Дүйсенәлі ӘЛІМАҚЫН
Дүйсенәлі ӘЛІМАҚЫН«Egemen Qazaqstan»
200 материал табылды

Сұхбат • 16 Маусым, 2023

Олжас СӘКЕНОВ: «Болашақ» – елдің бренді

Тәуелсіздіктің алғашқы жылдары еліміздің экономикасы дамып, бір арнаға түспесе де, сол тұста білім мен ғылымға көңіл бөлініп, еліміз жастарының дамыған елдерде білім алып, отанымызды дамытуға өз үлестерін қосуға жігерлендірілді. Әне сол тұста отандық таңдаулы білім жобасы «Болашақ» бағдарламасы жарияланды. Содан бері отыз жыл өтіп, 12 мыңнан астам жас мамандар әлемнің үздік университеттерінде білім алып, ел экономикасы мен қоғамының дамуына тың серпін берді. «Болашақ» Халықаралық бағдарламалар орталығының Басқарма төрағасы Олжас Сәкенов бізге берген сұхбатында орталықтың кешегісі мен бүгіні, алдағы жоспары және еліміз жастарының білім деңгейі туралы айтып берді. 

Таным • 14 Маусым, 2023

Элле Майларттың Түркістан сапары

Шетелдік саяхатшылардың қазақ даласына жасаған алуан түрлі сапарлары туралы сериялы мақаламызды бүгін швейцариялық авантюрист, сая­хатшы, жазушы, фотограф Элла Майларттың «Түркістан өлкесі» атты кітабы жөнінде жарияланыммен жалғастырамыз.

Руханият • 14 Маусым, 2023

Санадағы сансыз қоңырау

Ағылшындарда «Рим шаһары бір күнде салынған жоқ» деген жақсы сөз бар. Қателеспесек, бұл сөздің арғы-бергі адамзат қоғамында өмір сүріп келе жатқанына талай ғасыр болды. Әр сөздің киесі болатыны сияқты, оның әу бастағы иесі де болары сөзсіз. Аталған алдарқатпа сөзді сол кездегі әлдебір билік басындағы біреу немесе ертеңінен үміт үзбеген бір арманшыл адам айтқан шығар, бәрі де мүмкін. Осы сөзге қазақтың «бұдан жаман күнде де тойға барғанбыз» деген тәубелі пікірі сай келеді. Неге десеңіз, екеуінің де табан тірер тиянағы – көңіл төркіні. Екеуі де адам баласын алдаусыратып, алға сүйрейді, жетелейді.

Тарих • 07 Маусым, 2023

Аналар әдебі туралы кітап

Кешегі аумалы-төкпелі заманда Алаш зиялыларымен бірге ұлты­мыздың ағарту ісіне өлшеу­сіз үлес қосқан санаулы қазақ қыздарының бірі де бірегейі – Нәзипа Құлжанова. Бойындағы «бәрі де елім үшін» деген қайсар рух пен өшпес жалын, көкейін­дегі ізгі сәуле оны талай биікке көтерді.

Сұхбат • 05 Маусым, 2023

Айгерім Есенғалиқызы: Әкем «Гамлетті» ағылшын тілінен тікелей тәржімеледі

Шүкір, халқымыз ақынға кенде емес. Сонау арғы ғасырлардағы жыраулар заманынан бастау алатын бұл саф өнердің жолында еңбек етіп, ел есінде есімі қалғандар баршылық. Жұртшылыққа жыры ұнаған ақындарда арман болушы ма еді? Солардың бірі де, бірегейі – Есенғали Раушанов. Қазақтың «дегдар» деген сөзін осы кісіге қияр едік, себебі сөзі де, өзі де дегдар бола алды. Ақынның қызы Айгерім Есенғалиқызы бұл сұхбатында әке болмысы, шығармашылығы туралы айтып берді.

Ғалым • 01 Маусым, 2023

АҚШ сыйлығын иеленген

Бұл кейіпкерімнің есімімен ертеден таныс едім. Оның мұхиттың арғы жағындағы алып Америкада ұзақ жылдан бері ғылыммен айналысып, өз саласында көптеген жетістікке жеткені туралы сүйінші хабарлар ауық-ауық естіліп тұратын. «Шіркін, қазақ баласы сондай болса» деген ізгі тілектердің оған көп айтылғаны белгілі. Ол – «нені ексең, соны орасың» деген ескі сөздің астарында бір шындықтың жатқанын күшімен де, ісімен де дәлелдеген арда азамат. Оның есімі – Нұршат Нұражы.

Білім • 31 Мамыр, 2023

«Болашаққа» өтінім қабылдау басталады

Осы жылдың 5 маусымында «Болашақ» бағдарламасына құжат қабылдаудың үшінші легі басталады. Өтінімдер 7 шілдеге дейін eGov.kz мемлекеттік қызметтер порталы арқылы қабылданады. Жылдың соңына дейін өтінім қабылдаудың тағы бір легі 17 шілде мен 15 қыркүйек аралығында өтетін болады.

Тарих • 30 Мамыр, 2023

«Әмірқан бидайығында» не жазылған?

Біз бүгінгі жазбамызда сұлу сөздің сүлейі атанып, әдебиетіміз­де ойып отырып орын алған ұлы жазушы Ғабит Мүсі­репов­тің біреу білсе, біреу білмейтін алғашқы кітабы тура­лы сөз қоз­ғамақпыз. Бұл кітап «Әмірқан бидайығы» деп аталады. 1928 жылы Қызылордадағы «Қазақстан мем­ле­кет» бас­пасынан 5000 тиражбен басылған танымдық дү­ние­­сінде жазушы не жазды екен деген сауал тууы, әрине, заңдылық.

Технология • 24 Мамыр, 2023

«ChatGPT» өмірімізді өзгерте ала ма?

Қазір қарқынды дамып жатқан әлемдік технология күнделікті өміріміздің маңызды бөлігіне айналды. Кейінгі жылдары пайда болған жаңа технологиялық жетістіктердің бірі чат-боттарды дамыту екені рас. Чат-боттар – пайдаланушыларымен сөйлесуді имитациялауға арналған компьютерлік бағдарламалар. Бұл ретте «OpenAI» жүйесінің «ChatGPT» өнімі чат-боттардың адам өмірін әртүрлі жолмен жақсарта алатынының тамаша үлгісі екеніне еш күмәніміз қалмады.

Ғылым • 17 Мамыр, 2023

Экологиялық сана ерекшелігі

Экология десе, біздің есімізге ата-әжелеріміздің «құстың ұясын бұзба», «көк шөпті жұлма», «суды лайлама» сияқты тәрбие сөздері есімізге түседі. Сайын далада еркін ғұмыр кешкен ежелгі бабаларымыз «бұлақ көрсең, көзін аш» деп ұрпақтарына экологиялық мәні зор өсиеттер қалдырғаны қазақ халқының ежелден табиғатпен етене екенін айғақтайды.