Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ
Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ«Egemen Qazaqstan»
843 материал табылды

Таным • 28 Сәуір, 2022

Бейбітшілікке қорған болған бітімгерлер

Өткен ғасырдың аяғында Кеңес Одағы ыдырап, оның құрамында болған одақтас республикалар тәуелсіздікке ұмтылған елең-алаң жылдары әлем назарын аударған отты оқиға – тәжік-ауған шекарасындағы қақтығыс еді. Биыл бұл оқиғаға 30 жыл толып отыр. Осыған байланысты жақында елорда төрінде орналасқан Әскери-тарихи музейде «Ерлікке жетелеген жол» атты көрме ашылып, мыңға тарта әртүрлі жәдігер көпшілік назарына ұсынылды.

Таным • 26 Сәуір, 2022

Журналистің жеке заттары музейге тапсырылды

Қазақстан Республикасының Ұлттық музейіне қазақ телевизиясында 50 жылға жуық қызмет атқарған журналистика ардагері Нұртілеу Иманғалиұлы қолданған заттары табысталды. Бұл іске бастамашылық танытқан қаламгердің зайыбы Қарлығаш Табулдинова екен.

Таным • 26 Сәуір, 2022

Пайғамбардың хаты

Мұсылман баласына тура жолды нұсқаушы, екі дүниенің сардары, Алланың адам баласына жіберген соңғы пайғамбары Мұхаммедке қатысты бүгінге жеткен құнды жәдігер көп емес. Десек те, Алла елшісінің хижраның 6-шы жылы (628 жылы) Византия империясының патшасы Ирақлиге жазған хаты сақталған.

Тарих • 19 Сәуір, 2022

Отыз ғасыр бұрынғы шалбар

АҚШ-тың Вашингтон қаласында 1921 жылдан бері тұрақты жарық көріп келе жатқан Science News атты журнал бар. Бұл басылымда ғаламды елең еткізерлік әртүрлі жаңалықтар жарық көреді. Жуықта журналдың электронды нұсқасынан ҚХР батысындағы Тарым ойпатынан археологиялық қазба жұмысы кезінде табылған, ғұмыры 3000 жылдық жәдігер-шалбар жайлы айтылыпты.

Әдебиет • 13 Сәуір, 2022

Ұлттың байлығы – фольклоры

Әрбір халықтың жазу-сызу тарихы және қолданатын әліпбиі бар. Қазақ халқы ХХ ғасырдың бірінші ширегіне дейін араб графикасын қолданып келді. Осы әліпби арқылы кем дегенде 10 ғасырдан астам уақыт ұлттың тарихы, фольклоры, генологиялық шежіресі, мемлекеттік хат-хабар құжаттары жүргізілді. Петербор қаласында 1903 жылы жарық көрген «Россия» атты ғылыми журналда, «қазақтың дәстүрлі мәдениетін – тіл табиғатына, ой-пікірін жеткізе білу қабілетіне, бай ауыз әдебиетіне, өнеріне қарап бағалауға болады» деген тұжырым айтылыпты. Дәл қазір қолымызда бар дереккөзіне жүгінсек: М.Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтының қолжазба қорында қазақ фольклорының үлкен-кішілі 200 мыңдай нұсқасы сақтаулы тұр.

Тарих • 12 Сәуір, 2022

Жау тылында туған қыз

Жуықта ресейлік «Одно­классники» (OK.RU) атты әлеуметтік желіде мы­на бір фото жариялан­ды. Суреттің астына «Пар­тизан қазақтар! Ерлі-зайыпты Ағаділовтер және қызы Мая. 1943 жыл» деп қысқаша анықтама бе­рілген екен. Көзі қарақты оқырман Ағаділовтер жайлы тарихтан хабардар болар. Десе де, аталған фотобейнеге қатысты көмескі тартқан оқиғаларды та­ғы бір жаңғырта отырып, Екінші дүниежүзілік со­ғыста «Партизан қызы» деген атпен майдан тарихы­на еніп, көркем туынды кейіп­керіне айналған отбасы жайлы айтып өтсек артық болмас.

Өнер • 11 Сәуір, 2022

Жауырынға жан бітірген

Қазақ халқында ежелден бері сүйектен бұйым жасау өнері бар. Атақты кескіндемеші Әбілхан Қастеев: «Мен сурет салуды таудың бұлағынан, қойдың құлағынан, ешкінің мүйізінен, анамның оюынан үйрендім» дегеніндей, қолында төрт түлігі бар көшпенді халық малдың сүйегін жібітіп жону арқылы, өрнек салу, сандықша қаптау, музыкалық аспаптарды әрлеу, ер-тұрман жиектеу, сәндік бұйымдарға шегелік жасау сияқты істерді жетік игерген.

Тарих • 05 Сәуір, 2022

Сталин марапаттаған қазақ

Тарихтан білеміз: Қызыл Армия 1945 жылы 9 мамыр күні неміс фашистерін тізе бүктіргеннен кейін, сол жылғы тамыз айының 9-ы күні Жапонияға қарсы соғыс ашып, аз ғана уақыт ішінде Квантун армиясының құрлықтағы және теңіздегі қарулы күштерін толық талқандауына байланысты КСРО Қарулы Күштерінің Бас қолбасшысы И.В.Сталин 1945 жылы 25 тамыз күні төтенше № 372 бұйрық шығарып, майданда ерлік көрсеткен майдан қолбасшыларын, офицерлерді марапаттаған екен.

Руханият • 30 Наурыз, 2022

Рамазан – рухани жаңару айы

Күллі мұсылман баласына парыз етіліп, ішіне аса маңызды ораза құлшылығы сіңірілген «айлардың сұлтаны» Рамазан келіп жетті. Бұл ай – пайғамбар үмбеті үшін рухани жаңару айы. Яғни Жаратушы ие өз құлын осы айда жаңарту үшін, ол нәпсісін тізгіндеп, иман ләззатын сезе алатын халге жетуі үшін, ораза деген амалды таңдады. Сөйтіп, бізге бір ай бойы ораза ұстауды бұйырды. Бұл жерде біз біле бермейтін бір керемет дүние – ораза ұстаған кезде жүрегімізде, жан-дүниемізде рухани жаңару жемісі пісіп жетіледі. Осы арқылы адам баласы кемелденеді.

Сұхбат • 29 Наурыз, 2022

«Oitek» архитектурасының негізі – ұлттық сана

Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, танымал архитектор, мемлекеттің басты рәміздерінің бірі Елтаңба авторы, қазіргі таңда Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің профессоры Жандарбек Мәлібеков соңғы жылдары осы университеттің Сәулет-құрылыс факультеті жанынан «Oitek» архитектурасы атты ғылыми-тәжірибелік орталық құрып, ұлтымыздың рухани һәм тұрмыстық құндылықтарын (тіл, дін, салт-дәстүр, мәдениет, өнер, этнография, экономика, саясат, т.б.) заманға сай дамытудың әдістемесін ұсынып жүр. Осы орайда тың идея иесі һәм «Oitek» архитектурасының авторын әңгімеге тартып, ой бөлістік.