Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ
Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ«Egemen Qazaqstan»
843 материал табылды

Руханият • 28 Маусым, 2022

Ереймен жеріндегі ежелгі нысандар

Өткен апта соңында Мәденит және спорт министрлігі Геральдикалық зерттеулер орталығының қолдауымен Ақмола облысы Ерейментау ауданы аумағына «Бабадан қалған белгі» атты танымдық экскурсия ұйымдастырылды. Ұйымдастырушы тараптың айтуына қарағанда, мұндағы мақсат – өңірлік өлкетану ісін жандандару және байырғы ғұрыптық мұралар негізінде бүгінге жеткен ежелгі геральдикалық белгі-таңба-мүсіндерді барынша насихаттау екен.

Тарих • 22 Маусым, 2022

Палеолит дәуіріне тән тұрақ анықталды

Елордадағы Ұлттық музей мен германиялық Тюбинген университеті бірлесіп жүргізген археологиялық зерттеу барысында Алматы облысы Еңбекшіқазақ ауданы аумағынан палеолит дәуіріне жататын тұрақ анықталып, тарихи орыннан тас құралдар, соның ішінде ежелгі нук­леус, қырғыш қатарлы бұйымдар табылды.

Қазақстан • 21 Маусым, 2022

Жер аңсаған жылқылар

Қазақ жылқысы жершіл келеді. Өзінің туған топырағынан жыраққа кеткен немесе алыс жерге сатылған, я болмаса сыйға тартылған текті жануарлар барған мекенді жерсінбей қайта қашып келген оқиғалар жетерлік. Тіпті сонау жаугершілік заманда жаудың айдауында кеткен үйірін қайыра айдап, еліне аман-есен әкелген текті айғырлар жайлы да аңыз бар. Осы орайда еріксіз алысқа айдалып барған жерінен туған өлке, тума табиғатын аңсап, адамның табаны тимеген қия-жартас, ағысы қатты асау өзен, ұшы-қиырына көз жетпейтін құла дүзді кесіп өтіп, топырағына оралған жылқылар жайлы деректі – этнографиялық оқиғаларды ұсынып отырмыз.

Қазақстан • 14 Маусым, 2022

Мұхаммед Әлимен ұшақта кездесу

Жуықта елорда төрінде орна­лас­қан Қайым Мұхамедханов атындағы №90 ұлттық гимназия­да үлкен ғалым, шәкә­рім­танудың негі­зін қалау­шылардың бірі әрі оқу ордасына есімі бе­ріл­ген көрнекті тұлғаны еске алу мақ­­сатында «Рухы мықты ер қазақ» атты мәдени-рухани шара өтті. Бұған ғалым-ұстаздың ізін жал­ғаған ұл-қыз­дары келіп қатысты. Осы орайда, Қайым атамыздың өз кіндігінен тараған он баласының бірі – қазіргі күні ғалым­ның кіндік қаны тамған қарашаңырағында, Семей қаласында тұратын Қанағат Қайымұлына жолығып, бұрыннан бері көкейде жүрген мына бір оқиға жайлы әңгіме өрбіттік.

Қазақстан • 14 Маусым, 2022

Бүркітпен аң қағу

Қазақта құсбегілік деген өнер бар. Оның негізі бір саласы – бүркітшілік. Соның ішінде қыран құсты баптап, аң қақтыру тәсілі. Кез келген аң бүркітке оңай алдырмайды. Оның да табиғи қарсыласу тәсілі болады. Қорқақ қоянның өзі қашып бара жатып үстінен бүркіт төніп келгенде інге кіреді, қуысқа тығылады. Немесе бүркіт шүйіліп келіп сыпыра бергенде, бұлт етіп, құстың үстінен секіріп кетеді. Егер қатты тар жер болса, бүркітті тас қаптырып, өлімге душар етеді. Еңіске қарай қашса, бүркітке тез тұтылатынын білетін қоян әлбетте өрге қарай қашады. Қоянды ұстау үшін де бүркітке өте ептілік керек.

Тарих • 14 Маусым, 2022

Ерте дәуірдің артефактілері табылды

Қазақстан Республикасы Ұлттық музейі Мәдени мұра ғылыми-зерттеу институтының ғылыми қызметкерлері Арал өңірінің солтүстік аумағына археологиялық қазба жұмыстарын жүргізіп, энеолит дәуіріне тән қырлы ­отщепа, пластиналар, яшмадан жасалған екі моншақ, энеолит және ерте темір дәуіріне тән керамикаларды тапты.

Руханият • 13 Маусым, 2022

Мақтан мен мансап

Тектінің тұяғы, өнегелі әулеттен тара­ған жұрнақ Ахат Шәкәрімұлы 1992 жылы «Жұлдыз» журналының 11 – санына жа­рияланған «Менің әкем халық ұлы - Шәкә­рім» атты мақаласында: «Қазақта екі «м» бар, бірі – «мақтан», бірі – «мансап». Мақтанбайтын, мақтанға мастанбайтын адам аз. Мақтанда тазалық, әділдік болмай­ды. Мақтаншақ – байысам, басқадан ассам дегізіп, арсыздыққа шейін апарады. Ал «мансап» – бұл «мансапқорлық», әкім болсам, барлығына өзім қожа болсам, бар адамды бір шыбықпен айдасам де­ген ең айуандық пиғылға апаратын, дү­ние­ні бұзатын кеселдің бірі. Бұлар адам баласының басын да қоспайды, адал­дық­ты, адамгершілікті істетпейді» деп әке­сінің аузынан өз құлағымен естіген сөзді жазыпты.

Тарих • 06 Маусым, 2022

Ұлттық архивтің қоры толықты

Елорда төрінде орналасқан Қазақстан Республикасы Ұлттық архивінде отандық білім берудің белгілі қайраткері, тарих ғылымдарының докторы, профессор Советхан  Игібаевтың жеке қорында сақталған құнды қолжазбалары мен өткен ғасырлар куәсіндей тарихи құжаттардың тұпнұсқасы және жеке өмір жолынан мәлімет беретін фотосуреттер жиынтығынан көрме ұйымдастырылып, экскозицияға қойылған жәдігерлер түгелдей  архив қорына тапсырылды.  

Сұхбат • 02 Маусым, 2022

Қазақ геральдикасының тарихы тереңде жатыр

Тәуелсіз жеке ел болудың бір сипаты – оның рәміздері. Осы орайда ұлттық геральдикамыздың тұғыры – мемлекеттік рәміздерді қолданудың құқықтың нормативін сақтау мақсатында Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2021 жылғы 31 наурыздағы №195 қаулысымен Мәдениет және спорт министрлігі Архив істері және құжаттаманы басқару комитетіне қарасты Геральдикалық зерттеулер орталығы құрылған болатын. Іске кіріскеніне бір жылдың жүзі болған аталған орталық қандай келелі істер атқарды және алдағы жоспары қандай? Бұл сұрақтарға жауап алу үшін біз Геральдикалық зерттеулер орталығының басшысы Асылбек Байжұмамен әңгімелескен едік.

Қазақстан • 02 Маусым, 2022

Тұлға мен Мемлекеттік ту

Осыдан оншақты жыл бұрын, 4 мау­сым – Мемлекеттік рәміздер күні қар­саңында астаналық ішкі саясат басқармасының ұйымдастыруымен Мемлекеттік тудың авторы Шәкен Ниязбеков елорда төрінде студенттермен келелі кездесу өткізген еді.