Сұхбат • 12 Мамыр, 2023
Темірхан Медетбек: Мен де «күндіз отырмадым, түнде ұйықтамадым»
Атақты Уильям Фолкнер бір сөзінде: «Нағыз өлең жиырма алты жасқа дейін ғана жазылады», депті. Жиырма алты жас, былай қарасаң, қысқа ғана уақыт. Ал осы фолкнерлік аксиоманы бұзып, ғұмыр бойы өлең жазған ақындар біздің әдебиетімізде көп кездеседі. Солардың бірі – қаламынан найзағайдың жарқылы есетін ақын Темірхан Медетбек. «Көк түріктер сарынымен» қазақ поэзиясында тыңнан түрен салған ақын бізге берген сұхбатында өлеңдегі стилі, ізденіс жолы, қазіргі қоғамдық мәселелер туралы бүкпесіз айтып берді.
Ғылым • 11 Мамыр, 2023
О заманда бұ заман айда өсімдік егіліпті дегенді естіп пе едіңіз? Қазіргі жаңа ғылым мен техника біз естіп көрмеген ғажайыптың бәрін жасап жатыр. Соның бірі – айға өсірілген өсімдіктер.
Ғылым • 10 Мамыр, 2023
Шыны керек, қазіргі әрбір ғылыми зерттеуге тәжірибе ретінде тышқан жиі қолданылады. Мұның себебі неде? Не үшін тышқан ғылыми тәжірибе барысында «құрбандыққа» көп шалынады? Сөйтсек, мұның алуан түрлі себебі бар екен.
Технология • 04 Мамыр, 2023
Осы жылдың қаңтарында қолданысқа еніп, тұтас әлемге тез таралған жаңа технологиялық өнім ChatGPT (Generative Pre-Trained Transformer) екі-ақ айдың ішінде 100 млн-нан аса пайдаланушыны жинады. Осылайша, осы күнге дейінгі ең жылдам таралған қосымшаның бірі атанды. OpenAI-дың жетілдірілген чат-боты халықтың жасанды интеллектіге деген қызығушылығын арттырғаны сонша, ол туралы білгісі келетін, тіпті оны пайдаланып көргісі келетіндердің саны күн сайын артып барады. Бірақ жаңа технологиялық өнімнің қауіпсіздік тәуекелдері барын байыпты түрде ойлағандар некен-саяқ.
Әлем • 02 Мамыр, 2023
Жуық жылдардан бері шетелде қазақ мәдениеті орталықтары ашылып, сол арқылы еліміздің мәдениеті мен әдебиетін, салт-дәстүрін өзге елдерге насихаттау, таныстыру жұмыстары жүргізіліп келеді.
Қоғам • 30 Сәуір, 2023
Қадау-қадау ғасырлардан бері сақталған халқымыздың рухани мұрасы атадан балаға жалғасып келеді. Қай дәуірде болсын, ұлтымыздың өзіне ғана тән салт-дәстүрі мен рухани қазынасы тәрбиелік маңызын жойғаны жоқ. Сол үшін де оны біз бүгінгі күнде арнайы ғылым ретінде зерттеп, ұрпақтар санасына сіңіруіміз – күн тәртібіндегі мәселенің бірі. Біз үшін салт-дәстүр байлық, сарқылмас мұра есебінде.
Сұхбат • 26 Сәуір, 2023
Түпнұсқадан тәржіме – уақыт талабы
Әдебиет пен руханияттың дамуы үшін аударманың, оның ішінде түпнұсқадан аударудың алатын орны ерекше. Біз сол арқылы өзге озық елдердің әдебиетінде қандай жаңалықтар мен өзгерістер болып жатқанын, олардың қаламгерлері қандай жақсы туындылар жазғанын оқып, сараптап, санада салмақтай аламыз. Қазір бізде түпнұсқадан аударатындар бар ма, олар не бітіріп жатыр деген сауалға жауап іздеу үшін осы салада еңбектеніп жүрген аудармашыларды сөзге тарттық. Кезекті дөңгелек үстелімізге аудармашылар – Мақсат Дүйісмағамбет (орыс тілінен аудармашы), Роза Мұсабаева (неміс тілінен аудармашы), Досым Зікірия (түрік тілінен аудармашы), Динара Мазен (ағылшын тілінен аудармашы), Шолпан Қызайбаева (неміс тілінен аудармашы) қатысып отыр.
Өндіріс • 26 Сәуір, 2023
Цифрлық таңбалау: Аяқкиім бағасы қымбаттаған жоқ
2023 жылғы 1 сәуірден бастап аяқкиімді таңбалау және қадағалау ережелері толық күшіне енді. Осы кезеңде елімізде таңбаланған аяқкиім көлемі 257 пайызға өсті. Кәсіпкерлер таңбалаудың енгізілуі тауар бағасының өсуіне әсер етпегенін атап өтті.
Әдебиет • 25 Сәуір, 2023
Өткен күндерге қайырыла қарасақ, бәрі – ностальгия. Мен 2008 жылы Үрімжі қаласының маңында орналасқан Санжы дейтін шаһардағы университетте студентпін. «Мұхтар Шаханов Шыңжаңға келеді екен» деген хабар тарағалы біз күн санай бастадық. Мақсатымыз – Шахановты өз көзімізбен көру. Себебі, ол кезде қытай қазақтары арасында Абай мен Мұқағали Мақатаевтан кейін Мұхтар Шахановтың өлеңдері көп оқылды.
Халық • 24 Сәуір, 2023
Ана тілі, «Абай жолы» және Алина
Ол әлеуметтік желідегі парақшаларының маңдайына «Қазақ тілін насихаттаушы» деп бадырайтып жазып қойыпты. Өзімен сөйлестік. «Тегім – корей, ұлтым – неміс, тілім мен рухым – қазақ», деп жауап берді. Сосын оның онлайн сабақтары туралы бейнематериалдарды ақтарып көрдік, мемлекеттік тілді өзгеше методикамен үйретіп жүр екен.