Мирас АСАН
Мирас АСАН«Egemen Qazaqstan»
149 материал табылды

Руханият • 29 Қазан, 2020

Голливудта ән салған...

Арқа атырабы әуелден әнге бай, шежіреге шешен, өнерге алтын тұғыр бола білген киелі аймақ. Оның ішінде Арқаға келсең әншімін деме деп, дәстүрлі ән додасында осынау бекзат өнердің шоқтығын тіпті биіктетеміз. Кешегі сал Біржандар салып кеткен сара соқпақ бүгінде үлкен даңғылға ұласқан.

Руханият • 29 Қазан, 2020

Иіс иерархиясы

Биологиядан білетініміздей, паразит – белгілі бір организмнің, айталық паразиттің екінші бір организмді тіршілік ортасы ретінде пайдаланып, сонда өсіп дамуы, қоректенуі. Былайша айтқанда біреудің есебінен біреудің күн көруі. Қазақша айтқанда жатып ішу. Жалпы паразиттердің көптігі сонша, бұлар тірі ағзалардың ішінде де, сыртында да, вирустарда да, бактерияларда да, өсімдіктерде де, жануарларда да, тіпті адамдарда да бар.

Руханият • 27 Қазан, 2020

Брукс үрейі

– Отырыңыз Эллис Бойд Реддинг. Лақап атыңыз – Қызыл. Берілген уақыт­тың 40 жылын өтепсіз. Қалай ойлайсыз, тәрбиелендіңіз бе? – Тәрбиелену? Ойланып көрейін. Бірақ бұл сөздің не екенін түсінбеймін. – Бұл қоғамға қосылуға дайынсыз ба деген сөз. – Онымен не айтқың келетінін білем, балам. Мен үшін бұл ойдан шығарылған сөз ғана. Саяси сөз. Сенің негізгі сұрағың ке­летіні – осы ісіме өкінем бе, жоқ па, соны білгің келетін болуы керек.

Өнер • 23 Қазан, 2020

Бегалиндік бейнелер

Қылқалам ұшындағы қиял-ғажайып әлем бұл есіммен бұрыннан жақсы таныс деп ойлаймыз. Ал енді былайғы жұрт Бегалин болмысы туралы, оның шығармашылық штрихтары турасында көп біле бермеуі мүмкін. Жалпы, танымалдық талантқа тұсау болмаса керек. Қарағандылық суретші Айбек Кәленұлы Бегалиннің картиналарына үңілген сайын біз осыны аңғарамыз. Суретшілердің шеберлігі турасында айтылған тамаша тәмсіл бар: қатардағы қарапайым суретші бейнелеген аруға сіз қарап тұрасыз, ал ұлы суретшінің ханшайымы сізге қарап тұрады.

Тарих • 19 Қазан, 2020

Бақты туралы біраз сөз

Елбасы Н.Назарбаевтың «Болашаққа бағ­дар: рухани жаңғыру» мақаласы – өткені­міз­­ді саралап, тарихымызды толық түгендеуге жол ашқан жоспарлы да жүйелі еңбек. Жал­пы, қазақ тарихы ежелден ержүрек батыр бабаларымыздың даңқты есімдерімен, соларға жайлы тұрақ болған көне қоныстармен тікелей байланысты баяндалады. Кеңес өкіметі қазақты отарлауда алдымен осы екі құндылықты жоюдан бастады. Ең бірінші Алаштың ру-тай­па­лары ғасырлар бойы мекендеп келген құтты қоныстардан қазақ ауылдарын ығыс­тырып, олардың атауларын өзгертсе, кейін тарихта елеулі орны бар қай­рат­кер тұлғалардың есімін бүркемелеуді күшейтті. Сол сұрқай саясаттың зарда­бын бүгінгі ұрпақ әлі тартып отыр. Көптеген қазақы атау ұмыт болып, ескі де есті сөздер жаңа буынның жадынан мүлде жоғалып барады. Осы ретте ортал­ық Қазақстан өңірі бойынша Арқаның бес қазылығына кіретін Кент қазылығы мен Боқты қазылығының ортасында орналасқан қазіргі Бақты ауы­лының арғы-бергі тарихына, онда орын алған ірі-ірі тарихи оқиғалар тура­лы айтқымыз келеді. Көп жұрт бұл Бақтыны Шығыс Қазақстан облысы Үржар ауданындағы ауылмен жиі шатастырады. Айтпағымыз, бұл Бақты ол Бақ­тыдан өзгерек.

Өнер • 19 Қазан, 2020

Герника

«Герника» – әйгілі суретші Пабло Пикассоның атақты кескін­демесі. Автор аталған туындыны 1937 жылы Парижде өткен дүниежүзілік көрменің Испания павильонына арнап, Испания Республикасы үкіметінің өтінішімен салған деседі. Суретке қарап тұрсаңыз ақ-қара түсті кескіндеменің астарында небір тағдырлар мен тарихи оқиғалар, суретшінің азаматтық көзқарасы, жазушының жаны, соғыс пен бей­бітшілік шарпысы ашық бейнеленген. Кубизм стилінде жа­зылған кескіндеменің тақырыбы осыдан сәл бұрын болған Гер­никаны бомбалау, сонымен қатар Испаниядағы Сәуір рево­люциясы (1931) мен Азамат соғысының (1936-1939) қасіретінен сыр шертеді.

Таным • 14 Қазан, 2020

Мәди

Алаштың азаттық күресі жолында басын бәйгеге тігіп, тағдырын тар қапастар мен қуғын-сүргіндерде кешірген ерлер аз емес. Алайда сол мехнаттардың барлығын қайыспай арқалаған қайраткер тұлғалар ұлты үшін пида еткен жанын ешкімнен бұлдамай, қиын-қыстау кезеңдердің ортасында жүріп те келешек ұрпаққа өлмес рухани мұраларын қоса тарту етіпті. Бұндай бірегей тұлғалардың қатарында әлбетте ер Мәдидің есімі ерекше аталар еді. Иә, «Сұрасаң Мәди еді, менің атым кем емес, еш адамнан салтанатым!» деген рухы асқақ, мінезі найзағай, көңілі мәрт Мәдидің есімі қазақ тарихының қатпар-қатпар парақтарында бұғауда бұлқынған арыстандай айбарлана естіледі!

Руханият • 14 Қазан, 2020

Быковтың «Ақымағы»

Қоғам – жекелеген жандардың жиынтығы. Ал енді көпшілік болған соң оның мәселесі қордаланбай тұрмайды. Әлеуметтің әлжуаз халі санасында сәулесі бар кез келген адамды әурелеуі тиіс. Әсіресе аз ғана уақыттың ішінде бірнеше қоғамдық формацияны басынан өткерген кешегі он бес одақтас елде бұл сұрақтар әлі де өзекті. Біз осы ойымызға ресейлік кинорежиссер Юрий Быковтың «Ақымағын» («Дурак») көргеннен кейін тіпті терең үңілдік.

Таным • 13 Қазан, 2020

Мебиус синдромы

Бізде осы күні не жымиғаны, не жыла­ғаны белгісіз бір бет-бейнелер пайда бол­ған. Былайша айтқанда эмоциясы екі бетінен ешқашан білінбейтін типтерді жиі кездестіреміз. Бірте-бірте күлмейтін кісілер көбейіп келе жатқандай. Жалпы, жалпылдап күле беру жақсы әдет емес. Қазақ оны «Әйелдің қары, еркектің қоры күлегеш» деп кесіп айтып қойыпты. Дегенмен, біздің бұл күлкіміз басқа күлкі. Тіпті, күлкі деуге келе ме? Күлкі дегеннен гөрі қоғамдағы, өнердегі, әдебиеттегі, мәдениеттегі көңіл күй дегенге көп келің­кірейтін сияқты.

Театр • 01 Қыркүйек, 2020

Балетке барып жүрсіз бе?

Балетті бекзат өнер дейтініміз де сол шығар, оның көрермендері көп емес. Алайда бұл ақсүйек мамандықтың бәсі басқалардан төмен дегенді білдірмейді. Мәдениеті мыңжылдықтармен тамырлас батыс елдерінде балетке бару үлкен рухани демалысқа баланады. Нарықтық экономикадан рухани жаңғыруға жаңа бет алған бізде балет театрына билет алу енді-енді қалыптасып келе жатыр.