Жәнібек ӘЛИМАН
Жәнібек ӘЛИМАН«Egemen Qazaqstan»
330 материал табылды

Қоғам • 01 Мамыр, 2024

Бесікті масқаралау – дәстүрді мансұқтау

«Жер астынан жік шықты, қос құлағы тік шықты» демеу­ші ме еді мұндайда. Негізі күлетін нәрсе емес. Жылағанда не табасыз? Мысқылдасаң – өз жұртың. Дегенмен алдын алған дұрыс-ау.

Әдебиет • 29 Сәуір, 2024

Бауырсақ керек, бауырсақ!

Әуезов кеңінен тоқталып жазуды армандап кеткен, ақын деп айқайлатып тақырып қоюға лайықты шайырдың бірі – Хамит Ерғалиев екені анық. Мұны ақын туралы мақаласында Ұлықбек Есдәулет жазыпты: «Ұлы Мұхтар Әуезов өмірден өтерінің аз-ақ алдында «Құрманғазы» поэмасының жалғасын оқып шығып: «Баяғы пікірім арықтаған жоқ, семірді. Алдымда шетелдерге сапарларым тұр. Содан оралысымен сенің осы дастаның туралы кеңінен толғап жазбақ ойым бар. Дастаныңдай өмір кеш!» деп құшақтаған екен», дейді Ұ.Есдәулет. Бүгінде есімі көп атала бермесе де, қазақ өлеңін бір биікке көтеріп, арнасынан асып-төгілген алапат ой мен сезімнің дүбірін Ерғалиев жырларынан табасыз. Сондықтан әңгіменің әлһамын осылайша Әуезовтің сөзімен бас­тап жатсақ, жастанып оқуға әбден лайықты шедевр шумақтар тақияңызға тар келмейді деп біліңіз.

Қоғам • 26 Сәуір, 2024

Сан қырлы қаламгер

Астанадағы Ұлттық ака­де­миялық кітапханада Қа­зақ­­­стан­ның халық жа­­з­у­­шысы, Мемлекет­тік­­ сыйлықтың лауреа­ты­ Сәкен Жүнісовтің 90 жыл­­­­дығына арналған «Сан­ қырлы Сәкен сері» ат­ты ғылыми-тәжі­ри­бе­лік конференция өтті.

Кино • 25 Сәуір, 2024

Басын жұтқан байғұс

Үш минутқа да толмайды екен ұзақтығы. Екі минут он жеті секунд қана. Бірақ британдықтар фильм деген айдар тағыпты. Екі жарым минуттың мөлшеріндегі түсірілім. Бейнеролик емес, бейнесюжет те емес – фильм. Қысқаметрлі бола ма, басқа анықтауыш қосыла ма, кино деген соң туындыға біз де назар тіктедік. Жілігі татымайды дей алмадық. Бір емес, екі емес, халықаралық төрт марапат беріліпті. Ағылшын режиссері Филип Сэнсом мен сценарист Олли Уильямстың бұл туындысының атауы да аса күрделі – «Қара құрдым», қыс­қаметрлі фильм 2008 жылы шығыпты жалғанның жарығына.

Таным • 25 Сәуір, 2024

«Құдай сөзінің» құдіреті

Біздің ұлт о баста бір ауыз сөзден көктеп, көркейген секілді болады да тұрады. Ол қандай сөз десеңіз, «Қозы Көрпеш – Баян сұлу» жырында Қарабай мен Сарыбай серт байлап, құда болғандағы сөз. Ол бәлкім қарын құда, әлде екеуін серттестірген достық шығар, әйтеуір осындай көбею мен молаюға, яғни өсіп-өнуге, өріс кеңейтіп, өркендеу жолында жақсылыққа жаралған қасиетті сөз екені даусыз.

Қоғам • 19 Сәуір, 2024

Төрт кітаптың тұсауы кесілді

«Astana Eurasian Book Fair – 2024» халықаралық кітап көрме-жәрмеңкесінің аясында төрт кітаптың тұсаукесер рәсімі болды. Мемлекет және қоғам қайраткері, академик, Сенат депутаты Дархан Қыдырәлінің «Тамыр» және «Абыздар амана­ты», профессор Серік Неги­мов­тің «Шешендік өнер», әдебиет сыншысы, публицист Амангелді Кеңші­лік­ұлының «Жүректің сөзі» кітаптары таныстырылып, авторлары еңбектерінің негізгі баянына тоқталып, оқырмандарына қолтаңба берді.

Қоғам • 19 Сәуір, 2024

Қайталанбас Қаңлы жазбалары

«Түркістан облысынан табылған Қаңлы жазбасы орындалу форматы тұрғысынан қазақ тарихын жазба мәдениеті қалыптасқан ежелгі өркениеттермен теңестіреді» дейді археолог Александр Подушкин.

Тұлға • 12 Сәуір, 2024

Қара тастан халық әніне дейін

Аспан мен жер, өмір туралы әуелі ертегілер мен аңыз-әңгіме, жыр-дастандардан естіп барып қиялдай бастамай ма ол кездің баласы? Туа сала есеп-қисаппен бас ауыртып, формулаға көзі түсетін бала әлі де кем де кем шығар. Ал халықтың ұлттық танымы мен рухани қазынасына қанып, уызында жарып өскен баланың таным-түсінігі, ойлау жүйесі анағұрлым кең, ғылыми пайымдауының ауқымы шексіз қалыптасарын Қаныш Сәтбаев өмірінен аңдауға болатындай.

Әдебиет • 10 Сәуір, 2024

Годекан

«...Шоқыға шықсаңдаршы хан көтеріп, Тартысып бір-біріңді табаламай», депті Несіпбек Айтұлы «Ағалар-ай» өлеңінде. Бұл өлеңнің тууына не әсер еткенін білмейміз, бірақ ел сенген үлкендердің майда-шүйдеге «ілінген» майшабақтығына налығаннан туғаны байқалады. Қазақ даласында шоқыға шығу, төбеге жиналудың мәні зор. Елдік істер атқарылатын жер. Оның үстіне хан көтеру болса. «Күлтөбенің басында күнде жиын» деген атақты сөз де бұдан алыс кетпейді.

Тұлға • 04 Сәуір, 2024

Бұл Қасымды да бір байқаңыздар!

Қасымның жаңа суреті табылды. Қазақ әдебиетінің классигі Қасым Аманжоловтың ел білетін суреті аз емес. Бірақ бұған дейін баспа бетін көре қоймаған, БАҚ-та жарияланбаған мына суреті туралы әңгіме бөлек. Фотосуретті Алматы мемлекеттік мұрағатын­дағы әдебиеттанушы ғалым, сыншы Есмағамбет Ысмайыловтың жеке қорынан алып, бізге мәліметімен қоса таныстырушы – Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті Қазақ әдебиеті кафедрасының аға оқытушысы, PhD Жанбота Кәріпбаев екенін айта кеткен жөн.