Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ
Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ«Egemen Qazaqstan»
983 материал табылды

Руханият • 29 Наурыз, 2018

Бата берудің әдебі

  Жуықта қазақтың небір қасқа-жай­саңдары бас қосқан дастарқанда болдық. Ас ішілді, аяқ босатылды. Кезек бата беру рәсіміне келіп тірелді. Төрде отырған танымал ғалым ағамыз қос алақанын айқара жайып алып, бата емес кедір-бұдыр жадағай тост айтып шықты. Кәдімгі шарап толы тостақ ұстап тұрып тойда айтатын тост. «Сіздің  (той иесін айтады) жұмыстағы беделіңіз жоғары, әрдайым биіктен көріне беруіңізге тілектеспіз, осындай дастарқан басында бас қосайық!». Мынадай «батаға» не бет сипарымызды, не әумин дерімізді білмей салбырадық та қалдық.

15 Наурыз, 2018

Сабырлы жетер мұратқа...

Қазақ спорт тарихында аты ал­тын әріппен жазылуы тиіс тұлға­лар­дың бірі – Олимпиада чемпионы Жақсылық Үшкемпіров. Бірақ… бірақ демекші осы жеңіс Жақаңа оңай­лықпен келген жоқ. Үлкен мақсат­қа жету үшін – төгілген тер, атқарылған еңбек, жеңіс үшін боз кілем үстінде жан беріп, жан алысқан тайта­ластар…

08 Наурыз, 2018

«Ешқашан қартаймаңыздар»

Әредік қазақ радиосы эфирінен: «Жүрегім жыр толғайды, Көңілім ортаймайды, Анасы бар адамдар, Ешқашан қартаймайды...» дейтін қоңыр дауыс әнші Нұрлан Өнер­баевтың орындауында қалықтап тұрады. Сондай бір жүрекке жылы, мамырдың майда самалындай, Абай атамыз айтпақшы «құлақтан кіріп, бойды алар» әнінің сазын жазған композитор Марат Омаров болса, сөзінің авторы марқұм Қайрат Жұмағалиев.

20 Ақпан, 2018

Жүздік құрылымда рулық үлес жоқ

Жақында танымал антрополог-академик Оразақ Смағұловтың «Қазақ халқының шығу тегі» атты еңбегі жарыққа шықты. Туындыда қазақ халқы осыдан қырық ғасыр бұрын Еуразия даласында дара этнос ретінде қалыптасқаны физикалық антропология арқылы дәлелденіпті. 

07 Ақпан, 2018

Адамгершіліктің шыңы 

Аманат дегеніміз не? Бұл сұ­раққа мұсылман әлемінің сардар сахабасы Әбубәкір Сыдық «Аманат – адамгершіліктің шыңы» деп жауап беріпті. Әрі қарай сөзімізді тәпсірлеп, тарқатар болсақ, «аманат» ұғымы бір адамның екінші адамға сеніп тапсырған мүлік-заты немесе қоғамдық қатынастар барысында өте терең маңызға ие тарихи-әлеуметтік оқиға. 

25 Қаңтар, 2018

Ат тергеудің астарында ұят бар

Қазақ халқының көнеден келе жатқан салт-дәстүрінде «ат тергеу» дейтін өте маңызды әдеп бар. Атал­мыш әдептің әуелгісі ұлысқа, елге, қау­ымға, еңбегі сіңген құрметті адам­ның атын тіке атамай, жанама ат қойып қадірлейді. Атап айтқанда «Қажы ата», «Би ата», «Батыр аға», «Әз ана» т.б. деген сияқты. Мысалы, ақын-жыршы Жамбыл Жабаевты ауыл-аймақ, ел-жұрты атын атамай «тә­те» деп әспеттеген. Бұл дәстүрдің ас­­тарында қазақтың үлкенді сыйлау, абы­ройлы тұлғаларды қадірлеу сияқ­ты аса құнды сыйластығы жатқаны аян.   

05 Қыркүйек, 2017

Артық мақтау – жанға қас

Қазіргі қоғамда мадақ һәм мақ­тау көп. Басқасын былай қойып, тек әлеуметтік желіні алыңыз­шы. Жа­сы бар, жасамысы бар тіп­ті, елағалық дәргейге жеткен аза­маттардың өзі бірін-бірі там­сана-таңдана мақтайды-ау, шіркін. Осылардың қайсысы шын, қайсысы жасанды, бақай есепке құрылған мадақ-мақтау екенін ажыратып тү­сіну қиын. Кейбір мерейтой немесе шығармашылық кешке, жа­ңа туындысының тұсаукесеріне бара қалсаңыз, ол адамның атына айтыл­ған қолпаш сөзден басыңыз айналып, көзіңіз қарауытады.  

24 Тамыз, 2017

Ұлттық код һәм қазақтың жады

Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев «Болашаққа бағдар: рухани жаң­­ғыру» атты мақаласында «Әжеп­тәуір жаңғырған қоғамның өзінің тамыры тарихының тереңінен бас­тау алатын рухани коды болады.

10 Тамыз, 2017

Толық адам һәм бақытты отбасы

Қоғамды тану сол қоғамда өмір сү­ріп жатқан адамды танудан басталмақ. Ал адамды тану үшін  әуелі оның тәрбиеленген отбасы, ошақ қасы қан­дай, соған көңіл аударамыз.

21 Маусым, 2017

Ұлт рухының инвесторы

Атамыз қазақ «Елге ел қосылса – құт, елден ел айырылса – жұт» деп бекер айтпаған екен. Қазақ ұлты өткен ғасырларда талай жұтты бастан кешірді. Демограф ғалым Мақаш Тәтімов 1994 жылы жарық көрген  «Демографиялық кескін» атты жазбасында: әрқилы саяси-экономикалық қыспақтың кесірінен – өлгені бар, шекарадан тыс жерге босып кеткені бар, соңғы үш ғасырда қазақ халқының 6 млн 600 мың адамға кемігені жайлы деректі көлденең тартады.