Сараптама • Бүгін, 09:20

Бизнес қолдауға зәру

Үкімет салық базасын кеңейтпестен, онсыз да төлеп отырғандарға жүктемені көбейту арқылы салық түсімін ұлғайтуды жоспарлап отыр. Бұл – сәтсіз тәсіл. 2021 жылы дивидендке 10% жеке табыс салығын енгізген кезде қызық жағдай болды: ел тарихында тұңғыш рет салық түсімі (2023 жылы) бір жыл бұрынғыдан аз болып қалды. Неліктен? Өйткені бизнестің нақты мүмкіндігін есепке алмай енгізілген жоғары мөлшерлемелі салық кәсіпкерлерді «көлеңкеге» кетуге мәжбүр етті.

Сараптама • Кеше

Қор нарығындағы қорқыныш

Иә, мен де алғаш рет қор нарығына аяқ басқанымда қорықтым. Ақшамды жоғалтып аламын деген үрей болды. Оның үстіне инвестиция тек ерлердің ісі, бай-қуатты адамдардың жұмысы деп ойлап алғаным тағы бар. Бірақ бұл миф екен! Бір жылдан артық тәжірибе жинақтағаннан кейін айтарым – әйел адамдар мықты инвестор бола алады, өйткені олар әр ұсақ-түйекке мән беріп, жан-жақты әрі озық ойлайды. Екінші миф те жойылды – қор нарығына кіру үшін сізге ақша толы шамаданның қажеті шамалы, бар болғаны екі шыныаяқ кофеге жұмсайтын тиын-тебен жетіп жатыр.

Сараптама • Кеше

Зейнетақы аннуитеті не береді?

Зейнетақы аннуитеті азаматтардың жинақтарын сақтандыру мен өмірдің түрлі кезеңінде пайдалану мүм­кіндігін қамтитын зейнетақы жүйесі реформасының арқа­­сында қолжетімді болды. Ұзақ мерзімде бұл қадам зей­нет­­керлердің қаржылық тәуекелін еңсеруге көмектесіп, неғұрлым тұрақты әлеуметтік инфрақұрылым құруға ықпал етуге тиіс.

Сараптама • 15 Қаңтар, 2025

Жақынға жанашырлық жайы

Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Ұлттық құрылтайдың былтыр Атырауда өткен үшінші отырысында ұлттың жаңа келбетін айқындайтын негізгі құндылықтарға тоқтала келіп: «Халқымыздың қанына сіңген жанашырлық, қамқорлық, бауыр­малдық сияқты асыл қасиеттер біздің ұлттық ерекшелігіміз болып қала береді», деген еді. Осы мәселеге Ұлттық экономика министрлігіне қарасты Экономикалық зерттеулер институты жыл сайын әзірлейтін «Өңірлік әл-ауқат индексі» зерттеуінде ерекше мән беріліп келеді.

Сараптама • 11 Қаңтар, 2025

Тариф түзілімінің жаңа қағидасы

Биылдан бастап елімізде электр энергиясы, су, газ сынды маңызды ресурс­тарға тарифті есептеудің тұты­ну көлемі төлем құнына ті­ке­­лей әсер ететін жаңа ере­же­лері күшіне енеді. Ком­му­нал­­дық саладағы ауқымды ре­­фор­­­ма­лардың бір бөлігі инф­ра­­құ­ры­­лым­ды жаңғырту қажет­тілігімен қа­тар, табиғи ресурстарды үнемдеу мен тиім­ді пайдалану факторларына негізделген.

Экономика • 10 Қаңтар, 2025

Транскаспий тынысы мен түйткілі

Былтыр желтоқсанда елімізге Гвинея-Бисау президенті Умару Сисо­ку Эмбало келді. Бұл ел өзі бізбен ауылы аралас, қойы қоралас болатын­дай жақын жерде де орналаспаған. Бірақ кейінгі жылдары мәні мен маңызы арта түскен Транскаспий көлік дәлізі қос елдің мүддесін бір арнада тоғыстыратын секілді. Орта дәліз деп те аталатын бұл ба­ғыт Бисаудың ғана емес, көп елдің көңілінен шы­ғып отыр. Оның біз­дің аумақ арқылы жа­һан жұртына тарап жатқаны да үлкен артықшылық дейді мамандар. Соңғы 4 жылда Транскаспий дәлізі арқылы жүргізілген жүк тасымалының көлемі 5,1 есе ұлғайған. Дәл қа­зір жылына 6 млн тонна жүк өткізуге қабілетті.

Сараптама • 10 Қаңтар, 2025

Генеративті жасанды интеллект

Бүгінде жасанды интеллектінің қарқынды дамуы тех­но­логиялық дамудың жаңа сатысын қалыптастырып жатқаны анық. Осы мақсатта әлем елдері жасанды интеллект өнімдерін ұсыну, оны өндіріс пен күнделікті өмірімізде қолданатын заманауи технологиялармен байланыстыруда өзара бәсекеге түсе бастады.

Пікір • 09 Қаңтар, 2025

Тимур БЕКТҰР, ІТ-сарапшы: Цифрлы технология бәсекеге қабілетті арттырады

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың елді цифр­ландыруға, жасанды интеллектіні дамытуға, жалпы алғанда, технологиялық серпіліске жетелеуге деген ұмтылысын ерекше атап өткен жөн. Ол бұл туралы «Ana tili» газетіне берген жаңажылдық сұхбатында да тілге тиек етті.

Сараптама • 01 Қаңтар, 2025

Мүмкіндігі мол уақыт

Құндылығы қым-қиғаш, үміт пен үрей арпалысқан уақытта өмір сүріп жатқаны­мыз­бен, боса­ға­мыздан аттаған жаңа жыл­­дан тек жақсылық күтетініміз анық. Атақты «The Black Swan» кіта­­бының авторы Нассым Талеб «Жүйе кез келген қателікті қайта-қайта жасайтын болса, құрдымға кетеді» дейді. Осы ойдың орамында «Біз өткен жылдан қандай сабақ алдық?» деген сұрақ туады. Былтыр экономи­­­­камыз біраз сынақты өткерді. Мүм­­­кіндігі де, тәуекелі де көп болды. «Ескі жыл есіркеп, жаңа жыл жарыл­қасын» деген игі тілекпен, алдағы жылға арт­қан үміт пен түзген жос­парымызды саралап алсақ.