Мұхтар КҮМІСБЕК
Мұхтар КҮМІСБЕК«Egemen Qazaqstan»
1001 материал табылды

Руханият • 27 Қазан, 2020

Махаббат сағызы

Сіз, махаббат сағызын шайнап па едіңіз?.. Қалайша?.. Өткен ғасырдың эластикті ретро дәмі есіңізде жоқ па?.. Сыртында «Love is...» деген жазуы бар сүп-сүйкімді созылмалы тәтті ше? Тік төртбұрышты келген, қызғылт өңді борықтай жұмсақ зат. Сол уақытта серінің әтіріндей хош иіс төгіп, ерке-сылқымды естен тандырған өрнекті өнім. Бозбала біткен сүйгеніне сыйға беріп, сол арқылы сезімін де жеткізген. Иә-иә, ұяң жігіттің риясыз пейілінің дәнекері десеңіз де болады. Мұндағы қызық сағызда емес, оның қорабындағы сиқырлы суреттерде болып отыр ғой. Біздің де әңгімеміздің сорабы сол еді, негізі.

Қоғам • 27 Қазан, 2020

Түз тағысын тізгіндеген

Ескі жұрттың аузынан қалған әңгіме деп әнтек күліп қоя­тын­быз. Ауылдан желдей ескен қилы-қилы жаңалықтардың қайсысының әуеніне төңкерілесің. Сосын сексеннің сеңгіріне шыққан қарияның жылқы жалына жабысып, жүйрік баптап жүргеніне кім сене қойсын. Сөйтсек біздікі ағаттық болыпты. Бар екен. Бауыры бұлақ баяғының адамдары-ай! Көкжалдың көк етін жыртып, құстың да тілін тапқан. Айтсаң – аңызға пара-пар, айтпасаң – жаныңа жай таптырмайды.

Әдебиет • 27 Қазан, 2020

Әдебиеттің әліппесі

Әжесінің етегіне оралып өскен әрбір баланың ертегіге құмар келетіні ертеден белгілі. Құлынының кірпігі ілінгенше қадағалап отыратын апалардың тәтті әңгімесінен бұғанасы енді қатып келе жатқан балдырған рухани ләззат алатыны хақ. Оның үстіне ежелден ертегімен өренін тәрбиелеген, қиялын дамытып, арманын асқақ етуге мән берген халқымыздың осынау жанры әдебиеттің әліппесі секілді. Жақында жарыққа шыққан Жұмабала Балақаранованың «Ертегілер әлемі» атты кітабынан соны аңғардық.

Руханият • 21 Қазан, 2020

Ескі латын әліпбиін ескерсек

Заман талабына сай әрбір ұлттың тілі жетіліп отырады. Өткенге көз жүгіртсек, ұлт зиялылары ана тіліміздің дыбыстық жүйесін толық ашып бере алатын алфавит қабыл­дауды міндетке алған. Әйтсе де сан түрлі саяси көзқарастар қазақ тілінің адымын аштырмады. Әуелде араб графикасын аттап, латын қарпіне көшкенімізбен, кейін кириллицаға ауыстық.

Тарих • 21 Қазан, 2020

Қырымда туып, қырда ғұмыр кешкен

Аруана даланы ақжаулығына орап қорғаған ақжүрек аналар-ай. Сіздер жайлы сөз бастарда соғыстың аңызақ желі есетіні несі? Кіндік қаны тамған топырақтан кіндігін үзіп, жат жердің дауылына ық, қауымына пана болған ғазиз жандар. Салты бөлек, саулығы басқа мыңдаған жауынгердің басын қосқан майданның «мейірімі». Жо-жоқ, ол жай майдан емес, өмірге деген іңкәрлік. Сол іңкәрліктен тұтанған махаббат оты. Ал біз оны тағдыр деп түс­тейміз. Бәлкім солай да шығар. Мұны сіз қазақ әулетіне келін болған украин­ қызының ғұмырымен өлшеп көріңізші. Кеудеңізді әлдебір әуен әлдилеп, жанарыңызға жас ұйиды. Мөлдір жас – өмір моншақтары...  

Қоғам • 20 Қазан, 2020

Жануарларды қорғаудың жаңа тәсілі

Талдықорған қаласындағы Назарбаев зияткерлік мектебінің 11-сынып оқушысы Анастасия Кормушинаның әлеуметтік жобасы стартап-байқауда 300 мың теңге жеңіп алды. Аталған шара «BIRGEMIZ: TAZA ÁLEM» ұлттық жобасының гранты аясында Ақпарат және қоғамдық даму министрлігінің қолдауымен өтті.

Руханият • 19 Қазан, 2020

Сәруар шақтың сәлемі

Тағы да күз. Сағыныш мезгілі. Бұл әдеттегідей сағыныш емес, бояуы басқа, болмысы бөлек сурет. Мекенжайсыз сағыныш. Саудыраған жапырақтар. Сарыжалқын сағым. Нәзік ностальгия. Әлдебір әуен жаныңызды еліте ме? Мүмкін, вальс билегіңіз келетін шығар. Онда «Bésame mucho»-ны қосыңыз. Көңіліңізде құйылған шердің сабасы ақтарылсын.

Руханият • 17 Қазан, 2020

Ескі латын әліпбиін ескерсек...

Заман талабына сай әрбір ұлттың тілі жетіліп отырады. Өткенге көз жүгіртсек, ұлт зиялылары ана тіліміздің дыбыстық жүйесін толық ашып бере алатын алфавит қабылдауды міндетке алған. Әйтсе де сан түрлі саяси көзқарастар қазақ тілінің адымын аштырмады. Әуелде араб графикасын аттап, латын қарпіне көшкенімізбен, кейін кириллицаға ауыстық.

Экология • 16 Қазан, 2020

Өңірлік ерекшеліктер ескерілмей отыр

Әлемдік жылыну деңгейі шамамен 2 пайызды құрап отыр. Ал Орталық Азиядағы көрсеткіш 5-7 пайызға тең. Демек, болашақта «климаттық босқындар» ұғымымен бетпе-бет келуіміз мүмкін.

Руханият • 16 Қазан, 2020

Тарихқа енген таңғажайып қалашық

Елді сүйсінткен ЭКСПО қалашығының ендігі ғұмырының жалғасы не боларын үстірт болжап жүргендер көп-ақ. Қойдың құмалағындай шашылған қыруар қаржы әркімнің бір табанына тапталып, желге ұшқанын мысалға алады. Кейбір саясаттанушылар сол пікірді үстей түсуде. Ал біз астанамыздың айнасына айналған сәулетті ғимараттарға «жаңа ғасырдың адамы» ретінде көз ­тастаймыз. Иә, тәуелсіз ұрпақ биігінде. Әлемге аты әйдік көрменің Сарыарқада салтанат құрғаны тарихта қатталып қалғаны анық.