Әдебиет • 05 Наурыз, 2024
«Ат суара барғанда жылғаға мен, Ашаң жүзің ашылып бір қарап ең. Құлағыңда ай сырғаң дір-дір етіп, Енді үзіліп кетердей тұрған әрең», деп басталар еді Мұқағалидың бір өлеңі.
Әдебиет • 29 Ақпан, 2024
«Еркін бейбіт ауылым-ай,Жас өрім талдай сәулім-ай.Қырдың ерке сұлуыСағындым сені, бауырым-ай», дейді Сәкен Сейфуллин «Біздің жақта» әнінде. Иә, қателескен жоқсыз, сәулем емес, сәулім болса керек. Бұл не сөз деп таңырқайтын шығарсыз, бірақ анығы – осы. Сәулім. Жалғыз-ақ ауыз сөз әннің бүкіл реңін ашқаны өз алдына, қазақтың тілдік қолданысында ертеден бар екеніне көз жеткізген соң барып айтып отырмыз.
Мәдениет • 29 Ақпан, 2024
Құрылғанына бірер айдың жүзі болған «Birlik» ансамблі бүгінгі Алғыс айту күніне орай Астанадағы «Бейбітшілік және келісім» сарайында тұңғыш концертін беріп жатыр. Мәдениет және ақпарат министрлігінің қолдауымен Роза Бағланова атындағы «Қазақконцерт» мемлекеттік академиялық концерттік ұйымының жанынан құрылған ансамбльдің тұсаукесер концертінің бүгінге қойылуы да тегін емес. Кеше шығармашылық ұжымның дайындығынан білгеніміздей, ұйымдастырушылардың айтуынша, бұндай ансамбль біздің елде бұрын-соңды болмаған.
Әдебиет • 25 Ақпан, 2024
Байырғы әдебиетін, аңыз-әңгімелерін, ертегі-мифтерін жаңғыртқан ел жұтамайды. Мұқағали «қуат алып жырына бәз даладан» дегендей, бұрынғы ілкі бастауын қастерлеген ұлт соны жаңғыртып, заманауи жасандырған сайын өркендейтін сияқты болады да тұрады. Қазіргі небір керемет жауһар туындылар, фильмдер (мәселен, «Аватар») ежелгі мифтер мен ертегілерден тамыр тартатыны байқалады. Әлемдік өркениет те ең ежелгі ертегілердің соңынан қуа-қуа, ақыры бүгінде ғылыми техникалық жетістіктер соның бәрін басып озғандай. Ол басқа әңгіме десек те, қандай да бір құндылықтар мен жетістіктердің бастауы ежелгі әдебиет пен ертегі-аңыз әңгімелерге сүйенетіні несі екен?
Поэзия • 22 Ақпан, 2024
Ақ киік, жез киік, қызыл киік туралы аңыз көп ел ішінде. Тек қазақ даласына тән жануар болған соң аңызымен қоса күйі де, әні де мол. Поэзиялық, прозалық шығармалар қаншама. Осылардың арасында алғашқылардың бірі болып құлаққа шалынары көнеден келе жатқан күйлер, олардың арасында Ықыластың «Жезкиігі» болса керек. Құрманғазы шалған «Ақсақ киіктің» жөні басқа. Теріс бұрауда тартылатын Ықыластың «Жезкиігі» қандай кең арналы күй болса, соғұрлым аңыз-әңгімесі де мол.
Әдебиет • 20 Ақпан, 2024
«Күнікейдің жазығында» Жүсіпбек Күнікейдің «жазығын» ғана суреттемейді ғой. Жалғыз-ақ әйел теңсіздігі емес. Адам құқығы, ар бостандығы туралы толғай келе күллі қазақ өмірін суреттейді. Жалпы, шығарманың ауқымы кең, аспаны биік, сондықтан шындығы да жалғыз кейіпкерге байланып қалмаған. Әркім өзінше ұнатып, бойлағанынша ой қорыта береді. Тұтас шығарма былай тұрсын, әр бөліміндегі бір үзіндіні кесіп алып сөйлетсе де көптеген жайтқа куәдар боламыз.
Байқау • 12 Ақпан, 2024
Оқушылар мен мұғалімдер арасында кітап оқу мәдениетін көтеру мақсатында А.Байтұрсынұлы Білім академиясы республикалық «Үздік оқырман» мұғалімдер байқауын ұйымдастырып, қорытындысы салтанатты жағдайда өтті. «Оқуға құштар мектеп» жобасы аясындағы байқау Астанадағы Ы.Алтынсарин атындағы BINOM SCHOOL мектеп-лицейінде қорытындыланды.
Ән • 08 Ақпан, 2024
Иә, Зұлқияның әнін орындамаған әнші кемде-кем шығар. Сонау Сәкендер заманында да, бүгінгі біздің уақытта да. Әріде Майра Уәлиқызы, беріде Рамазан Стамғазиев салғанынан-ақ ертеден келе жатқан шоқтықты туынды деуге болар. Қателеспесем, бірер бағдарламаға да өзек болған шығарма. Сөз басында Сәкенді де тегін атамадық, ән туралы тұңғыш жазушылардың бірі де осы бабамыз ба екен деген ойға қалдық.
Әдебиет • 06 Ақпан, 2024
Отқа жанған талдың қабығын немесе әлсіз ғана жас бұта, әлде шиді көрген шығарсыз. Ши дегенде, далада түптеліп өсетін табиғиы. Түбіріне ат сүрінеді ондай шидің. Қалың қараған мен тобылғы, небір қия тастан екі аттап аман өтетін кей жүйрік ши түбінен сүрініп кетіп жатады. Жайылып өскен бір түп шиге бір үйір жылқы тояттайды дейтін үлкендер. Мүмкін асырып айтты ма екен, әлде бір түп ши дегені бір түбірден өсіп жетілген бірнеше түптен тұра ма екен, білмеймін.
Әдебиет • 29 Қаңтар, 2024
«Төбелесті күтпеген жерден бастау керек, сонда қызық болады» депті ақын Тоқаш Бердияров. Тоқаш ағасының осы бір сөзін Есенғали Раушанов эпиграф етіп алып, ол кісінің ішкі даусын керемет өлеңге айналдырған. Бұл – жалғыз Тоқаш ағаға арнау емес, жеке туынды, поэзия. Ішкі даусы, яғни жанының үні болмаса, адамның бары не, жоғы не. Ол неден бас тартып, қалайша тебіндейді – басқа әңгіме. Бар болғаны – адам туғанда дауыс салып туады.
