оқушы едік. Анығында Абайдың әр өлеңі өзінің төлқұжатындай құмбыл дүние екендігіне әлі күнге ой талдырып келеміз. Жақсы араласатын бір ағамның айтқаны бар.
Руханият • 20 Қыркүйек, 2021
Жұматай Жақыпбаевтың тақырыпсыз өлеңі бар. Джоконданың жамалы, қасиеті туралы айтып келе жатады да, Ләйләні жырлап кетеді. «Джоконда миығында – жымиыс, қарайды енді ол басқа арулар заманын» дейді. Тура сол сияқты, өнер, сұлулық сияқты Тәңірінің берген артық қасиеттері қай заманның болсын құрдасы болып жүре беретіні белгілі. Келер заманға Джокондаға ұқсап картинадан сығалауы мүмкін, өлең, ән болып сырласып, тіпті тіл бітіп сахнадан сөйлеп шыққанын да көрдік. Мұндай құбылысқа әсіресе, театрда көп ұшырасамыз.