Ғалым СҮЛЕЙМЕН
Ғалым СҮЛЕЙМЕН«Egemen Qazaqstan»
3519 материал табылды

Руханият • 07 Қазан, 2020

Шахматтың қос шынары

Шахматтың тарихы тереңде жатыр. Бағзы заманда бұл ойынды Үндістан мен Византияда, кейіннен басқа да бірқатар елде ермек қылған екен. ХV ғасырда еуропалық үлгісі жасалып, бұл «классикалық» деп аталатын болды. ХІХ ғасырда жаңа нұсқа жүйеленіп, түрлі жарыстар өте бастады. Бүгінгі таңда төрткүл дүниеде шахматқа деген құлшыныс ерекше. Спорттың бұл түрінен әлемдік тәж үшін айқас, әлем және құрлық чемпионаттары, Дүниежүзілік Олимпиада және тағы басқа көптеген халықаралық жарыстар үздіксіз өтіп тұрады.

Футбол • 06 Қазан, 2020

«Динамоның» тарихи жеңісі

Осыдан дәл 45 жыл бұрын, яғни 1975 жылдың 6 қазанында Киевтің «Ди­намосы» УЕФА Суперкубогын жеңіп алып, барша Кеңес Одағының жан­күйер­лерін қуаныш пен шаттыққа бө­леген еді.

Кәсіпқой бокс • 06 Қазан, 2020

Мәскеу «майданы»

1989 жылдың 17 қыр­күйегі мен 1 қазаны ара­­­лығында КСРО-ның бас шаһары – Мәс­кеу­дегі «Олим­пий­ский» спорт кеше­нінде бокс­тан V әлем чем­пио­на­ты­ның жалауы жел­бі­реді. Айтулы жа­рыс­та 43 мемлекеттен келген 236 былғары қол­ғап ше­бері күш сынас­ты. Cо­лар­дың арасында ата­ғынан ат үркетін са­қа саңлақтармен қоса, жа­лын­дап өсіп келе жат­қан дарынды жас­тар да болды. Сол гүрзі жұ­ды­рықты жігіт­тер екі апта уақыт аянбай ай­қа­сып, 12 сал­мақ дә­ре­жесінің жүл­де­лерін өз­ара сарапқа салды.

Спорт • 05 Қазан, 2020

Спорттық гимнасшылар әлем кубогында төрт жүлде жеңіп алды

Мажарстанның Сом­батхей қаласында спорттық гимнас­тикадан Әлем кубогы аяқталды. Бұл доданы Қазақстанның ұлттық құрамасы бір алтын және үш күміс медальмен қорытындылады, деп хабарлайды Egemen.kz.

Спорт • 05 Қазан, 2020

Футзалдан Қазақстан кубогының жеребесі тартылды

Кеше Нұр-Сұлтанда футзалдан Қазақстан кубогы жолындағы жарыстың жербесі тартылып, қай командалардың өзара күш сынасатыны анықталды, деп хабарлайды Egemen.kz.

Теннис • 05 Қазан, 2020

Екінші кезеңде сүрінді

Бұл күндері Парижде өтіп жатқан Ролан Гаррос турнирін Қазақстанның теннисшілері керемет бастаған еді. Жарыс жолына шыққан жерлестеріміздің арасынан тек Зарина Диас қана екінші кезеңге өте алмады. Ол тунистік Онс Жаберден жеңілді. Ал өзге ойыншыларымыздың барлығы да тұсаукесер кездесулерінде жеңіске жетіп, өз жанкүйерлерін қуантты.

Спорт • 05 Қазан, 2020

Жер-жаһанның жүйріктері

Кешенді жарыстарда ең көп жүлде жиынтығы жеңіл атлеттер сайысында сарапқа салынатыны белгілі. Мәселен, 2016 жылы Рио-де-Жанейрода алауы тұтанған Олимпия ойындарында – 141, ал 2019 жылы Дохада өткен әлем чемпионатында 147 медаль таратылды. Яғни спорттың осы түрінде қай елдің өрендері табысты өнер көрсетсе, солардың жалпы командалық есепте топ жаруына тамаша мүмкіндік туындайды. Сол себепті жанкүйерлер жеңіл атлетиканы «Спорт падишасы» деп те атайды.

Спорт • 02 Қазан, 2020

Сеулде атой салған саңлақтар

Осыдан дәл 32 жыл бұрын, яғни 1988 жылдың 2 қа­занында Оңтүстік Кореяның астанасы – Сеулде XXIV жазғы Олимпия ойында­рының алауы сөнді. 16 күнге созылған бәсекелер барысында 159 мемлекеттен келген 8465 спортшы бақ сынады. Олар спорттың 27 түрі бойынша 263 жүлде жиынтығын сарапқа салды. Жалпыкомандалық есепте КСРО құрамасы жеке-дара көш бастады. Олар 55 алтын, 31 күміс және 46 қола медальды олжалады. Барлығы – 132 жүлде. Кеңес Одағы құрамасы сапында табыс­ты өнер көрсетіп, жеңіс тұғырына көтерілгендер қата­рында қазақстандық спортшылардың да қатары қалың болды.

Спорт • 01 Қазан, 2020

Мықтылардың «мүйізін қаққан» Мұхтархан

Бұған дейін газетімізде Ермахан Ыбырайымов («Ер мінезді Ермахан»), Бекзат Саттарханов («Бекзада өнер, Бекзат батыр») және Болат Жұмаділов («Отандық бокстың оғыланы») сынды боксшылар жайында көлемді мақалалар жарық көрді. Олардың барлығы да осыдан дәл 20 жыл бұрын Сидней Олимпиадасында атой салған саңлақтар екенін жанкүйерлер жақсы біледі. Бүгінгі кейіпкеріміз – Мұхтархан Ділдәбеков. Ғасырлар тоғысында жасыл құрлықта өткен ғаламдық додада аса ауыр салмақта айқасқан айтулы былғары қолғап шебері күміс медальды олжалаған еді.

Спорт • 30 Қыркүйек, 2020

Бекзада өнер, батыр Бекзат

2004 жылдың тамыз айы. Афина Олимпиадасының нағыз қызған шағы. Жаздың жаймашуақ күндерінің бірінде редакциядағы біраз журналист жиналып, теледидардан боксшылардың бәсекесін тамашалап отырғанбыз. Бір мезетте қабылдау бөлмесіндегі телефон шыр ете қалды. Хатшы қыз дереу маған қосты. Сөйтсек, Түркістаннан Бекзат Саттархановтың анасы хабарласып тұр екен. Амандық-саулық сұрасқаннан кейін Сырлыкүл апайымыз: «Жаңа теледидардан боксты көрдің бе? Комментаторлардың Бекзатты өзбек спортшысы деп жатқаны несі? Ондай әңгіме қайдан шықты? Баламның көзі көк болса да, өзі нағыз қазақ еді ғой. Жаны да, жүрегі де қазақ. Ұлым ешуақытта өзбек болған емес. Бекзат қазақ болып туғанын үнемі мақтан тұтатын. Құлыным өмірден озғанша, өз елі мен ұлтының ғана намысын қорғады емес пе?! Соны комментаторлар білмей ме? Әлде олар көзі тірісінде қазақ болған Бекзатты өлгеннен кейін өзбек қылайын деді ме?», деп ағыл-тегіл жылады.