Egemen Qazaqstan
Egemen Qazaqstan
21579 материал табылды

Руханият • 28 Маусым, 2019

Қайнауы бөлек Тайқазан

1996 жылдың басы. «Халық кеңесі» газетінде жұмыс істеп жүрген кезіміз. Бір айдан кейін «Егемен Қазақстанға» келеміз деген ой қаперімізге де келмеген. Кейде өмірдің өзі күтпеген жерден тарту жасап, ағысы асау арналардан бір-ақ шығарады екен. Ағысы асау дегенім, «Егемен Қазақстан» мен үшін дәл солай елестейтін.

Руханият • 28 Маусым, 2019

Белгілі журналист Совет Шиманбай жайлы бір үзік сыр

Алтын бесік Ақтоғайдан шыққан қазақ журналистикасының дарабозы Совет Оспанғалыұлы Шиманбай еді. Өзі өмір бойы қызмет бабымен біреулерге телефон соғып, таныстырғанда: «Шиман­­байдың Советі», деп мағмұрланып, мар­қайып, бүркітше қомданып қалатын. Өзі отыз жыл қызмет еткен бұрынғы «Социалистік Қазақстан», бүгінгі аға газет «Егемен Қазақстандағы» әріптестері де осылай атап кетті.

Руханият • 28 Маусым, 2019

Жасандылықтан аулақ болған абзал

Мақұлданған емле ережеле­рінің төрт тармағына тиесілі ұсыныспен шектелмекпін. Олай болса, 11-тармақтың (Сөздер бірыңғай жуан не жіңішке үн­десіммен жазылады: azamat, yntymaq, bosaǵa, turmys; ásem, memleket, izet, úmit, sóılem.) ескертуіндегі: «Кейбір кірме сөз­дерде үндесім сақталмай жазы­­лады: quzіret, qudіret, muǵalim, qyzmet, qoshemet, aqіret, qasıet, qadir, kitap, taýqіmet, qazіret» деген ережеге мынадай ұсы­нысым бар: - құзыр мен құдыр­дың төркіні бір. Сондай-ақ ақыр, қа­зыр қош, қадыр сөздері – жуан буынды сөздер. Мұғалім деп жа­зып жүрген арабтекті сөзді морфемаға жіктесек, мұғалым болып шығады. Кітап сөзі кезінде китаб деген араб сөзін бұзбау ниетінен шыққан, қазақшасы кітәп болады, соңғы буында «ә» келетін сөздер (кінә, куә) сияқ­ты қолданылады. Сондықтан бұларға ереже үндестікке бағын­байтын қосымша жалғануы ре­тін­де тағайындалуы қажет. Сон­да бұл сөздер құзырет, құды­рет, қошамет, мұғалым, ақырет, қа­дыр, кітәп, тауқымет, қасырет бо­лып жазылмақ.

Руханият • 28 Маусым, 2019

Есім хан

Қазақ хандығының тарихында ел билеген хандар көп болса да есімдері отандық тарихта алтын әріппен жазылуға лайықтылары санаулы ғана. Тарих олардың есімдерін халқына сіңірген еңбектеріне қарай бағалап, бүгінге дейін жеткізіп отыр. Керей мен Жәнібек хандар, Қасым хан, Хақназар хан, Тәуекел хан, Тәуке хан секілді Есім ханның есімі де жазба дерек мәліметтері мен ауыз әдебиетінің материалдары арқылы ел тарихында сақталған. Зерттеушілердің міндеті олардың ел тарихындағы алар орны мен атқарған рөлін анықтап, ел жадында мәңгі қалдыру болып табылады. Осыған орай, біз бұл мақаламызда 1598-1628 жылдары қазақ тағын иеленген Есім ханның тарихи тұлғалық болмысы мен тарихи рөлін қарастырмақшымыз.

Қазақстан • 28 Маусым, 2019

Құттықтауларда – ізгі тілектер

Қасым-Жомарт Тоқаевтың Қазақстан Республикасының Президенті болып сайлануына орай құттықтау хаттар мен жеделхаттар келіп түсуде, деп хабарлады Президенттің баспасөз қызметі.

Руханият • 28 Маусым, 2019

Абайдың атқа міну мәдениеті

«Ер қанаты – ат» деген сөз қазақта ежелден бар. Жылқы түлігін қасиетті жеті қазынаның біріне балап, ғасыр қойнауынан жақұт болып жеткен жырларда, дәуір жүгін арқалаған дастандарда азаматы мен қазанаты қоса суреттеліп отырған. Дала данышпаны хакім Абай­дың да жылқыға деген көзқарасы ерек­ше болған. Біз мұны ақынның шы­ғармалары мен замандастарының ес­теліктері арқылы білеміз. Елбасы Нұр­сұлтан Назарбаев өзінің «Ұлы да­ланың жеті қыры» мақаласында қазақ хал­қының атқа міну мәдениетін: «Ат үстінде жүрген көшпенділер тақымына басқан сәйгүлігіне неғұрлым еркін мініп жүруі үшін биік ер-тұрман мен үзеңгіні ойлап тапты. Бұл жаңалық салт атты адамның ат үстінде қаққан қазықтай мығым отыруына, сонымен бірге шауып бара жатып қолындағы қаруын еш қиындықсыз және неғұрлым тиімді қолдануына мүмкіндік берді» деп айрықша тоқталғаны белгілі.

Президент • 28 Маусым, 2019

Ел тізгіні – ерге сын

Сайлау өтті... Жұрт көңілін күпті еткен халық таңдауы мәресіне жетті... Жалпыхалықтық сайлауда айқын басымдылықпен ел сеніміне ие болып, аламанның алдында келген Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев «ұзын арқау, кең тұсауға салып» ойдан-қырдан, алыс-жақыннан қонақ жиып, дүбірлетіп жатпастан, Ата Заң талаптарына сай, ұлықтау рәсімін өткізді. Ресми өз міндетін атқаруға кірісті.

Саясат • 27 Маусым, 2019

Дариға Назарбаева Инго Аппемен кездесті

Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының Төрағасы Дариға Назарбаева Аустрия Федералдық Жиналысы Федералдық Кеңесінің Төрағасы Инго Аппемен кездесті. Бұл туралы Парламент Сенатының баспасөз қызметі хабарлады.

Президент • 27 Маусым, 2019

Мемлекет басшысы DP World компаниясы Директорлар кеңесінің төрағасын қабылдады

Қасым-Жомарт Тоқаевқа Қазақстанның көлік-логистикалық әлеуетін арттыруға халықаралық компанияның қатысуы жөнінде мәлімет берілді. Бұл туралы Ақорданың баспасөз қызметі хабарлады.

Әлем • 27 Маусым, 2019

Қырғызстанның экс-президенті Алмазбек Атамбаев ерекше құқығынан айырылды

Жогорку Кенеш экс-президент Алмазбек Атамбаевты ешкімнің тиіспеуі жөніндегі құқығынан айыру туралы шешім қабылдады. Дауыс беру ашық түрде өтті. Бұл туралы Кабар агенттігіне сілтеме жасай отырып Қазақпарат хабарлады.