Ән • 05 Ақпан, 2025
Еріксіз байлап-матап қоятын нәрселер болады. Біреулер құбылыс, тылсым деп жатады. Өтіп бара жатып кілт тоқтайсың да, арбалып тұрып қаласың. Мәселен, «Менің атым – Қожа» немесе «Тақиялы періште» сынды фильмдерге әлі күнге «қадалып» қалатынымыз бар. Тура сол сияқты эфирде «Дариға-дәурен» әні қалықтаған жылдары да әлгіндей күйді талай кешкенбіз. Иә, ақын Несіпбек Айтұлының сөзіне жазылған Тұрсынжан Шапайдың әні «Дариға-дәуренді» Рамазан Стамғазиев орындағанда еріксіз мойын бұратынбыз. Ән баурап, өзіне байлап-матап алатын. Өнер деген осы да.
Руханият • 24 Қаңтар, 2025
«Мен бір жұмбақ адаммын» деп хакім Абайдың өзі айтыпты. ХХ ғасырда туған Тәкен Әлімқұловтың абайтануға қатысты соқталы еңбегі де «Жұмбақ жан» аталыпты. Бір жоқты бір жоқ табады дегендей, сіз жұмбақтың сырын жұмбақ ашады дегенге қалай қарайсыз? Абай әлемін оқытқан өз алдына, сөзжұмбақ, ребус сынды ойландыратын дүниелер арқылы ынтасын оятса қайтер екен? Баланың ынта-ықыласын оятарға бұл да бір көмекші құрал емес пе? Оған Абай әлеміне бастайтын матаусөз (кроссворд), бағдарсөз (сканворд), сөзден сөз (анаграмма), сан сөз (криптограмма), тізбесөз (чайнворд) қайда дайын тұрған деуіңіз де мүмкін ғой. Бар, тіпті жеткілікті. Тұтас Абай әлеміне жетелеп, ойландыратын сөзжұмбақтардың неше атасы топтастырылған кітаптар кімді болсын бейжай қалдырмауға тиіс. Алайда авторы осы дүниелері ел арасына таралса, «бәлкім оқырмандар қажетіне жаратар ма еді?» дейді.
Жәдігер • 15 Қаңтар, 2025
Түрік қағандығы туралы тағы бір мәлімет
Түркі академиясы мен Моңғолия Ғылым академиясының Археология институты Моңғолияның Арханғай аймағындағы Номғон алқабында 2019 жылдан бері бірлескен археологиялық қазба жұмыстарын жүргізіп жатқаны белгілі. Академия ондағы Құтлұқ қаған бітіктасының төменгі бөлігіндегі бірсыпыра таңбаға «жан біткенін» мәлімдеп отыр.
Тарих • 14 Қаңтар, 2025
Махаббат болмаса, ғадауат та жоқ шығар, кім біліпті. Демек махаббат туған күні ол да бірге келе ме, әлде әуелде махаббаттың жаңғырығы мен жарқын сәулесінен шошып оянып, әдетіне басты ма екен? Ой еңбегін былай қойғанда, жан еңбегі, сана-сезім, рух биігіне құлаш ұрушы ақын-жазушының шиырлаған тақырыбының бір парасы осыған саяды.
Қоғам • 01 Қаңтар, 2025
Әрине, жаңа жылды отбасында, ата-ана, бала-шағаның қасында қарсы алғанға не жетсін? Бірақ тынымсыз тіршіліктің тамыры соғып тұру үшін адамзаттың қам-қарекеті таусылған ба? Сенесіз бе, сенбейсіз бе, жаңа жылды 60 мың жолаушы пойызда қарсы алатыны белгілі болып отыр.
Мирас • 31 Желтоқсан, 2024
Қазақ даласына кеңінен таралған беташар салты мен жыры халқымызбен қай ғасырдан бері өмір сүріп келе жатқанын анық біле бермейміз. Бір анығы, беташарды білмейтін қазақ жоқ. Бұл қатарлы бірнеше салт пен ғұрып ұмытылуға айналса да, беташар сан ғасыр ұлтымызбен бірге тыныстап, биыл жыл соңында ЮНЕСКО-ның материалдық емес мәдениет мұрасының тізіміне енді. Әрине, бұл – халықтық қуаныш пен ұлттық мерей.
Егемен Қазақстан • 24 Желтоқсан, 2024
«Assyltas» стипендиясы – әріптестерімізде
Алматыда «Assyltas» қоғамдық қорының жыл қорытындысы шығарылып, үздіктер марапатталды. Аталған қор кейінгі жылдары қоғамдық маңызы бар төрт саланы таңдап, халықтың дауыс беруі һәм қазылардың таңдауымен жүйріктерді іріктеуді дәстүрге айналдырған.
Әдебиет • 18 Желтоқсан, 2024
«Өзектегі өз несібем өлеңмен, Лифтісіз үйге қайтып келем мен». Ақын баспалдақ санап бара жатпағаны анық шығар. Басқан сайын діңкелеткен, мезі болса да міндетті қалыбынан танбаған бетонға тиген өкшенің үні де қызықтыра қоймас. Бірақ запы қылса да, оның да дауысы бар емес пе? Жоғарыға көтерілген сайын атқақтаған жүрегінің үнін тыңдап, соған үңілумен барады десек, әңгіме бөлек. Мүмкін, жүректің шамын жоғарыдағы миға түсіру керек шығар, кім біліпті. Ол үшін Абайға жүгінуге тура келеді. Ақыл, қайрат, жүрек үшеуі таласа келе ғылымға бас ұратыны бар еді ғой.
Егемен Қазақстан • 13 Желтоқсан, 2024
Газет тойы қарсаңында не нәрсеге мән бермедік. Зерделі оқырмандар өздері-ақ хабарласып, бас басылым туралы жазып жіберіп жатыр. Бұрынғы басшылардың жолдап жатқан жазбалары өз алдына. Басылымның арғы-бергі өмірі, атқарған қызметтері, әуелі газет бетінде көрініп барып шешімін тапқан мәселелерді хатқа түсіріп жіберген жанашыр елдің лебізін оқығанда, әрине, ұжымдағылардың мерейі өсіп қалады. «Тойдың болғанынан боладысы қызық» дегендей, бәрі-бәрі қамтылып жатқан сияқты. Түпсананың тұсбағдарын бір сілкіп қарасақ, бәрі жазылып жатқандай көрінгенімен, газет өндірісі, «Egemen Qazaqstan»-ның бүгінгі тыныс-тіршілігін, бейнелеп айтқанда, сіз көрмеген «от пен судың» ортасын ұмытып барады екенбіз-ау дестік.
Марапат • 12 Желтоқсан, 2024
Тәуелсіздік ұрпақтары төрге озды
Кеше Астанада Мемлекет басшысының тапсырмасымен құрылған «Тәуелсіздік ұрпақтары» гранттар конкурсының жеңімпаздары мен «Дарын» мемлекеттік жастар сыйлығының лауреаттарын марапаттау рәсімі өтті.
