Биылдан бастап мерзімді әскери міндетін атқарған азаматтар Қорғаныс министрлігінің оқу орындарына емтихансыз қабылданады. Яғни жақсы әскери дайындық көрсеткендердің оқу ақысын институттар өздері өтейді. Сондай-ақ әскери кафедраларда білім алу студенттер үшін тегін болады. Бұл туралы Орталық коммуникациялар алаңында Қорғаныс министрлігі әскери білім және ғылым департаментінің бастығы Жұмабек Ахметов мәлімдеді.
Қазір елімізде маман даярлайтын үш әскери институт бар. Оларға құжат тапсыру үшін азаматтар тұрғылықты жері бойынша 30 сәуірге дейін жергілікті әскери басқару органына өтініш жазуы керек.
Кейін денсаулығы жарамды, ҰБТ-ның 5 пәнінен кемінде 50 балл жинағандар (оның ішінде негізгі пәндердің бірінен кемінде 7 балл және қалған пәндердің әрқайсысынан кемінде 4 балл) әскери институтқа 15-20 шілде аралығында құжат тапсырады. Азаматтарды оқу орындарына қабылдау арнайы тәртіп бойынша іске асады. Ашып айтсақ, талапкерлер психологиялық, медициналық тексеріс пен дене шынықтыру дайындығынан және конкурстық іріктеуден өтуге тиіс. Ал қабылданған жастар әскери институттардың аумағында орналастырылып, тамақпен толық қамтамасыз етіледі.
– Талапкерге әр кезеңнен өтуге бір рет рұқсат етіледі. Алдыңғы кезеңнен өтпеген жас келесі кезеңге жіберілмейді. Конкурстық іріктеумен қабылдау комиссиясы айналысады және оқуға түсушілердің ең жоғарыдан ең төменге дейінгі балдарының рейтингін жасайды. Рейтинг әскери институттың қабылдау комиссиясының хаттамасында ресімделеді. Комиссияның шешімі 6 тамыз сағат 10.00-ге дейін әскери институттың интернет ресурстарында жарияланады. Қорғаныс министрлігі әскери оқу орындарының негізгі міндеттерінің бірі кәсіби дағдылары көшбасшылық қасиеттері бар, терең білімді қарулы күрес пен жаңа технологиялардың өзгермелі талаптарына бейімделе алатын мамандарды дайындауды мақсат етеді, – деді Ж.Ахметов.
Бұған қоса баспасөз мәслихатында Қорғаныс министрлігінің қарамағындағы екі әскери колледжге түсу шарттары да айтылды. Спикердің сөзінше, Щучье қаласындағы Ш.Уәлиханов атындағы және Астана қаласындағы С.Нұрмағамбетов атындағы әскери колледждеріне азаматтарды қабылдау 1-20 тамыз аралығында өткізіледі.
– Колледжге қабылданған жылы 17 жасқа толған, бірақ 22 жастан аспаған азаматтар мен 24 жасқа дейін борышын өтеген және өтеп жатқан әскери қызметкерлер тапсыра алады. Әскери қызметін атқарып жүрген әскери қызметшілер 25 жасқа толғанға дейін шарт жасайды. С.Нұрмағамбетов атындағы әскери колледжде «Әскери істегі автоматтандыру және инфокоммуникациялық технологиялар», «Қару-жарақ пен әскери техникаға қызмет көрсету», «Әскери істегі кіші буын менеджменті» – осы үш мамандық бойынша 2 жыл 10 ай оқу мерзімімен негізгі орта білім негізінде техникалық және кәсіптік білім беру бағдарламасы жүзеге асырылады. Колледж жеткіншектерді оқу орнының 9-сыныбын қабылдау жылы бітірген, негізгі орта білімді аяқтағаны туралы аттестат алған, жасы 15-тен кіші емес, бірақ 16 жастан асқан Қазақстан Республикасының азаматтарын қабылдайды, – деді ол.
Сондай-ақ «Жас ұлан» республикалық мектептеріне қабылдау 1-20 тамыз аралығында жүргізілмекші. Бұл қатарға ілігу үшін жасөспірімнің жасы 15-тен кіші болмауы керек. Оған қоса 9-сыныпты аяқтағаны жөнінде куәлігі болуы шарт. Денсаулығы толық жарамды үміткер құжаттарын тамыздың бірінен бесіне дейінгі уақытта өткізуге тиіс. Қабылдау кезеңінде негізгі орта білім бағдарламасымен математика және оқу тілінен тест тапсырады.
Жалпы мектепте оқу мерзімі – 2 жыл. Мұнда өрендер интернат жүйесі бойынша тәрбиеленушілердің жіті бақылауында болады. Әрі белгіленген нормаларға сәйкес шығын бюджет қаражатынан өтеледі.
Ал Ұлттық қорғаныс университеті төрт мамандық бойынша докторантура және басқарудың жедел-тактикалық, стратегиялық және жедел-стратегиялық деңгейлеріндегі магистратура бағдарламаларын оқытады. Оған дайындық Қарулы Күштер түрлерінің негізгі мамандықтарын қамтитын үш әскери институтта жүзеге асырылады.
– Алматы қаласындағы Құрлық әскерлерінің Әскери институты командалық мамандықтар бойынша кадрлар даярлаудың жүйе құраушы жоғары оқу орны болып саналады. Институт 6 мамандық және 14 біліктілік бойынша офицерлік кадрлар даярлайды. Ал Ақтөбе қаласында орналасқан Кеңес одағының екі мәрте батыры Талғат Бигелдинов атындағы Әуе қорғанысы күштерінің Әскери институты – ӘК Әуе қорғанысы күштері, ІІМ авиациясы және ҚР ҰҚК Шекара қызметі үшін ұшу және инженерлік-техникалық құрамды даярлау орталығы. Институт 5 мамандық және 11 біліктілік бойынша офицерлік кадрлар даярлайды. Алматы қаласындағы Радиоэлектроника және байланыс әскери-инженерлік институты Әуе қорғанысы, байланыс, автоматтандырылған басқару жүйелері, ақпаратты өңдеу және қауіпсіздік мамандарын даярлау орталығы болып табылады. Институт 6 мамандық және 9 біліктілік бойынша офицерлерді даярлайды, – деді генерал-майор Жұмабек Ахметов.
Бұдан басқа, Қарулы Күштердің қажеттіліктерін ескере отырып, Қорғаныс министрлігі ұшу, Теңіз, Құрлық, инженерлік, медициналық және гуманитарлық мамандықтар бойынша тиісті деңгейдегі білім беру бағдарламалары бойынша шетелде әскери кадрлар даярлауды іске асырады.
Айта кетерлігі, әскери жоғары оқу орындарын таңдаудың өз артықшылықтары да бар. Мәселен, жастар тегін білім алады және қажетті құрал-жабдықтармен қамтамасыз етіледі. Бұған қоса азық-түлік, демалыс уақытында жылына екі рет жол жүруге мүмкіндік беріледі. Ең бастысы, түлектерінің 100 пайызы жұмысқа орналастырылады. Бастапқы офицерлік лауазымдарда әскери қызмет өткеруді жалғастыруға кепілдік беріледі. Әртүрлі бағдарлама бойынша тұрғын үй алу да қарастырылған.