Қоғам • 02 Ақпан, 2022
Қазақ тілінің әдеби нормасында көп қолданылатын «қауым» деген сөз бар. Кейде «ұлт» ұғымын осы сөздің баламасы ретінде пайдаланып жүрміз. Бірақ біздің пайым бойынша, «қауым» ол «ұлттан» әлдеқайда аясы кең түсінік. Мысалы, мұсылман дінін алайық ол жеке ұлтқа түскен жоқ, қауымға түсті. Сондықтан да біз «мұсылман ұлты» деп емес, «мұсылман қауымы» деп айтамыз.
Таным • 31 Қаңтар, 2022
Мына бір фотобейне әлеуметтік желілерде, сондай-ақ ХХ ғасырда қазақтан шыққан ұлттық музыка өнерінің дүлдүлі, атақты композитор Нұрғиса Тілендиевке қатысты құжаттар арасынан үнемі ұшырасып жүр. Әрі 2007 жылы мемлекеттік бағдарламамен жарық көрген «Нұрғиса Тілендиев» атты эссе кітапта да жарияланыпты. «Кейіпкері мықты шығарма осал болмайды» дегендей, мына суретте тарлан талант Нұрағамыз қолына қоскөзді дүрбіні ұстап, кең даланы қиядағы қырандай шолып отыр.
Таным • 27 Қаңтар, 2022
Қазақ руханиятында орны зор тұлға һәм ұлы Абайдың ақын шәкірттерінің бірі – Шәкәрім қажы Құдайбердіұлының ұлдары ғұлама әкесінің ізін жалғаған, өнерден үлесі бар жандар болғаны анық. Қолдағы дерекке жүгінсек, қажы Айғанша атты әйелінен Қапыр (Ғафур), Жебірәйіл, Қабыш, Ахат, Зият деген төрт ұл, Күлзия, Жәкім, Гүлләр деген үш қыз сүйеді. Жебірәйіл мен Күлзия жастай шетінеп кеткен дейді.
Тарих • 26 Қаңтар, 2022
Осы орайда айтпағымыз, қазақ халқы үшін өткен ғасыр басы аса ауыр болды. 1914 жылы 19 шілде күні (1 тамыз) басталған Бірінші дүниежүзілік соғыс салдары қазақ халқына ауыр зардабын тигізді. Алым-салық түрі көбейді. Мысалы, әскери салық ретінде әрбір отбасына ай сайын 1,84 рубль мөлшерінде қаржы төлеу міндеттелді. Бұл кедей отбасыларына ауыр соқты. Осылай қазақ қоғамы дағдарып тұрған тұста, 1916 жылы 25 шілде күні патша ІІ Николай «Империяның бұратана халықтарының ер адамдарын қимыл үстіндегі армияның қорғаныс һәм әскери құрылыстарын салуға, сонымен қатар мемлекеттік қорғаныс үшін қажет басқа да жұмыстарға тарту туралы» жарлығын шығарды. Ондағы мақсат: бұратаналарды тыл жұмысына жегу арқылы армия қатарын толықтыруға қажет орыс шаруалары мен жұмысшыларын босатып алу болатын.
Тарих • 23 Қаңтар, 2022
Қазан төңкерісіне дейін (1917 ж) қазақ даласының этнографиясы, әкімшілік бөлісі және фольклорлық мұрасы сияқты түрлі тақырыпты қамтыған мыңнан астам кітап жарық көрген екен.
Қазақстан • 20 Қаңтар, 2022
Республикалық «Egemen Qazaqstan» газетінің өткен жылғы 27 сәуір күнгі №78 санында Парламент Мәжілісінің депутаты, тарихшы Берік Әбдіғалиұлының «Майдандағы қазақ офицерлері» атты танымдық мақаласы жарияланды. Осы жазбада 1917 жылы 5-13 желтоқсанда Орынборда өткен Екінші жалпықазақ съезінде Алашорда үкіметінің мүшелігіне кандидат болып сайланған қазақ офицері Молданияз Бекімов жайлы шағын мәлімет айтылыпты.
Өнер • 17 Қаңтар, 2022
Биыл туғанына 100 жыл толып отырған КСРО халық әртісі, Халық қаһарманы, атақты әнші Роза Бағланова қазақтың атын әлемге танытқан адам. Ол соғыс жылдары майдан даласында ән салумен қатар, 1945 жылы Берлинде өткен жеңіс концертіне қатысқан тұлға. Бұл екінің біріне бұйыра бермейтін бақыт.
Тарих • 17 Қаңтар, 2022
Өткен жылдың соңында Батыс Қазақстан облыстық Хан ордасы тарихи-мәдени, архитектуралық-этнографиялық музей-қорығы елорда төрінде «Бөкей Ордасы – ел мұрасы» атты көрме ұйымдастырды. Көрме экспозициясына музей-қорық қорында сақтаулы тұрған 17 мың экспонаттан іріктеп алынған 120 жәдігер әкелінді. Соның бірі – Жәңгір ханның үшінші әйелі Фатима ханымның алтын зерлі бал көйлегінің дәлме-дәл жаңғыртпасы.
Қазақстан • 14 Қаңтар, 2022
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев 11 қаңтар күні «Қасіретті қаңтар» сабағы: Қоғам тұтастығы – тәуелсіздік кепілі» тақырыбында Парламент Мәжілісінің отырысында сөйлеген сөзінде: «Біз – мықты халықпыз. Төл тарихымызда талай жаугершілік заманды, ашаршылықты жəне басқа да алапат қиындықты бастан өткердік. Соңғы күндердегі қайғылы оқиғалар біз үшін тағы бір сынақ болды. Оны еңсеріп, бұрынғыдан да мықты боламыз» деді.
Руханият • 12 Қаңтар, 2022
Түркістандағы «Әзірет Сұлтан» мемлекеттік тарихи-мәдени қорық-музейі соңғы жылдары «Ясауи ізімен» атты ғылыми-танымдық экспедиция ұйымдастырып, хазірет мұраларына қатысты деректер жинақтауда. Жуықта осы мақсатпен Көкшетау қаласына ат басын бұрған топ облыстық Әдебиет және өнер музейі қорында сақтаулы тұрған «Диуани хикмет» кітабының қолжазба көшірмесімен танысты.
